باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - طرح جهش تولید در دیم‌زارها  که هدف آن بهره‌گیری از روش‌های نوین کشاورزی، ارقام مقاوم به خشکی، افزایش تولید، ارتقای بهره‌وری آب و تأمین امنیت غذایی کشور است.

مرحله اول به‌طور موفقیت‌آمیز اجرا و سپس با دستور مقام معظم رهبری برای پنج سال دیگر تمدید شد.
در سال زراعی ۱۴۰۳، بیش از ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی دیم کشور در این طرح تحت پوشش قرار گرفت.

افتتاح هم‌زمان ۲۴۰۰ پروژه کشاورزی با اعتبار ۳۷.۵ همت

مجید آنجفی، معاون وزیر جهاد کشاورزی، در جمع خبرنگاران لرستان اعلام کرد در کشور تاکنون ۱۳۵ همت از ۱۵۶ همت مطالبات گندم‌کاران (۸۶ درصد) پرداخت شده و پیش‌بینی می‌شود خرید گندم امسال به ۸ میلیون تن برسد. وی همچنین از تخصیص ۹۰۰ میلیارد تومان یارانه بذر و افتتاح هم‌زمان ۲۴۰۰ پروژه کشاورزی با اعتبار ۳۷.۵ همت خبر داد که زمینه اشتغال ۱۰ هزار نفر را فراهم می‌کند. معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به اجرای فاز دوم «طرح جهش تولید در دیمزارها» بر تثبیت و پایدارسازی تولید، اهمیت الگوی کشت، مدیریت بهینه آب و کاهش برداشت غیرمجاز تأکید کرد و خواستار پشتیبانی بیشتر مجلس برای رفع محدودیت‌های اعتباری و تجهیزاتی این طرح شد.

هادی هاشمی‌نیا، نماینده مردم خرم‌آباد و چگنی در مجلس، با اعلام اینکه ۲۵ همت برای آبخیزداری و آبخوان‌داری کشور مصوب شده، از مسئولین خواست در جذب این اعتبارات فعال باشند. 
وی همچنین از ارائه طرحی ۱۷ ماده‌ای در مجلس خبر داد که با امضای ۱۱۶ نماینده همراه شده و به زودی به کمیسیون کشاورزی ارجاع می‌شود. این طرح ملی به مدیریت زمین‌های کشاورزی و استفاده از هوش مصنوعی برای پایش دقیق کشت‌ها و افزایش بهره‌وری اختصاص دارد. هاشمی‌نیا بر ضرورت تجمیع زمین‌ها، مصرف بهینه آب، تقویت شرکت‌های تولیدکننده بذر، اصلاح قیمت‌گذاری محصولات کشاورزی، پرداخت ۳۰ درصد حق بیمه کشاورزان توسط دولت و اختصاص ۵۰ هزار میلیارد تومان برای سرمایه در گردش بانک کشاورزی تأکید کرد.

تأمین ۲۴ هزار تن بذر فراتر از تعهد استان

رئیس سازمان جهاد کشاورزی با بیان اینکه «نیروی انسانی» مهم‌ترین رکن تولید است، اظهار کرد: این مهم تنها در سایه «اتحاد»، «همدلی» و «هم‌جهتی» کامل تمامی دستگاه‌ها می‌تواند نقش واقعی خود را در فرآیند تولید ایفا کند.

صیادی جنگ ۱۲ روزه اخیر را نقطه عطفی در توجه به بخش کشاورزی خواند و افزود: این رویداد به خوبی اثبات کرد که «امنیت غذایی»، پایه و اساس «امنیت ملی» است و امیدواریم این درک و توجه، به رویدادی ماندگار و سرنوشت‌ساز تبدیل شود.

 نامدار صیادی دربخشی از سخنان خود با اشاره به آمار رسمی سال ۱۴۰۲، گفت: حجم تولیدات بخش کشاورزی استان لرستان، نزدیک به ۳ میلیون تن بود که سهم زیربخش زراعت، حدود ۲ میلیون و ۳۵۰ هزار تن (معادل ۷۷ درصد) از این مقدار را به خود اختصاص داده است. این رقم، عددی بسیار قابل توجه و مطلوب است.

صیادی با اشاره به اقدام به‌موقع همکاران در مدیریت زراعت، از تشکیل کمیته بذر در اردیبهشت‌ماه سال جاری خبر داد و گفت: با پیگیری‌های فراوان و جلسات متعدد با کشاورزان، حدود ۲۴ هزار تن بذر خریداری شد که فراتر از تعهد ۲۲ هزار تنی ما بود.

 جایگاه لرستان در طرح

 استان لرستان یکی از استان‌های منتخب و برگزیده در اجرای این طرح است و رتبه‌ای برجسته در کشور کسب کرده است. برای نمونه، در سال زراعی ۱۴۰۳–۱۴۰۲، لرستان با اختلاف اندک یکی از استان‌های برتر در ارزیابی طرح بود و رتبه چهارم را کسب کرد.
 در برخی گزارش‌ها، از کسب رتبه سوم خبر داده شده است؛ این تفاوت‌ها احتمالاً ناشی از ارزیابی‌های مختلف یا زمان‌بندی‌های متفاوت است.
وسعت اجرا و میزان تحقق در لرستان

تعهد کشوری این طرح برای لرستان حدود ۳۷۰ هزار هکتار دیم‌زار بود؛ این استان سهمی معادل ۷ درصد از سطح کل کشور داشت .

 تا زمان گزارش، حدود ۲۶۲ هزار هکتار در لرستان کشت شده بود که معادل ۷۰ درصد تحقق تعهد است.
 در دوره‌های پیش‌تر، میزان تحقق تقریباً ۳۴۱ هزار هکتار بود و تقریباً ۹۷.۵ درصد از برنامه محقق شده بود. همچنین گزارش‌هایی از تحقق ۹۸ درصد نیز وجود دارد 

رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان اعلام کرده است که سطح زیر کشت دیم‌زارها در این استان طی سه سال به ترتیب به ۳۵۰ هزار، ۳۷۹ هزار و ۴۳۵ هزار هکتار رسیده است. واضح است که روند توسعه‌ای مطلوبی در حال وقوع است.

 ابزارها، منابع و حمایت‌ها

 اعتبارات در قالب خرید ادوات و تسهیلات ارائه می‌شود؛ به‌طور مثال بیش از ۵۵۰ دستگاه ادوات با اعتباری حدود ۶۶۷ میلیارد ریال برای استان تعهد شد، از آن میان مرحله اول با ۱۹۶ میلیارد ریال تخصیص، ۹۳ دستگاه تحویل کشاورزان شد.

تسهیلات با بهره چهار درصد برای خرید ادوات ارائه شده و حمایت‌هایی از قبیل بیمه محصولات دیم برای کاهش ریسک، آموزش و ترویج دانش فنی و استفاده از ارقام مقاوم به خشکی نیز اجرا شده‌اند.
 سطح برداشت گندم در دیم‌زارهای لرستان بالاتر از میانگین کشوری

 گزارش‌ها از افزایش چشمگیر تولید گندم در لرستان خبر داده‌اند؛ به‌عنوان مثال تولید گندم چهار برابر شده است.
 سطح برداشت گندم در دیم‌زارها در لرستان ۱.۸ تن در هکتار بوده که بالاتر از میانگین کشوری ۱.۳ تن در هکتار است.

طرح جهش تولید در دیم‌زارهای لرستان با برنامه‌ای پنج‌ساله و با حمایت ستاد اجرایی و وزارت جهاد کشاورزی دنبال می‌شود. تعهد کشوری استان حدود ۳۷۰ هزار هکتار است، از این میزان تاکنون حدود ۷۰ تا ۹۸ درصد تحقق یافته و روند زیرکشت سالانه نیز رو به افزایش بوده است (۳۵۰→۳۷۹→۴۳۵ هزار هکتار). استان در رتبه‌‌های اول کشور، بین رده‌های دوم تا چهارم قرار دارد.

این طرح با تمرکز بر مکانیزه‌سازی، روش‌های نوین کشاورزی، تسهیلات مالی، آموزش و ترویج و بیمه، موجب افزایش تولید، بهره‌وری، امنیت غذایی و تاب‌آوری کشاورزی لرستان شده است.