دفاع مقدس و شکل‌گیری نماد‌های تازه در اشعار/ خلاقیت کار هنرمند را پررنگ می‌کند

علی داوودی، طراح، گرافیست و شاعر دفاع مقدس در گفت و گو با خبرنگار حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره نماد‌های شعر دفاع مقدس گفت: امروز زبان جهان، تصویر است. زمانی که خط هنوز اختراع نشده بود، انسان‌ها با تصویر با هم صحبت می‌کردند. در نقاشی، گرافیک و سینما تصویر اهمیت زیادی دارد. چرا که اولاً اعتبار تصویر بیشتر است و ثانیاً تصویر، برآمده از موضوع است و موضوع در حواشی خود المان‌های تصویری دارد. ثالثاً تربیت بصری بعد از شناخت تصاویر به دست می‌آید و این به محیط جغرافیایی، سطح اطلاعات، رشته تحصیلی و ذوق شاعر برمی‌گردد. نتیجه اینکه تصویر یک امر پیچیده مطابق با طبع همه افراد نیست؛ یعنی همه افراد نمی‌توانند با استفاده از نماد منظور خود را برساند.

وی در ادامه گفت: استفاده از بیان تصویری بستگی به نوع شعر و رویکرد آن دارد. اگر رویکرد عاطفی و درونگرایانه باشد، استفاده از تصویر کمتر است، ولی در رویکرد برون گرایانه شما خود به خود برای وصف به تصویر متصل می‌شوید.

شاعر کتاب «چاپ بیروت» اظهار کرد: نماد‌ها سمبولیک و یا شخصی هستند؛ نماد‌های شخصی بیشتر تجربی هستند و نماد‌های سمبولیک بیشتر عمومی. برای مثال همه می‌دانند کبوتر نماد صلح و آب نماد روشنی است و کسی از آب تعبیر منفی نمی‌کند. در حوزه ادبیات حماسی و پایداری، از تیغ، شمشیر و ... استفاده می‌شود که در فرهنگ نماد‌ها هر یک تعبیر خاص خود را دارد. بُعد خلاقانه هنرمند شاعر، کارش را پررنگ می‌کند. در دنیای جدید برج آزادی را نماد آزادی می‌دانیم و، چون اسمش بعد از انقلاب تغییر پیدا کرد، مفهوم آزادی در شعر تجلی دیگری پیدا کرد. ً پس از جنگ هم، شهر کارون در خرمشهر نماد رود جاری باور‌های مردم شده است.

داوودی درباره دامنه نماد‌های شعری گفت: نماد‌ها حوزه‌های مختلفی دارند و دامنه‌های مختلف را تصرف می‌کنند. بعضی نماد‌ها منطقه‌ای، برخی ملی و برخی جهانی هستند. مثلاً در منطقه بوشهر «پری دریایی» یک نماد خاص است و در منطقه گیلان غرب و خراسان یک چیز دیگری نماد منطقه‌ای آن است. مثلا نیما یوشیج «داروگ»، قورباغه محلی را بیشتر از چند بار استفاده نکرده است، ولی چون در یک شعر موفق بوده به یک نماد موفق در شعر تبدیل شده است.

انتهای پیام/