ثبت ملی نقشه خوانی قالی خراسان جنوبی

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند ، برآبادی مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: سابقه قالیبافی در منطقه قهستان و رواج روز افزون آن در دوره تیموریان که هرات به عنوان پایتخت سیاسی و هنری انتخاب شد، نقش مهمی در گسترش فرش و فرش بافی و تجارت آن در منطقه ایالت قهستان قدیم داشته است.

او افزود: حتی نقش‌های موسوم به هراتی که همان طرح ریزه ماهی معروف است، نیز دست هنر هنرمندان ایرانی و خراسانی بود که در کارگاه‌های هرات مشغول به طراحی نقشه‌های قالی بودند.

برآبادی بیان کرد: به دلیل سفارشات متعدد باید روشی برای سرعت بخشی به بافت و جفتی بافی قالی‌ها ابداع می‌شد که این نیاز، منجر به مهارت نقشه خوانی شد.

مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی اظهار کرد: از طرفی نوجوانان و کودکان منطقه که در کار بافت مشارکت داشتند به دلیل عدم سواد نقشه خوانی باید روشی برای آموزش نقشه به آنان ابداع می‌شد، همچنین خوش آهنگ شدن و موزون بودن کلمات و اصوات می‌توانست در سرعت بخشی به یادگیری کودکان و حفظ سریع کلید‌های نقشه خوانی کمک کند، بنابراین استادکاران طراح و نقشه کش فرش سعی کردند تا حد امکان نسبت به شعرگونه شدن آن برای انتقال بهتر و به خاطر ماندن آن اقدام کنند.

او عنون کرد: به عمل خواندن نقشه قالی از روی نقشه شطرنجی رنگ آمیزی شده از سوی نقشه خوان یا اصطلاحاً استاد کار قالی برای جمعی از بافندگان عمل نقشه خوانی اطلاق می‌شود.

 برآبادی ادامه داد: هنر نقشه خوانی در اکثر نقاط ایران رایج بوده و هست و هر ناحیه و منطقه‌ای با گویش و زبان ویژه خود این دانش و فن را انتقال می‌دهد.

مسئول حوزه پژوهش اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی گفت: این فن برای کمک به تولید انبوه در کارگاه‌های قالیبافی تجمیعی و کاهش هزینه‌های تهیه نقشه‌های متعدد بوده که بر پایه آموزش یک سری کلید واژه‌ها استوار است و می‌توان با کمک آن‌ها نقشه قالی را بدون تصویر و فقط با شنیدن کلید‌ها و بیان رنگ‌های آنان توسط استاد بافنده، به بافنده‌ها منتقل کرد.

او بیان کرد: این کلید واژه‌ها دارای قابلیت‌های مختلف از جمله ترکیب با یکدیگر و یا جایگزینی هستند و در مواردی می‌توان از دو یا چند نوع کلید واژه برای انتقال یک یا چند گره استفاده کرد.

انتهای پیام/ ی