به گزارش گروه استان هاي باشگاه خبرنگاران ، مسگری در قدیم رونق زیادی داشت و هنرمندان مسگر در پیچ و خم چکش‌های خود ظروفی می‌ساختند برای نوعروسانی که می‌خواستند به خانه بخت بروند تا رسم سالم زیستن را به آنها آموخته باشند اما این روزها تکنولوژی جدید که چیزی جز بیماری در بر ندارد قدرتمندانه این هنر و صنعت را از میدان به در کرده است و دیگر انگار هیچ‌ فردی به دنبال احیای سلامتی در سایه هنر مسگری نیست.

مسئولان با تبلیغ بر این اصل مهم که غذا خوردن در ظروف تفلون سبب بروز بیماری و سرطان می‌شود، می‌توانند علاوه بر داغ کردن بازار مسگری و رونق بخشیدن به هنر مسگری و وارد کردن این هنر به میدان هنر و صنعت اهمیت بر سلامت مردم را نیز برجسته کنند.

رئیس اتحادیه صنایع دستی با تایید این مطلب، افزود: طبق گزارشات منتشره رویکرد مردم آمریکا و اروپا به ظروف مسی روز به روز بیشتر می‌شود چراکه تمام باکتری‌ها طی چهار ساعت اولی که غذا در ظروف مسی می‌ماند از بین می‌روند و به نوعی مس سبب ضد عفونی غذاها می‌شود.

وی در ادامه تصریح کرد: طعم غذا یا مربای تهیه شده در ظرف مسی بنا به اذعان همگان مطبوع‌تر و لذیذتر است و این در حالی است که ظروف پیرکس و چینی بی‌ضرر و بی فایده هستند و از طرف دیگر ظروف لعاب‌دار نیز حاوی ترکیبات سرب بوده و سرب آن وارد غذا شده که به گفته پزشکان مضراتی را در آینده در بر دارد.

غلامعلی فیض الهی افزود: امروزه در تحقیقات آمریکایی‌ها مشخص شده، یون مس در تنظیم و تقویت کارکرد سیستم ایمنی بدن و تعادل هورمون‌ها و مهار افسردگی موثر است و از طریق ظروف مسی یون مس وارد بدن می‌شود و‌ شاید یکی از دلایل اصرار ایرانیان بر استفاده از ظروف مسی (به طور همه‌جانبه) همین خواص بوده است.

وی گفت: تبلیغ مضر بودن ظروف تفلون می‌تواند فضای خوبی برای رونق هنر مسگری داشته باشد.

رئیس اتحادیه صنایع دستی استان اصفهان با اشاره به اینکه در حال حاضر مسگری از رونق خوبی برخوردار نیست، تاکید کرد: در حال حاضر مسگری در بازار اصفهان، کرمان و کاشان وجود دارد که آن نیز رونق سابق را ندارد.

وی راه برون‌رفت از بی‌رونقی هنر و صنعت مسگری را تبلیغات صحیح مسئولان و شفاف‌سازی پیرامون فواید خوردن غذا در مس دانست.

هنر مغفولی که جای خود را به ظروف بیماری‌زا داد

یکی از هنرمندان مسگری در همین زمینه گفت‌وگو با باشگاه ، گفت: این هنر دیگر مورد استقبال مردم نیست.

بهروز صفائی افزود: در گذشته مس در جهیزیه دختران جایگاه ویژه‌ای داشت اما این روزها ظروف تفلون و ظرف‌های چینی جای خود را به مس داده است و بی‌رونقی را در بازار مسگری حکمفرما کرده است.

این هنرمند مسگری افزود: مسئولان باید به فکر چاره باشند چراکه اصولاً استفاده از ظروف تفلون سرطا‌ن‌زا است و با اطلاع‌رسانی صحیح می‌توان هم از بروز بیماری‌ها جلوگیری کرد و نیز رونق را  به این هنر مغفول بازگرداند.

وی ادامه داد: بی‌رونقی بازار مسگری سبب شده تا شخص جدیدی وارد این حوزه از هنر نشود و این روزها بسیاری از هنرمندان از این بازار خداحافظی کردند به گونه‌ای که جوان‌ها نیز حاضر به پا گذاشتن در این گود نیستند.

مسگری کهن هنر و صنعت ایران زمین

رئیس اتحادیه صنایع دستی، با اشاره به اینکه مسگری یکی از با ارزش‌ترین صنایع دستی کهن سرزمین‌ ما است، افزود: به وجود آمدن کارخانه نورد مس که ورقه مس را تهیه می‌کند مراکز بزرگ مسگری را در شهرهای کاشان، اصفهان، شیراز و کرمان رونق داد.

وی ادامه داد: محصول عمده مسگر ظروفی با شکل‌ها و اندازه‌های گوناگون است و ظروف کوچک را از یک تکه مس چکش‌کاری می‌کنند و اغلب دارای قالب گود هستند که در این روش ابتدا مس را باز می‌کنند و پس از هر دور باز کردن در اصطلاح یک تاب به آن می‌دهند.

فیض الهی با اشاره به اینکه این کار نیاز به مهارت و استادی بسیاری دارد، ادامه داد: گاهی اوقات ظروف از دو قسمت ساخته می‌شوند که در نخستین مرحله صفحه را خم کرده و به شکل استوانه در می‌آورند و سپس یک صفحه مدور شکل را به دست گرفته لبه آن را با چکش‌زدن به سمت بالا خم می‌کنند.

وی در ادامه به دیگر مراحل ساخت ظروف مسی اشاره کرد و گفت: پس از این مرحله ظرف را به آرامی گود می‌کنند که این کار با چکش چهارسو انجام می‌شود و در مسگری چکش‌های مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد که عبارتند از چکش چهارسو، چکش دم‌گرد، چکش سنبه‌دار، چکش دم‌باریک، چکش دو بهدی، چکش پرچ کن، چکش چوبی و بالاخره چکش بی‌دسته که یک قطعه فولاد آب‌داده تخت است که به قالب تنه معروف است و همچنین ابزارهای دیگری مانند قیچی که برای برش از آن استفاده می‌کنند.

رئیس اتحادیه صنایع دستی اظهار کرد: مسگر همواره کار خود را با ورقه‌هایی که دارای ضخامت بیشتری هستند آغاز می‌کند و محصول نهایی نازک‌تر از مس مصرفی است که از مهم‌ترین محصولات مسگری می‌توان از دیگف دیگچه، سردیگ، آبکش‌های بزرگ برنج، تنگ و سینی‌های مختلف نام برد.

وی با بیان اینکه البته این‌ها هنرهایی بود که امروزه کمتر مورد استفاده مردم ما قرار می‌گیرد، اضافه کرد: در صورتی ‌که استفاده از این وسایل کمک فراوانی در راستای سلامت جسم و جان ما دارد اما در کنار مسگری باید از سفیدگری هم نام برد زیرا در گذشته به دلیل اینکه مردم از ظرف‌های برنجی و مسی در خوردن غذا و آماده‌سازی آن استفاده می‌کردند، داخل این ظروف را با قلع خالص سفید می‌کردند.

فیض الهی اظهار کرد: این کار را صنعت‌کار ویژه‌ای انجام می‌داد و همواره در کنار مغازه مسگر یک مغازه صفار یا سفید کار با قلمکار وجود داشت، که ظروف مسی یا زنگ‌زده را سفید می‌کرد که در روستاها اغلب خود مسگران عمل سفیدگری را انجام می‌دادند.

با وجود تمام مزیت‌هایی که این هنر و یا به نوعی صنعت برای مردم دارد، غفلت‌های رنگین ما سبب شده است تا علاوه بر فراموش کردن هنرهایی به قدمت تمدن خویش، رازهای سلامتی و زندگی سالم را نیز در هیاهوی زندگی ماشینی خود گم کنیم و دیگر این، چکش‌های خاموش مسگری در بازارهای اصفهان به نمادی برای آرامش پیش از طوفان تبدیل شده است، طوفانی که تلاطم آن زندگی به ظاهر در آسایش ما را نشانه گرفته است.

به هر روی فراموش‌کاری انسان آن هم در مورد خودش، نه تنها هنر را بی‌اصالت می‌کند بلکه اصول زندگی و روش‌های مناسب آن را هم پرونده‌ای می‌کند که تنها باید در لابه‌لای بایگانی‌های تاریخی میراث فرهنگی به دنبال اثری از آن بگردیم./ج1