ولترنت:
نیروهای آنگلو ساکسون بایستی افغانستان را ترک کنند/ایران می تواند الگوی خوبی برای افغانستان باشد
ولترنت در مصاحبه اي با يک برنامه ریز منطقه ای روس به بررسي وضعيت افغانستان و حضور ديگر کشورها در اين کشور پس از جنگ آمريکا پرداخته است.
به گزارش سرويس بين‌الملل باشگاه خبرنگاران به نقل از پايگاه تحليلي ولتر نت، مذاکراتی میان افغانستان آمریکا از هفته گذشته در کابل پیرامون توافق نامه امنیتی با توجه به حضور نیروهای آمریکائی در آن کشور و خروج احتمالی آن نیروها در سال 2014 انجام شده است.
برندگان جایزه صلح نوبل در فاصله دومین کارزار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نقش خود را ایفا نمودند و هم اکنون بطور کامل در وعده باراک اوباما در سال 2009 مبنی بر "یک استراتژی جدید آمریکائی در مورد افغانستان" تجدید نظر نموده اند. الکساندر کنیازوف برنامه ریز منطقه ای و همکار نهاد مطالعاتی مطالعات شرق روسیه اخیرا با خبرگزاری روسی آ ای رکس مصاحبه ای را انجام داده و حضور نیروهای خارجی در افغانستان را عامل ایجاد بی ثباتی برای امنیت اوراسیا دانسته است:
سوال: چه چیز منحصر بفردی در افغانستان وجود دارد که انگلستان، شوروی و آمریکا را در آنجا زمین گیر کرد؟
کنیازوف: بهتر است که بگویید افغانستان هیچ وقت شکست نخورده است. انگلیس ها برنده دو جنگ بودند تا آنکه در سومین جنگ آنگلو – افغان در سال 1919 شکست خوردند.
شوروی در جنگ در افغانستان شکست نخورد، در آنجا تصمیمی سیاسی مبنی بر عقب نشینی نیروها گرفته شد و بنابراین نیروهای روس عقب نشینی کردند. تصمیمی که در عین حال خیانتی به دولت افغانستان بود که تا سه سال پس از آن بدون هیچ گونه حمایتی از سوی شوروی بر سر کار ماند. در سال 1988، میخائیل گورباچف و سپس ادوارد شواردنادزه وزیر امور خارجه شوروی (آخرین رئیس جمهور جمهوری تازه استقلال یافته گرجستان) توافق نامه ای را در ژنو امضا کردند که به موجب آن شوروی متعهد می شد که به تمامی کمک های خود به دولت نجیب الله در افغانستان پایان دهد. در همان زمان، کمک آمریکا، اروپائی ها و کشورهای عربی به مخالفان حکومت افغانستان اگر نگوئیم هزار برابر که ده برابر شد.
من از هر آنچه مربوط به آمریکا در آن زمان بوده خودداری می ورزم، از انجائیکه هدف آنان تنها موفقیت در سطح نظامی نبود بلکه اهداف دیگری را در سر می پروراندند.
سوال: چرا آمریکائی‌ها در منطقه باقی مانده اند در حالیکه شکست های نظامی باعث شده تا به چهره آنان لطمه وارد شود؟ موفقیت واقعی کارزار افغان جه بوده است؟
کنیازوف: نکته قابل توجه آن است که آمریکائی ها در افغانستان حضور دارند و حکومت دست نشانده آنها نیز در کابل مستقر است و نتایج آن یک دهه آینده مشخص خواهد شد. پایگاه های نظامی آمریکا در افغانستان و چندین کشور همسایه باقی خواهند ماند.
علت واقعی آغاز کارزار جنگی در افغانستان به بهانه "مبارزه علیه تروریسم" مشخص است. مشخص است که ارتباطی میان واقعه 11 سپتامبر و طالبان و افغانستان وجود نداشت.
این نمایشی است که از نمایش های موزیکال برادوی در امریکا بسیار دور است... نمونه های بسیاری در تاریخ معاصر آمریکا وجود دارند که در آن صدها و هزاران نفر از مردم قربانی شده اند. از جمله این قربانیان مردم آمریکا نیز بوده اند که برای اهداف سیاست خارجی آمریکا قربانی شده اند. واقعیت آنست که امریکا به قدرتی نظامی در خاورمیانه و آسیای مرکزی تبدیل شده است و منطقه ای که در آن ایران، چین و روسیه دارای منافع حیاتی هستند. در اینجا انتخابی برای آمریکا وجود دارد و ان اینکه قدرت نظامی اش را از دست دهد و یا وجهه آمریکائی را.
سوال: به نظر شما بهترین راه حل برای افغانستان چیست؟
کنیازوف: تنها روند مذاکره در شرایطی جهان شمول: حفظ تمامیت ارضی افغانستان و مصونیت مرزهای آن. این خطری از سوی امریکاست که مرزهای جغرافیایی منطقه را تغییر دهد. افغانستان یک کشور چند قومیتی است اما کشوری نیست که براحتی بتوان آن را میان اقوام تقسیم کرد. هرگونه تلاشی در این جهت می توان به گسترش منازعات بیانجامد.
شرایط افغانستان اقتضا می کند که مدل حکومتی ای در آنجا برقرار باشد که در آن مرکز قوی باشد اما نظام تمرکز زدایی نماید و نواحی مختلف حاشیه ای از میزانی از استقلال عمل برخوردار باشند. مثل مدل امریکا. اما این به معنای جدایی خط های قومیتی در آن کشور نیست.
برای ساکنین افغانستان مذهب عاملی پراهمیت است. ممکن است احتمالا افراد سکولاری را نیز در افغانستان مشاهده کنید اما در مجموع نقش مذهب در آن کشور و نقش حاملان ان یعنی علما امروز در افغانستان پررنگ است. طبقه متوسط مذهبی در افغانستان نقشی مهم تر از روشنفکران سکولار در آن کشور بازی می کنند. برای قرن های متمادی، روحانیون جایگاهی مهم در جامعه افغانستان داشته اند و عاملی متحد ساز در آن کشور بوده اند. در طول جنگ آنگلو-افغان نیز از این پتانسیل به خوبی استفاده شد و نیروهای اسلامی پیشتاز مبارزه شدند.
روحانیون افغان بخوبی ظرفیت بسیج مردمی علیه هر حکومت مرکزی ای را دارا می باشند.
سوال: جامعه بین المللی برای کاهش خطر تهدیدات تروریستی و قاچاق مواد مخدر در افغانستان بایستی چه کاری را انجام دهد؟
کنیازوف: "جامعه بین الملل" یک دروغ است. قدرت ها و یا مراکز قدرتی وجود دارند که علاقمندند این نوع از تهدیدات وجود داشته باشند و کشورهایی وجود داشته باشند که امنیت ملی شان با تهدید مواجه باشد. من می توانم بگویم که منافع آنگلو –ساکسون در کاهش جمعیت کره زمین بوده است. برای مثال در مورد آمریکا، قاچاق مواد مخدر از افغانستان یک مشکل سیستماتیک نیست و صادرات آن به آمریکا یک موضوع فرعی محسوب می شود. با این حال، برای روسیه، کشورهای منطقه و اروپا این مسئله جدی ترین تهدید برای امنیت و موجودیت آن کشورهاست.
در اروپا، مراکز اصلی توزیع مواد مخدر صادراتی از افغانستان پایگاههای هوایی آمریکائی در آلمان، ایتالیا، کوزوو و اسپانیا هستند. مرکز اصلی آن پایگاه "باند استیل" در کوزوو است. کوزوو مشکلی اساسی برای اروپاست اما در ذهن اروپائیان این مسئله تلقین شده که کوزوو یک معضل نیست و یا اینکه نمی خواهند آن معضل را ببینند.
کمک خارجی برای برای شهروندان افغان تنها می تواند از سوی کشورهایی ارائه شود که منافع یکجانبه ای ندارند که از جمله این کشورها می توان به روسیه، ایران، پاکستان، چین، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و احتمالا هندوستان اشاره کرد که هریک برای مقابله با تهدیداتی که افغانستان با آنها مواجه است پیشنهاداتی دارند.
ثبات افغانستان تنها از طرق مذاکره و یافتن راه حلی ضروری برای مصالحه امکان پذیر خواهد بود. دشواری حاصل برای کار با رهبران هر جامعه ای امری اجتناب ناپذیر است. برای این امر ضرورت دارد که درک کنیم که طالبان واحدی متشکل از مجموعه گروههای بسیار متفاوت به هم پیوسته است.
خروج کامل نیروهای انگلو-ساکسون از افغانستان ضرورتی است که بایستی به آن دست یافت درمقابل بایستی راههای مسدود نمودن مداخله خارجی در آن کشور را یافت و همکاری های افغانستان با سایر کشورها برای مثال از طریق سازوکارهای مبتنی بر سازمان همکاری شانگهای گسترش یابد.
سوال: افغانستان دارای منابع غنی زیرزمینی است. برای مثال دارای ذخائر عظیم مس است. آیا این فرصتی به ان کشور برای بازبینی تولیدات اقتصادی اش می دهد؟ تا به جای تولید تریاک به این منابع روی آورد؟
کنیازوف: پاسخ به این سوال همان چیزی است که من مستقیما آن را بیان داشته ام. بله، در افغانستان منابع زیرزمینی و معدنی عظیمی وجود دارد که از جمله آنها می توان به بزرگترین ذخايز مس در ایالت لوگار افغانستان اشاره کرد. در سال 2007، شرکتهای دولتی چین که در زمینه استخراج منابع زیرزمینی فعالیت می کنند موفق شدند تا امتیاز استخراج منابع مس افغانستان را بدست آورند. اقتصاد نیازمند ثبات است و اکنون چینی ها می توانند تنها در مقیاس خرد زمانی به توسعه این پروژه بپردازند. در حال حاضر شرکتهای چینی در زمینه حوزه های گازی و نفتی در شمال افغانستان فعال هستند. با این حال گمان نمی کنم که هیچ پروژه اقتصادی ای بدون وجود حداقلی از ثبات موفقیت آمیز باشد. در صورتی که شرکتهایی از چین، روسیه و ایران برای فعالیت اقتصادی به افغانستان بیایند با مخالفت مستقیم از سوی آنگلوساکسون ها مواجه خواهند شد .
در مورد مواد مخدر، بایستی با قاچاق آن از افغانستان مقابله نمود. مواد مخدری که در افغانستان کشت می شود پس از عمل امدن و قاچاق و مصرف در اروپا ارزشی صد برابر خشخاش خام را بدست می آورد.
کشاورزان افغان از کشت خشخاش پول کمی بدست می آورند و این زنجیره های توزیع و قاچاق آن هستند که با میلیون ها و میلیاردها پولی که از این طریق بدست می آورند به کشاورزان اجازه جایگزینی محصول کاشته شده شان را نمی دهند. فروش تریاک تضمین شده است و خریداران خود این مسئله را تضمین می کنند و برای کشاورزان نظامی تضمینی را بوجود اورده اند.
برای مثال کشاورز افغان برای کاشت کنجد و یا گندم آن کمکی را دریافت نمی کند که برای کشت خشخاش به وی ارائه می دهند بنابراین بایستی چه کاری انجام داد؟ چه کسی در کشوری جنگ زده مسئول تولید و قاچاق مواد مخدر است؟
مقابله با این مسئله همکاری بین المللی را می طلبد و نه تنها صرفا نیازمند فعالیت موسسات مربوطه است، بلکه رهبران دولتها نیز بایستی در این مسیر گام مثبتی بردارند. بزرگترین فرصت برای مذاکره در این مورد را دولت ایران فراهم نموده است. دولت ایران در این کار موفق بوده است و برای قاچاق مواد مخدر مجازات اعدام را قرار داده است اما به اذعان سازمان ملل نیز در این مسیر کمتر دولتی با ایران همراهی کرده است. من متقاعد شده ام که اجرای این حکم از آن رو انسانی است که نتیجه مثبت آن را برای جمعیت وسیعی از انسانهای دیگر می بینید.
برندگان جایزه صلح نوبل در فاصله دومین کارزار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نقش خود را ایفا نمودند و هم اکنون بطور کامل در وعده باراک اوباما در سال 2009 مبنی بر "یک استراتژی جدید آمریکائی در مورد افغانستان" تجدید نظر نموده اند. الکساندر کنیازوف برنامه ریز منطقه ای و همکار نهاد مطالعاتی مطالعات شرق روسیه اخیرا با خبرگزاری روسی آ ای رکس مصاحبه ای را انجام داده و حضور نیروهای خارجی در افغانستان را عامل ایجاد بی ثباتی برای امنیت اوراسیا دانسته است:
سوال: چه چیز منحصر بفردی در افغانستان وجود دارد که انگلستان، شوروی و آمریکا را در آنجا زمین گیر کرد؟
کنیازوف: بهتر است که بگویید افغانستان هیچ وقت شکست نخورده است. انگلیس ها برنده دو جنگ بودند تا آنکه در سومین جنگ آنگلو – افغان در سال 1919 شکست خوردند.
شوروی در جنگ در افغانستان شکست نخورد، در آنجا تصمیمی سیاسی مبنی بر عقب نشینی نیروها گرفته شد و بنابراین نیروهای روس عقب نشینی کردند. تصمیمی که در عین حال خیانتی به دولت افغانستان بود که تا سه سال پس از آن بدون هیچ گونه حمایتی از سوی شوروی بر سر کار ماند. در سال 1988، میخائیل گورباچف و سپس ادوارد شواردنادزه وزیر امور خارجه شوروی (آخرین رئیس جمهور جمهوری تازه استقلال یافته گرجستان) توافق نامه ای را در ژنو امضا کردند که به موجب آن شوروی متعهد می شد که به تمامی کمک های خود به دولت نجیب الله در افغانستان پایان دهد. در همان زمان، کمک آمریکا، اروپائی ها و کشورهای عربی به مخالفان حکومت افغانستان اگر نگوئیم هزار برابر که ده برابر شد.
من از هر آنچه مربوط به آمریکا در آن زمان بوده خودداری می ورزم، از انجائیکه هدف آنان تنها موفقیت در سطح نظامی نبود بلکه اهداف دیگری را در سر می پروراندند.
سوال: چرا آمریکائی‌ها در منطقه باقی مانده اند در حالیکه شکست های نظامی باعث شده تا به چهره آنان لطمه وارد شود؟ موفقیت واقعی کارزار افغان جه بوده است؟
کنیازوف: نکته قابل توجه آن است که آمریکائی ها در افغانستان حضور دارند و حکومت دست نشانده آنها نیز در کابل مستقر است و نتایج آن یک دهه آینده مشخص خواهد شد. پایگاه های نظامی آمریکا در افغانستان و چندین کشور همسایه باقی خواهند ماند.
علت واقعی آغاز کارزار جنگی در افغانستان به بهانه "مبارزه علیه تروریسم" مشخص است. مشخص است که ارتباطی میان واقعه 11 سپتامبر و طالبان و افغانستان وجود نداشت.
این نمایشی است که از نمایش های موزیکال برادوی در امریکا بسیار دور است... نمونه های بسیاری در تاریخ معاصر آمریکا وجود دارند که در آن صدها و هزاران نفر از مردم قربانی شده اند. از جمله این قربانیان مردم آمریکا نیز بوده اند که برای اهداف سیاست خارجی آمریکا قربانی شده اند. واقعیت آنست که امریکا به قدرتی نظامی در خاورمیانه و آسیای مرکزی تبدیل شده است و منطقه ای که در آن ایران، چین و روسیه دارای منافع حیاتی هستند. در اینجا انتخابی برای آمریکا وجود دارد و ان اینکه قدرت نظامی اش را از دست دهد و یا وجهه آمریکائی را.
سوال: به نظر شما بهترین راه حل برای افغانستان چیست؟
کنیازوف: تنها روند مذاکره در شرایطی جهان شمول: حفظ تمامیت ارضی افغانستان و مصونیت مرزهای آن. این خطری از سوی امریکاست که مرزهای جغرافیایی منطقه را تغییر دهد. افغانستان یک کشور چند قومیتی است اما کشوری نیست که براحتی بتوان آن را میان اقوام تقسیم کرد. هرگونه تلاشی در این جهت می توان به گسترش منازعات بیانجامد.
شرایط افغانستان اقتضا می کند که مدل حکومتی ای در آنجا برقرار باشد که در آن مرکز قوی باشد اما نظام تمرکز زدایی نماید و نواحی مختلف حاشیه ای از میزانی از استقلال عمل برخوردار باشند. مثل مدل امریکا. اما این به معنای جدایی خط های قومیتی در آن کشور نیست.
برای ساکنین افغانستان مذهب عاملی پراهمیت است. ممکن است احتمالا افراد سکولاری را نیز در افغانستان مشاهده کنید اما در مجموع نقش مذهب در آن کشور و نقش حاملان ان یعنی علما امروز در افغانستان پررنگ است. طبقه متوسط مذهبی در افغانستان نقشی مهم تر از روشنفکران سکولار در آن کشور بازی می کنند. برای قرن های متمادی، روحانیون جایگاهی مهم در جامعه افغانستان داشته اند و عاملی متحد ساز در آن کشور بوده اند. در طول جنگ آنگلو-افغان نیز از این پتانسیل به خوبی استفاده شد و نیروهای اسلامی پیشتاز مبارزه شدند.
روحانیون افغان بخوبی ظرفیت بسیج مردمی علیه هر حکومت مرکزی ای را دارا می باشند.
سوال: جامعه بین المللی برای کاهش خطر تهدیدات تروریستی و قاچاق مواد مخدر در افغانستان بایستی چه کاری را انجام دهد؟
کنیازوف: "جامعه بین الملل" یک دروغ است. قدرت ها و یا مراکز قدرتی وجود دارند که علاقمندند این نوع از تهدیدات وجود داشته باشند و کشورهایی وجود داشته باشند که امنیت ملی شان با تهدید مواجه باشد. من می توانم بگویم که منافع آنگلو –ساکسون در کاهش جمعیت کره زمین بوده است. برای مثال در مورد آمریکا، قاچاق مواد مخدر از افغانستان یک مشکل سیستماتیک نیست و صادرات آن به آمریکا یک موضوع فرعی محسوب می شود. با این حال، برای روسیه، کشورهای منطقه و اروپا این مسئله جدی ترین تهدید برای امنیت و موجودیت آن کشورهاست.
در اروپا، مراکز اصلی توزیع مواد مخدر صادراتی از افغانستان پایگاههای هوایی آمریکائی در آلمان، ایتالیا، کوزوو و اسپانیا هستند. مرکز اصلی آن پایگاه "باند استیل" در کوزوو است. کوزوو مشکلی اساسی برای اروپاست اما در ذهن اروپائیان این مسئله تلقین شده که کوزوو یک معضل نیست و یا اینکه نمی خواهند آن معضل را ببینند.
کمک خارجی برای برای شهروندان افغان تنها می تواند از سوی کشورهایی ارائه شود که منافع یکجانبه ای ندارند که از جمله این کشورها می توان به روسیه، ایران، پاکستان، چین، ازبکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و احتمالا هندوستان اشاره کرد که هریک برای مقابله با تهدیداتی که افغانستان با آنها مواجه است پیشنهاداتی دارند.
ثبات افغانستان تنها از طرق مذاکره و یافتن راه حلی ضروری برای مصالحه امکان پذیر خواهد بود. دشواری حاصل برای کار با رهبران هر جامعه ای امری اجتناب ناپذیر است. برای این امر ضرورت دارد که درک کنیم که طالبان واحدی متشکل از مجموعه گروههای بسیار متفاوت به هم پیوسته است.
خروج کامل نیروهای انگلو-ساکسون از افغانستان ضرورتی است که بایستی به آن دست یافت درمقابل بایستی راههای مسدود نمودن مداخله خارجی در آن کشور را یافت و همکاری های افغانستان با سایر کشورها برای مثال از طریق سازوکارهای مبتنی بر سازمان همکاری شانگهای گسترش یابد.
سوال: افغانستان دارای منابع غنی زیرزمینی است. برای مثال دارای ذخائر عظیم مس است. آیا این فرصتی به ان کشور برای بازبینی تولیدات اقتصادی اش می دهد؟ تا به جای تولید تریاک به این منابع روی آورد؟
کنیازوف: پاسخ به این سوال همان چیزی است که من مستقیما آن را بیان داشته ام. بله، در افغانستان منابع زیرزمینی و معدنی عظیمی وجود دارد که از جمله آنها می توان به بزرگترین ذخايز مس در ایالت لوگار افغانستان اشاره کرد. در سال 2007، شرکتهای دولتی چین که در زمینه استخراج منابع زیرزمینی فعالیت می کنند موفق شدند تا امتیاز استخراج منابع مس افغانستان را بدست آورند. اقتصاد نیازمند ثبات است و اکنون چینی ها می توانند تنها در مقیاس خرد زمانی به توسعه این پروژه بپردازند. در حال حاضر شرکتهای چینی در زمینه حوزه های گازی و نفتی در شمال افغانستان فعال هستند. با این حال گمان نمی کنم که هیچ پروژه اقتصادی ای بدون وجود حداقلی از ثبات موفقیت آمیز باشد. در صورتی که شرکتهایی از چین، روسیه و ایران برای فعالیت اقتصادی به افغانستان بیایند با مخالفت مستقیم از سوی آنگلوساکسون ها مواجه خواهند شد .
در مورد مواد مخدر، بایستی با قاچاق آن از افغانستان مقابله نمود. مواد مخدری که در افغانستان کشت می شود پس از عمل امدن و قاچاق و مصرف در اروپا ارزشی صد برابر خشخاش خام را بدست می آورد.
کشاورزان افغان از کشت خشخاش پول کمی بدست می آورند و این زنجیره های توزیع و قاچاق آن هستند که با میلیون ها و میلیاردها پولی که از این طریق بدست می آورند به کشاورزان اجازه جایگزینی محصول کاشته شده شان را نمی دهند. فروش تریاک تضمین شده است و خریداران خود این مسئله را تضمین می کنند و برای کشاورزان نظامی تضمینی را بوجود اورده اند.
برای مثال کشاورز افغان برای کاشت کنجد و یا گندم آن کمکی را دریافت نمی کند که برای کشت خشخاش به وی ارائه می دهند بنابراین بایستی چه کاری انجام داد؟ چه کسی در کشوری جنگ زده مسئول تولید و قاچاق مواد مخدر است؟
مقابله با این مسئله همکاری بین المللی را می طلبد و نه تنها صرفا نیازمند فعالیت موسسات مربوطه است، بلکه رهبران دولتها نیز بایستی در این مسیر گام مثبتی بردارند. بزرگترین فرصت برای مذاکره در این مورد را دولت ایران فراهم نموده است. دولت ایران در این کار موفق بوده است و برای قاچاق مواد مخدر مجازات اعدام را قرار داده است اما به اذعان سازمان ملل نیز در این مسیر کمتر دولتی با ایران همراهی کرده است. من متقاعد شده ام که اجرای این حکم از آن رو انسانی است که نتیجه مثبت آن را برای جمعیت وسیعی از انسانهای دیگر می بینید.
