باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی - ستاره‌شناسان یکی از بزرگترین ساختارهای چرخان در کیهان را کشف کرده‌اند: رشته‌ای عظیم از کهکشان‌ها، گاز و ماده تاریک که به دور محور مرکزی خود می‌چرخد. این کشف می‌تواند بینش‌هایی در مورد چگونگی شکل‌گیری کهکشان راه شیری ارائه دهد.

تیم تحقیقاتی با استفاده از برخی از قدرتمندترین تلسکوپ‌های جهان، بیش از ۲۸۰ کهکشان را که در یک خط واحد به طول ۵۰ میلیون سال نوری در سراسر کیهان قرار داشتند، مشاهده کردند. با وجود اندازه بسیار بزرگ، این رشته تنها ۱۶۳۰۰۰ سال نوری عرض دارد و به همین دلیل به طرز چشمگیری نازک است.

پروفسور مت جارویس، یکی از نویسندگان این مطالعه از دانشگاه‌های آکسفورد و وسترن کیپ، گفت: «نازکی این رشته مانند خمیری است که به صورت نواری نازک با ضخامت تنها چند میلی‌متر پهن می‌شود. اما در مقیاس کیهانی بسیار عظیم است و شعاعی تقریباً ۱۰ میلیارد برابر فاصله بین زمین و خورشید دارد.»

در این مطالعه، تیم تحقیقاتی بر روی ۱۴ کهکشان در این ساختار تمرکز کرد که خطی به طول ۵.۵ میلیون سال نوری و ضخامت ۱۱۷۰۰۰ سال نوری را در بر می‌گیرند.

مشاهدات نشان داد که کهکشان‌ها در دو طرف محور رشته در جهت‌های مخالف حرکت می‌کنند، که نشان می‌دهد کل ساختار در حال چرخش است. جالب‌تر اینکه بسیاری از کهکشان‌ها خود در همان جهت رشته می‌چرخند و این ایده را تقویت می‌کند که ساختارهای کیهانی بزرگ می‌توانند بر چرخش کهکشان‌های منفرد تأثیر بگذارند.

دکتر لیلا جونگ، کیهان‌شناس از دانشگاه آکسفورد، گفت: «این مانند فنجان‌های چای در یک شهربازی است؛ هر کهکشان مانند یک فنجان چای می‌چرخد، در حالی که کل سکو - رشته کیهانی - نیز می‌چرخد.»

رشته‌های کیهانی از بزرگترین ساختارهای جهان هستند که در یک شبکه وسیع به نام تار کیهانی امتداد می‌یابند. آنها به عنوان مسیرهای کیهانی عمل می‌کنند که خوشه‌های کهکشانی بزرگ را به هم متصل می‌کنند و به گاز و کهکشان‌ها اجازه می‌دهند تا بین آنها حرکت کنند.

یونگ افزود: «آنچه این رشته را استثنایی می‌کند، نه تنها اندازه آن، بلکه ترازبندی چرخش و حرکت چرخشی آن نیز هست که به ما بینشی نادر در مورد چگونگی به دست آوردن چرخش توسط کهکشان‌ها از ساختارهای بزرگتری که در آن ساکن هستند، می‌دهد.»

دانشمندان همچنین خاطرنشان می‌کنند که این رشته غنی از کهکشان‌های حاوی هیدروژن، ماده خام برای تشکیل ستاره، است و حرکت داخلی کمی دارد که به عنوان «خنک بودن پویا» شناخته می‌شود، که احتمالاً آن را در مرحله اولیه تکامل خود قرار می‌دهد. دکتر مادالنا تودوراچی، یکی از نویسندگان این مطالعه از دانشگاه آکسفورد، می‌افزاید: «این رشته نشان‌دهنده یک سابقه فسیلی از جریان‌های کیهانی است که به ما امکان می‌دهد بفهمیم کهکشان‌ها چگونه چرخش خود را به دست می‌آورند و در طول زمان رشد می‌کنند.»

جارویس نتیجه می‌گیرد: «درک چگونگی شکل‌گیری و تکامل این ساختارها در جهان، ما را قادر می‌سازد تا بفهمیم که کهکشان‌هایی مانند راه شیری چگونه شکل می‌گیرند.»

این مطالعه در ماهنامه انجمن سلطنتی نجوم منتشر شده است.

منبع: دیلی میل