بندر چابهار، نقطه قوت تعاملات تهران_دهلی نو

نوذر شفیعی تحلیلگر مسائل سیاسی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره سفر وزیر خارجه هند به ایران در چارچوب نوزدهمین نشست روابط تهران_دهلی نو، گفت: هندی‌ها از ابتدای استقلال این کشور تاکنون سه نوع جهت گیری داشته اند؛ یک جهت گیری آنها مربوط به جهان سوم گرایی یا آرمان گرایی بود که طی آن به کشور‌های جهان سوم اهمیت داده  و حتی از منابع داخلی هند برای پیشبرد این آرمان استفاده می شد.

او افزود: بعد از پایان جنگ سرد در محافل استراتژیک دهلی نو این موضوع مطرح شد که هند باید جهت گیری سیاست خارجی خود را تغییر دهد. آنها معتقد بودند که  تاکنون بر دنده چپ تاریخ یعنی آرمان گرایی خوابیده و اکنون باید بر دنده راست تاریخ یعنی واقع گرایی یا رئالیسم بخوابند.

شفیعی ادامه داد:بعد از پایان جنگ سرد هند برای توسعه یافتن و افزایش توانمندی خود تصمیم گرفت تا تعامل با قدرت‌های بزرگ را در اولویت کاری خود قرار دهد. باتوجه به اینکه دهلی نو  از  توانمندی اتمی، وسعت و جمعیت زیاد برخوردار بود، تصمیم گرفت تا در دو حوزه دیگر اقتصادی و سیاسی (عضویت دائم در شورای امنیت) رشد کند. به باور آنها برای دستیابی به چنین امری  گسترش مناسبات با سایر کشورهای بزرگ در توسعه حوزه سیاسی و اقتصادی آنها می توانست اثرات مثبتی به دنبال داشته باشد.

کارشناس مسائل بین الملل گفت: در دوران مذکور آمریکا، اروپا، ژاپن و سایر کشور‌های قدرتمند در اولویت تعاملات سیاست خارجی هند قرار داشتند. در این برهه کشور‌های جهان سوم اهمیت و  جایگاه چندانی در عرصه دیپلماسی دهلی نو نداشتند.

او افزود: اما امروز سیاست های هند به گونه ای است که دیگر نمی تواند در عرصه دیپلماسی، مراودات خود را به تعامل با قدرت‌های بزرگ دنیا محدود کرده و  سایر کشور‌ها را نادیده بگیرد. بنابراین از دید دهلی نو سایر کشورها  هم به عنوان منابع تامین انرژی می‌توانند مهم تلقی شوند. این نوع جهت گیری در حوزه سیاست خارجی را «رئالیسم نئوکلاسیک» می‌نامند که به معنای توجه به قدرت های بزرگ در کنار سایر کشورها است. در همین راستا اکنون هند با ایران تعامل مناسبی دارد علاوه براین به دلیل رابطه نزدیک این کشور با آمریکا، دهلی نو توانسته است خود را از تحریم‌های واشنگتن علیه تهران معاف کند، نکته مثبت اتخاذ این رویکرد به بهره‌وری دهلی نو از ظرفیت های ایران و صد البته تهران از هند بازمی گردد.

کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد: هند می‌داند برای تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ، داشتن نفوذ در مناطق استراتژیک جهان یک ضرورت به شمار می آید. برای مثال می توان به مزیت های بی شمار ایران بویژه بندر چابهار اشاره کرد که روزنه‌ای برای ورود هند به منطقه مهم خلیج فارس و خاورمیانه محسوب می شود.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران پس از سه دور دیدار و مذاکره با «جایشانکار» همتای هندی در تهران در صفحه توئیترش نوشت که «از ریاست مشترک نشست نوزدهمین کمیسیون مشترک در تهران با جایشانکار وزیر امور خارجه هند خوشوقتم. درباره روابط بهتر دوجانبه و مسائل منطقه‌ای و جهانی موثر بر دو کشور گفت وگو‌های عالی داشتیم. روابط ما باستانی، تاریخی و گسست‌ناپذیر است.»

وزیر خارجه هند نیز که برای شرکت در نوزدهمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و هند یکشنبه به تهران آمد و سه دور رایزنی با ظریف داشت، روز گذشته با علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی نیز دیدار کرد. این نخستین سفر وزیر خارجه هند به ایران پس از تصدی به این سمت است.

بیشتر بخوانید:نقش مهم دهلی نو در پیشبردسیاست‌های تهران 

انتهای پیام/