به گزارش حوزه مجلس باشگاه خبرنگاران به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌ها، دفتر مطالعات سیاسی این مرکز اعلام کرد: طرح تأسیس و فعالیت و نظارت بر سازمان‌های مردم‌نهاد در سال 1389 مطرح شد و 26 ماده از آن در صحن علنی مجلس به تصویب رسید. اما برخی مسائل موجب شد برای بررسی بیشتر مواد، به مدت سه ماه مسکوت باقی بماند. پس از آن بازنگری در مواد بیش از پیش ضروری می‌نمود.

براساس این گزارش، سازمان مردم‌نهاد (سمن) به تشکلی اطلاق می‌شود که در راستای اهداف عام‌المنفعه توسط گروهی از اشخاص حقیقی و حقوقی غیردولتی به صورت داوطلبانه با رعایت مقررات ذیل در چارچوب قانون اساسی تأسیس شده و واجد شرایط غیرانتفاعی و غیرسیاسی است.

این گزارش درباره نحوه تأسیس "سمن" می‌افزاید: دبیرخانه‌های کمیسیون‌های نظارت حسب مورد مکلفند بیست روز از تاریخ دریافت تقاضای تأسیس سمن‌ها نسبت به انطباق درخواست هر یک از آنها با مفاد این قانون و دریافت مدارک و ارسال استعلام‌ها به مراجع نظارتی اقدام و مراجع یاد شده مکلفند ظرف حداکثر دو ماه از تاریخ استعلام، نظر خود را اعلام کنند.

همچنین در این قانون نظارت بر فعالیت‌های ‌سمن برعهده کمیسیون نظارت است که وظایف زیر را دارد: نظارت بر حسن اجرای قانون، اتخاذ سیاست‌های کلان در حوزه تأسیس، فعالیت و نظارت بر امور سمن‌ها، تصمیم‌گیری در حوزه فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی عمومی در امور سمن‌ها، رسیدگی به شکایات سمن‌ها از کمیسیون استان‌ها، بررسی گزارش تخلفات سمن‌های استانی و صدور رأی مقتضی، سیاستگذاری در راستای حمایت و توانمندسازی و ساماندهی سمن‌ها.

این دفتر در خصوص انحلال سمن و یا شبکه تصریح‌ می کند: انحلال به دو شکل صورت می‌گیرد: انحلال اختیاری توسط مدیر یا مدیران سمن یا شبکه بر طبق شرایط مقرر در اساسنامه به‌عمل می‌آید. درصورتی که در اساسنامه، متصدی امر تصفیه معین نشده باشد مجمع فوق‌العاده حاذق سه نفر را به‌عنوان هیئت تصفیه انتخاب می‌کند و این هیئت موظف است پس از رسیدگی به حساب‌ها و وصول مطالبات و تسویه بدهی‌ها و تعیین دارایی مسلم سمن، گزارش آن را به تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده برساند.

نوع دیگر انحلال اجباری است که با رأی قطعی دادگاه صلاحیت‌دار درصورتی که رأسا به موضوع رسیدگی کرده باشد صورت می‌گیرد. در صورتی که اساسنامه سمن یا شبکه متصدی امر تصفیه را معین نکرده باشد دادگاه در ضمن حکم انحلال دو یا چند نفر از سمن یا شبکه مذکور یا سمن‌‌های با موضوع فعالیت مشابه را برای تصفیه معین می‌کند./س2