خوش چشم: کشورهای غربی به دنبال توافق جدیدی هستند/ گوهری مقدم: هدف، بقای ایران در برجام است

به گزارش  خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، سید مصطفی خوش چشم کارشناس مسائل سیاسی و ابوذر گوهری مقدم کارشناس روابط بین الملل امشب ۱۳ شهریور ماه با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری به بررسی گام سوم کاهش تعهدات هسته‌ای پرداختند.

ابوذر گوهری مقدم کارشناس روابط بین الملل در ابتدا با اشاره به اینکه آمریکا تعهدات خود را پیرامون برجام نقض کرد گفت: در دوره ترامپ ایالت متحده از برجام خارج شد و اروپایی‌ها تلاش کردند پوسته برجام را حفظ کنند، زیرا برای شان منافع راهبردی داشت.

وی با اشاره به این که ترامپ از برجام خارج شد تا تحر‌ها را دوباره بازگرداند ادامه داد: از حدود سه ماه قبل تحولاتی رخ داد و جمهوری اسلامی ایران پیش از این سیاست صبر و انتظار را در پیش گرفته بود، اما اکنون مقاومت فعالانه را در پیش گرفته است و اقدامات موثری در حوزه منطقه‌ای انجام داده ایم.

این کارشناس روابط بین الملل با اشاره به اینکه در دو گام گذشته،  جمهوری اسلامی ایران در حوزه کاهش تعهدات برجام اقدام کرد گفت: اروپا احساس کرد که باید اوضاع را مدیریت کند. هدف اصلی اروپایی‌ها بقای ایران در برجام است لذا آن‌ها به دنبال این هستند تا ما از گام‌های مان عقب گرد کنیم.

وی با اشاره به اینکه اروپایی هادر گام فعلی و فاز اول سیاست مماشات را در پیش گرفته اند گفت: در فاز دوم آن‌ها مجبور شدند تا کار را به جلو پیش ببرند و در این ماجرا با آمریکا تقسیم کار کردند به طوری که می‌خواستند ایران را وارد فاز جدیدی در حوزه مذاکرات نظام بین الملل ببرند.

گوهری مقدم با اشاره به اینکه ترامپ حاضر نیست به برجام پایبند باشند عنوان کرد: فرانسه می‌داند که به تنهایی با برگ برجام و حوزه هسته‌ای قادر به قانع کردن جمهوری اسلامی ایران نیست به طوری که پیشنهادات آن‌ها حداقل‌تر از خود برجام است، شرایط و مسائل به نحو دیگری است به طوری که آن‌ها تلاش می‌کنند در فضای کلان‌تر و با مدیریت ایران را به پای میز مذاکره بکشاند، آن‌ها زمان را به ضرر خودشان احساس نمی‌کنند

وی با اشاره به اینکه کشور‌های اروپایی تلاش می‌کنند با همین سیاست زمان را به جلو پیش ببرند افزود: در راهبرد کلان ایالات متحده نسبت به جمهوری اسلامی تغییر خاصی  رخ نداده و تحولات اخیر راهبرد را عوض نکرده، اما در محاسبات آن‌ها تغییراتی ایجاد شده است که در حوزه تاکتیکی حداقل به لحاظ زمانی یک سری اقدامات و تحولاتی که قرار است آن‌ها انجام دهند را دستخوش تغییر قرار داده است.

این کارشناس روابط بین‌الملل با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها معتقد هستند که تحریم‌ها ممکن است در داخل جمهوری اسلامی، را دچار آشوب و فشار کند گفت: در فضای سیاسی آن‌ها سوال جدی دارند که چرا شاهد این تحولات در داخل ایران نیستند، شکاف را در داخل دولت آمریکا بین ترامپ و تیم امنیتی او می‌توان مشاهده کرد.

گوهری مقدم با اشاره به اینکه تیم ترامپ اصالت را بر تغییر حداقل رفتار جمهوری اسلامی ایران می‌داند و این که نباید هیچ فشاری بر داشته شود خاطرنشان کرد: مکرون و اروپا اگر وارد مذاکره می‌شوند طبعاً باید یک امتیازی را به ایران بدهند و آن امتیاز، چون از فشار تحریم‌های آمریکا کم می‌کند قطعاً مطلوب بخشی از دولت آمریکا و تیم امنیت ملی ترامپ نیست، زیرا تنها گزینه روی میز آمریکا تحریم است، هدف آن‌ها اقدامات نظامی نیست و در مقطع فعلی به سمت آن نخواهند رفت.

این کارشناس روابط بین‌الملل با اشاره به اینکه بحث تحریم شاید کم هزینه‌ترین استراتژی و راهبردی است که آن‌ها خواهند داشت گفت:این مسئله اصالت دارد به این معنا که قرار نیست برداشته شود گاهی ممکن است در داخل این تصور شود که ما مذاکره می‌کنیم تا تحریم برداشته شود در حالی که ابزار آمریکا تحریم است.

وی با اشاره به اینکه مکرون و فرانسه پیشنهادی در حد یک خط اعتباری محدود می‌دهند که ترامپ و دولت آمریکا این مسئله را به هیچ وجه نمی‌پسندد افزود: دلیل آن این است که اگر آن‌ها اصرار بر برداشتن فشار کنند، سیاست خودشان را نقض کرده‌اند.

گوهری مقدم با اشاره به اینکه ترامپ نقدی بر اوباما داشت و می‌گفت که ایران در لبه پرتگاه و سقوط بود، اما اوباما با امضای برجام امتیاز به ایران داد گفت: باید به این نتیجه برسیم که در مقطع فعلی هم این رویکرد را ترامپ دارد، زیرا هیچ دلیلی به لحاظ راهبردی در رفتار آمریکا نمی‌بینیم که بخواهند به ایران امتیازی بدهند، اگر صحبت همراهی با فرانسه می‌شود دقیقاً برای این است که در آن مدت کوتاهی که مثلاً کانالی ایجاد می‌شود در حوزه‌های اساسی مانند بحث‌های موشکی و منطقه‌ای مذاکره صورت بگیرد.

وی با اشاره به موشکافی در اختلاف روابط آمریکا و اروپا ادامه داد: آمریکا می‌گوید اگر فشار بر ایران از سوی اروپا کم شود سیاست آن‌ها را زیر سوال برده ان، آمریکا می‌گوید اروپا باید در این بازده ایران را برای امتیازگیری جدید مهیا کنند، جمهوری اسلامی حداقل در این مقطع حاضر به این نوع مذاکره نیست، ویترین کار اروپا شده است لذا آمریکایی‌ها به طور قطع در پشت این ماجرا هستند به طوری که اوضاع را هدایت می‌کنند به دنبال این است که خود را اثبات کند.

یک سال  سیاست صبر را در پیش گرفتیم

این کارشناس روابط بین الملل تصریح کرد: ما با گام بندی به دنبال این موضوع هستیم که طرف مقابل را وادار به امتیاز دهی کنیم، در یک سال اولی که این اتفاق افتاد سیاست صبر را در پیش گرفتیم، ایران وارد فاز مقاومت فعال شده و رفتار آمریکا را هزینه‌مند کرده است لذا مجموعه غرب به این مسئله مجبور هستند واکنش نشان دهند و رفتار خود را اصلاح کنند، باید رفتار جدی برای کاهش تعهدات برجامی داشته باشیم اولاً باید فاصله گام‌ها را کمتر کنیم دو ماه خیلی زیاد است و جدی‌تر باید این موضوع انجام شود، باید تعهدات کاهش پیدا کند، اما با شیب تند تر.

گوهری مقدم بیان کرد: اگر این شیب ملایم باشد و یا تاکید کنیم که به نقطه اولیه برجام برمیگردیم تغییر محاسبه را در طرف مقابل انجام نمی‌دهد و سبب می‌شود تا او هم رفتار کج دار و مریض را نشان دهد و امتیاز خاصی را ندهد زمان رابه نفع خود می‌داند.

وی با اشاره به اینکه با شدت بیشتر باید گام‌ها انجام شود و حتی در حوزه‌هایی مانند شفافیت باید سرعت بیشتری صورت بگیرد گفت:اگر شیب ملایم و یا با تاکید بر بازگشت به برجام باشد آن‌ها هم شل می‌شود جمهوری اسلامی الان با اروپا مذاکره می‌کند و نباید القا شود که اروپا واسطه آمریکا است.

اگر تهدید می‌کنیم باید تمام عیار باشد

خوش چشم کارشناس مسائل سیاسی در ادامه برنامه با اشاره به واکنش غربی‌ها در برداشتن گام سوم از سوی ایران گفت: آن‌ها هیاهوی تبلیغاتی خواهند کرد، یا نباید تهدید کرد و اگر تهدید می‌کنیم باید تمام عیار باشد. ما چهره قربانی منفعل را نباید بپذیریم و نشان دهیم، آن‌ها دست برتر را ندارند. اگر بپذیریم که دست برتر را داریم و می‌توانیم بر روی پای خود بایستیم لاجرم مجبوریم همیشه بر روی پای خود بایستیم، آن‌ها بایستی به دنبال مذاکره بیایند نه ما؛ این کار فقط از طریق قدرتمندتر شدن و هزینه‌مند کردن سیاست‌های طرف مقابل است یعنی فاصله گام‌ها کوتاه‌تر شود و حداکثر به یک ماه برسد، گام‌ها باید محکم‌تر مانند ایجاد محدودیت‌های بیشتر در نظام بازرسی‌های آژانس و نظایر آن باشد.

وی با اشاره به اینکه طرف مقابل تا گام چهارم اقدام خاصی را انجام نخواهند داد گفت: البته بسته به نوع کاری که ما انجام می‌دهیم دارد و پیام‌هایی که در سخنان مقامات و نوع نگاهمان وجود دارد شاهد بازتاب‌ها خواهیم بود لذا هر چه گام‌های مان محکم‌تر باشد تهدید طرف مقابل کمتر خواهد بود.

این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه بیشترین کاری که انجام می‌شد تا آن‌ها بخواهند تلافی کنند زدن زدن پهباد و توقیف کشتی بود گفت: آن‌ها هیچ اقدامی بر روی زمین نمی‌توانند انجام دهند و مقامات ارشد آمریکا در پای قرارداد ژنو یک ساعت و نیم به متخصصین و کارشناسان آمریکایی سرپا توضیح می‌داد که چرا نمی‌توانند اقدام نظامی در رابطه با ایران را متصور شوند، در پایان شروع مقاومت فعال همه می‌پرسیدند که چه اتفاقی می‌افتد، اگر طرف مقابل را هزینه‌مند کنیم آن‌ها نمی‌توانند بی حساب فشار وارد کنند و متوجه می‌شوند که برای هر فشاری خودشان هم باید هزینه بدهند.

خوش چشم با اشاره به اینکه قصد آمریکا و اروپا بر این است که حداقلامکان امتیاز ندهد بلکه امتیاز بگیرد گفت: ۱۵ میلیارد دلار خط اعتباری را بیان کردند لذا می‌توان به این نتیجه رسید که آن‌ها می‌خواستند توافق جدیدی را علم کنند به عبارتی ما میدانیم همیشه مزایا و معایب برجام بر روی کاغذ مانده و عملیاتی نشد و حالا می‌خواستند بگویند سهم شما از برجام فقط همین است مگر اینکه بعد از ۴ ماه به حوزه‌های جدید ورود پیدا کنید، تحریم‌ها باعث شد ما در زمینه هسته‌ای به برجام برسیم آن‌ها می‌خواستند این مسائل را دریغ کنند، آن‌ها می‌خواهند ما تمام تعهدات برجامی خودمان را ما به ازاء این خط اعتباری که دارای تهدیدات بسیار زیادی است را انجام دهیم.

این کارشناس مسائل سیاسی با اشاره به اینکه آن‌ها رسما می‌خواستند منافع برجامی را برچینند تا توافق جدیدی ایجاد شود افزود: آن‌ها می‌خواهند تعهداتمان را ما به ازاء این مقدار از اعتبار انجام دهیم و آن مزایا را مجددا در توافق جدیدی که شامل مسائل منطقه‌ای و موشکی است بگنجانند و بازی از نوع تکرار شود.

وی با بیان اینکه ۹۰% اروپایی‌ها می‌خواهند خط مقاومت فعال ما متوقف شود ادامه داد: کاهش تعهدات فقط یک بخش از استراتژی مقاومت فعال است و بخش دیگری از آن در خلیج فارس است. فراموش نکنیم که اگر هرگونه تفاهمی ایجاد می‌شد قطعاً دربرگیرنده مسائل خلیج فارس بود و قطعاً متوقف شدن خط کاهش تعهدات برجامی ما را شامل می‌شد.  این فقط بده بستان با اروپا نبود بلکه در مقابل آمریکا هم ما برگه برنده خود را متوقف می‌کردیم و این بسیار اهمیت دارد.

خوش چشم تصریح کرد: الان در پیک تأثیرگذاری تحریم‌ها هستیم و مدتی است که در این پیک هستیم و تقریباً تحریم‌ها رو به فروکش است، آمریکایی‌ها با محدودیت دوره تاثیرگذاری حداکثری تحریم‌ها مواجه اند و اصلاً در شرایط خوشایندی قرار ندارند به زودی حداکثر تا آبان یا آذر ماه قطعاً بایستی عقب نشینی‌های تاکتیکی را شروع کنند.

رحیم بایزیدی عضو دفتر بررسی‌های راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه برنامه با اشاره به اینکه با اعمال فشار به اروپا شاکله و ساختار تحریم‌های ثانویه تضعیف می‌شود گفت: با اقداماتی که اروپایی‌ها انجام دادند و با سستی‌هایی که در این مسیر کشور‌های اروپایی داشتندعملاً ایران در دستیابی به این اهداف ناموفق بوده است و قدرت‌های اروپایی نشان داده‌اند که در این زمینه عملاً اراده و توان کافی را برای مقابله با آن ساختار‌های تحریم‌های ثانویه آمریکا تاکنون نداشتند.

وی با اشاره به عدم مطابقت در تعهدات برجامی اروپا افزود: طرح پیشنهادی فرانسه و سایر کشور‌های اروپایی با تعهدات صریح اروپا در پیوست دو برجام مطابقت ندارد.

بایزیدی با بیان اینکه یکی از مهمترین مسائل، نبود توازن در زمینه تحریم‌ها و توقف تعهدات هسته‌ای ایران بود گفت: مذاکرات فعلی در شرایطی جریان دارد که آمریکا از همه ظرفیت‌های تحریمی خود استفاده کرده است و عملاً ظرفیت دیگری برای اعمال فشار بر روی ایران ندارد، این مسئله توان امتیازگیری قدرت‌های غربی به ویژه آمریکا و اروپا را به شدت کاهش می‌دهد اقدامات ایران، نبود توازن را از بین می‌برد و شرایط متعادلی را برقرار کرده است که می‌تواند در بحث مذاکرات برای ایران، مثبت باشد.

بایزیدی افزود: ایران قبل از این گام‌ها در حالت نبود توازن قرار داشت.

عضو دفتر بررسی‌های راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به بسته پیشنهادی ۱۵ میلیارد دلاری محدود به غذا و مواد دارویی و بهداشتی خواهد بود افزود: ایران در این اقلام تحریم نبود حتی می‌توانست از کشور‌های همچون هند، چین و سایر کشور‌های اروپایی تامین موارد مورد نیاز خود بپردازد.

خوش چشم با اشاره به اینکه پیشنهاد‌های اروپایی‌ها از جمله دادن خط اعتباری، هیچ تناسبی با ۱۱ تعهد آن‌ها ندارد افزود: در برجام امتیازاتی را دادیم و قرار بود در ازای آن، امتیازاتی از جمله صادرات نفت، بیمه، کشتی رانی، روابط بانکی و بازگشت درآمد‌های نفتی را بگیریم و ۸۰ تا ۹۰ درصد منافع برجامی را قرار بود آمریکا مهیا کند، اما آمریکا از برجام خارج شد و اروپایی‌ها هم هنوز هیچ گامی را برنداشتند و همه چیز را به آمریکا منوط می‌کند.

وی ادامه داد: در توافق عادلانه، اروپایی‌ها باید جور آمریکا را هم می‌کشیدند، اما این کار را نکردند و فقط قول همکاری در ۱۱ حوزه را دادند، اما عمل نکردند.

خوش چشم با اشاره به اینکه اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها در برجام چانه زنی زیادی برای کاهش تعهدات شان کردند افزود: اروپایی‌ها کار را به اینستکس کشاندند که بسیار پایین‌تر از تعهدات یازده گانه آن هاست، آن‌ها می‌خواهند میزانی از اعتبار را فراهم کنند تا کشورمان بتواند اقلام غیرتحریمی مانند دارو و مواد غذایی را از طریق اینستکس تهیه کند.

کارشناس مسائل سیاسی گفت: خط اعتباری که آن‌ها بیان می‌کنند در حد طعمه است، زیرا مقدمات و زمینه‌هایی دارد و هنوز نتوانستند بانکی را مشخص کنند که بتواند تبادلات مالی را انجام دهد.

خوش چشم افزود: گفته می‌شود ۷۰۰ هزار تا یک و نیم میلیون بشکه نفت بفروشیم و آن‌ها پول آن را در صندوق اعتباری شارژ کنند، اما هنوز مجوز این کار از سوی آمریکا صادر نشد.

انتهای پیام/