به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، صنایع دستی جایگاهی ویژه‌ای در معرفی فرهنگ و تمدن هر ملت دارد. امروزه مثل گذشته نیست که رشته‌های آموزشی را محدود ببینیم در واقع باید بپذیریم که صنایع دستی، یعنی ایجاد اشتغال و بهبود شرایط اقتصادی خانواده‌ها. علاوه بر این آنچه قابل اهمیت است جنبه فرهنگی آن است که می‌تواند موجب احیاء سنت‌های درست برای آرامش روح و روان باشد.

فراموشی صنایع دستی با ورود به زندگی مدرن

صنایع دستی که سالهاست از یاد هنرمندان مهابادی دور بوده و غبار فراموشی بر چهره آن نشسته جاجیم است.

جاجیم را می توان از قدیمی‌ترین پارچه‌های دستباف ایران نام برد و پارچه منقوش و راه راه با تار و پود رنگین پشمی با پنبه‌ای با ترکیبی از هر دو به روش ساده و به وسیله دستگاه جاجیم بافی بافته می‌شود امروز با بی توجهی و گرایش به زندگی مدرن و محصولات صنعتی و ماشینی کم کم به وادی فراموشی رفته اند.

هنر ایرانی میراثی غنی در تاریخ ملت‌ها

در میان تمدن‌های کهن جهان، ایران یکی از برجسته‌ترین تمدن‌های جهان را دارد این آثار می‌تواند دربرگیرنده آثار ملموسی مانند بنا‌های باستانی یا آثار ناملموس مانند آداب و رسوم یک منطقه باشد که امروزه برای آیندگان از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است.

جاجیم اثری زیبا که هنر دست بافنده اش را می‌توان از عمق تار و پودش دید

در شهرستان مهاباد هنرمندان برجسته‌ای در زمینه صنایع دستی وجود دارند که هنرشان را ترویج داده و آثارشان در موزه مردم شناسی به نمایش گذاشته شده است.

کاک سلیم هنرمند مهابادی چند سالی است دلبسته نگاره‌هایی شده که در عرصه هنر جهانی ایرانی نشان ایرانی بر پیشانی دارد. آثاری بافته که در موزه مردم شناسی حمام میرزا رسول نگاه داشته می‌شود.

کاک سلیم در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد،گفت: ۳۳ سال است که به کار جاجیم بافی مشغول هستم این هنر از پدرم و برادر بزرگترم یاد گرفتم و همچنان مشغول به کار هستم.

بافته‌ای از تار و پود هنر در دل موزه مردم شناسی مهاباد

در گوشه‌ای از موزه مردم شناسی شهر جاجیمی قدیمی و دستباف جا خوش کرده است.

صدفی مسئول موزه مردم شناسی مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: با توجه به نقوش باستانی بافته شده بر روی جاجیم و دستگاه‌های بافنده آن میتوان گفت قدمت جاجیم به حداقل ۲ تا ۳ هزار سال این دستینه بافته باشد.

وی افزود: از کاربرد‌های جاجیم می توان زیر انداز، روپشتی، کرسی، روتختی، سجاده، انواع کیف و کوسن رو نام برد.

کاک علی یکی از بازدیدگنندگان از موزه است که در گفت و گو با خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: حیف است این هنر اصیل همین طور باقی بماند باید بیشتر حمایت شود و نیاز به معرفی و حمایت مسئولان دارد.

آقای امیری از بازدید کننده گان در موزه مردم شناسی شهرستان مهاباد بود که در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، تصریح کرد: بافت جاجیم به عنوان هنری ارزشمند به نسل‌های جدید منتقل شود .

وی افزود: خلاقیت و کاربردی کردن محصولات صنایع دستی از جمله ضروریات و نیاز‌هایی است که باید با برنامه ریزی هدفمند انجام شود.

امروزه جاجیم بافی رشته منسوخ شده صنایع دستی به شمار می‌رود

لیلی باستان شناس شهرستان مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: بافت جاجیم به عنوان هنری ارزشمند باید به نسل‌های جدید منتقل بشه و همچنین تنوع بخشی در محصولات این صنعت دستی نیاز به آموزش داره که تاکنون کلاس‌های آموزشی در این شهرستان برگزار نشده با حمایت از هنرمندان صنایع دستی می توان فرهنگ و سنت بومی منطقه را گسترش دهیم تا جای جای این گوشه و سرزمین هنر اشتغال و رونق بیشتری برای جامعه باشد.

وی افزود: آموزش صنایع دستی علاوه بر توانمند کردن جوامع محلی می‌تواند مسیری برای ماندگار کردن هنر اصیلی باشد که به فرهنگ ما گره خورده است.

ماموستا علی امام جمعه روستایی از توابع شهرستان مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: جاجیم هنری دستی و قدیمی است که مردم کردستان از هنر دستی جاجیم و جانمازی استفاده کردند و این هنر دستی زمینه اشتغالزایی را برای گروهی از مردم را ایجاد کرده است.

وی افزود: این هنر دستینه کار دست و خلاقیت است که ۲ هزار سال قبل در روستا‌های شهرستان مهاباد بافته می‌شد؛ که امروزه به دست فراموشی سپرده شده است.

وی اضافه کرد: جاجیم صنایع دستی به علت داشتن مزایای نظیر کار طلب بودن سادگی، احتیاج نداشتن به آموزش فنی وسیع تاثیر فوق العاده‌ای در افزایش سطح اقتصاد نسبت به سایر فعالیت دیگر برای توسعه و پیشرفت در مناطق روستایی و عشایری را دارد.

رونق کار تولید کنندگان صنایع دستی با در نظر گرفتن تسهیلات و حمایت بیشتر از آنان

امثال کاک سلیم برای رونق کار و حرفه‌ی خود نیاز به حمایت بیشتری دارند.

عبده رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: در شهرستان مهاباد هنرمندانی خوش ذوق و برجسته‌ای در این رشته داریم، ولی متاسفانه در سال‌های اخیر مورد بی مهری قرار گرفته اند و فعالیت آنها رو به کم رنگ شدن است، اما سعی بر این است که به منظور احیای این هنر باستانی دوره‌های آموزشی برای هنرمندان و علاقه مندان در مهاباد دایر شود.

وی افزود: برای احیای این صنایع دستی تسهیلاتی را در قالب سامانه کارا و هم در قالب سامانه مشاغل خانگی داریم که هنرمندان می توانند در جهت توسعه و احداث کارگاه اقدام کنند و همچنین بیمه صندوق روستاییان و عشایر و صنایع دستی هم برای آنان در نظر گرفته شده تا در صورت تمایل می‌توانند از مزایای بیمه نیز بهره‌مند شوند.

وی اضافه کرد: باید با هدفمند کردن محصولات صنایع دستی و در نظر گرفتن نیاز مصرف کنندگان در نوع کاربری محصولات این بخش به رشد و پرورش هنرمندان، حمایت از آنان، جلب توجه گردشگران و کشف بازار‌های جدید در این عرصه اقدام نمود.

اشتغالزایی با فعالیت هنرمندان صنایع دستی

عبده رئیس اداره میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری شهرستان مهاباد در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مهاباد، گفت: در شهرستان مهاباد ۲۵۰ نفر هنرمند در حوزه رشته‌های صنایع دستی سفالگری، چاروق دوزی، معرق چرم، معرق چوب، منوط چوب، چرم دوزی، گلدوزی، رو دوزی سنتی، بافتنی سنتی و جاجیم بافی فعالیت می‌کنند.

وی افزود: برای هر نفر در زمینه رشته‌های صنایع دستی تسهیلات از سقف ۵ تا ۱۵ میلیون تومان داده شده است.

وی ضمن اشاره به تلاش‌های اداره میراث فرهنگی در خصوص احیای رشته‌های منسوخ هنری بومی منطقه از جمله جاجیم بافی اضافه کرد: سعی می شود دوره‌های آموزشی برای هنرمندان در مهاباد دایر شود، تا گام‌های موثری برای احیای رشته‌های منسوخ با وقفه‌ای طولانی برداشته و رنگ و بوی دیگری به هنر اصیل و غنی بومی بخشیده شود.

کلام پایانی

جاجیم بافی از تولیدات صنایع دستی با جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و صنایع دستی و تولیدات بومی گنجینه‌های میراث فرهنگی منطقه محسوب می‌شوند و با توجه بیشتر و احیای آن در منطقه با تقویت کار آفرینی تولید، باز آفرینی و ترغیب و استمرار سنت‌های بومی، فرهنگی، می‌توان با سهم صنایع دستی به توسعه تولید اقتصاد ملی کشور رونق بخشید. با انجام راه کار‌های مناسب جهت آموزش مجدد این رشته‌های بومی، هنر صنایع دستی جاجیم به علت داشتن مزایای نظیر کار طلب بودن سادگی، احتیاج نداشتن به آموزش فنی وسیع تاثیر فوق العاده‌ای در افزایش سطح اقتصاد نسبت به سایر فعالیت دیگر سنتی و ابزاری قابل توجه برای صادرات کالا، اشتغالزایی، و بالا بردن سطح تولید ملی و صنعت گردشگری دارد.

توجه بیشتر به کار‌های تحقیقاتی پژوهشی به صورت جامع نیز از مشکلات عمده‌ای است که زمینه کمتری برای کار اصولی و زیر بنایی و معرفی به نسل نو پا فراهم نموده است.حمایت‌های مالی کافی از صنایع دستی خانگی نیز از جمله مواردی است که تا حدودی باعث فراموشی صنایع دستی شده است. در نتیجه لازم است تسهیلاتی با بهره کم به آن‌ها داده شود تا با تقویت هنرمندان صنایع دستی از فراموشی آن‌ها جلوگیری شود.

گزارش از سپیده خشمن

انتهای پیام / س خ