بررسي مطالبات فرهنگی مقام معظم رهبری در برنامه "فصل نو"

حجت‌الاسلام زرگر: بازخورد مناسب تذکرات لساني امر به معروف در 200 شهر/ افروغ: خلا وجود تفکر سيستماتيک

برنامه «فصل نو» که از شبکه قرآن سيما پخش مي‌شود در پی مطالبات فرهنگی مقام معظم رهبری، در ششمین برنامه خود برای سومین بار به موضوع امر به معروف پرداخت.

به گزارش خبرنگار فرهنگی هنری باشگاه خبرنگاران، برنامه «فصل نو» که از شبکه قرآن سيما پخش مي‌شود در پی مطالبات فرهنگی مقام معظم رهبری، در ششمین برنامه خود برای سومین بار به موضوع امر به معروف پرداخت.

حجت الاسلام زرگر، رئیس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر در این برنامه درباره تذكرات لساني ستاد احياي امر به معروف و نهي از منكر در استان‌هاي مختلف گفت: بحث تذكر لساني را مقام معظم رهبري بارها بيان كرده‌اند يكي از وظايف مهم ستاد احياي امر به معروف و نهي از منكر احياي تذكر لساني در جامعه است.

وي ادامه داد: در ابتدا ستاد امر به معروف اين كار را از 5 استان آغاز كرد و سال بعد از آن به 40 استان تسري يافت، سال گذشته 110 استان فعال شدند و در سال جاري نيز به 210 شهر تسري پیدا کرده است.

رئیس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر تصريح كرد: ما از اول امسال برنامه ريزي كرده‌ايم و مسئولان مدام در نماز جمعه اين مسائل مطرح کردند، نيروهايي هم از مردم تعيين شده‌اند تا آموزش‌هاي لازم را ببينند از اين رو از 15 رمضان در 90 شهر اين پروژه آغاز شد.

زمینه لازم برای تذکر لسانی همه مردم فراهم شود

زرگر در پاسخ به اين سوال كه رهبر معظم انقلاب تاكيد دارند كه وظيفه همه مردم تذكر لساني است پس چرا ستاد احياي امر به معروف اين موضوع را در چند شهر اجرايي كرده است، گفت: امر به معروف و نهي از منكر تعامل بين دو انسان است و بايد زمينه‌ها و بسترهای آن مطالعه شود با مطالعات صورت گرفته در 200 شهري كه تذكر لساني انجام شده است بازخوردها بسيار مناسبی دریافت شده است.

در ادامه عماد افروغ، استاد دانشگاه درباره امر به معروف و نهی از منکر اظهار کرد: امر به معروف در اسلام توجه به حقوق متقابل آحاد جامعه است و به گونه‌اي يك نگاه فراگير به اين مساله است تا مردم در مقابل سرنوشت خود و ديگران بي تفاوت نباشند اين يك امتياز است و در جامعه شناسي در ذيل بحث كنترل اجتماعي اين بحث را داريم.

وی افزود: دهه اول عاشورا دهه امر به معروف است ما نبايد فراموش كنيم امام حسين (ع) در چه سطحي امر به معروف مي‌كردند همين تذكر لساني يك نوع تقليد گرايي از مكتب امام حسين (ع) است.

امر به معروف چهار سطح دارد

این استاد دانشگاه با بیان اینکه چهار سطح امر به معروف و نهی از منکر وجود دارد، ادامه داد: سطح اول مردم با مردم است، در این سطح كه همين تذكرات لساني است.در سطح دوم دولت با مردم، دولت از طريق قوانين از ارزشها مراقبت مي كند و در سطح سوم، مردم با دولت است که قيام امام حسين (ع) مصادقي اين امر به معروف است.

افروغ تاکید کرد: اين سطح امر به معروف مربوط به حاكم است و اصلا انقلاب اسلامي مظهري از امر به معروف در سطح مردم با دولت است در اين سطح مردم بدون لكت زبان مي‌توانند حق خود را بگيرند.

وی اضافه کرد: سطح چهارم امر به معروف و نهی از منکر دولت با دولت است که متاسفانه شاهد آن نيستيم. در دوران گذشته آقايي مي‌گفت دولت خط قرمز است اگر قرار است براساس رهنمودهاي حضرت علي (ع) امر به معروف كنيم ايشان كوچكترين ظلم را نمي‌بخشيدند اما به مالك اشتر دستور مي‌داد كه از خطاي مردم بگذرد.

این جامعه شناس با تاکید بر اینکه متاسفانه ما تفكر سيستماتيك نداريم، گفت: مردم بايد به گونه اي بار بيايند كه با روح امر به معروف آشنايي بيشتري داشته باشند تا بتوانند بدون لكنت زبان حرفهايشان را بزنند.

در ادامه حجت الاسلام زرگر، رئیس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر در پاسخ به این سوال که تفكر سيستماتيك به امر به معروف چگونه بايد به وجود آيد، ادامه داد: اصل هشتم قانون اساسي همين سطح است فلسفه تشكيل ستاد احيا هم همين است كار فرهنگي دير نتيجه مي‌دهد، كار فرهنگي فقط با كار ستاد به نتيجه نمي‌رسد، بايد همه نظام به كار گرفته شود. در حال حاضر اراده وجود دارد ولي همكاري نيست ما در راستاي اين اهداف تلاش مي‌كنيم.

وی افزود: در زمان امام حسين (ع) حاكم جابر و ظالم بود، حضرت بايد مي‌ايستاد و ايستاد، بزرگترين منكر حاكميت آن زمان بود كه بايد در مقابلش قيام مي‌شد که شد.

حجت الاسلام زرگر ادامه داد: البته در سطح دولت با دولت در كشور ما بازرسي كل كشور و ديوان محاسبات را مي‌توان نام برد. بازرسان افتخاري كه كارشان تذكر است به كار گرفته شده‌اند. مثلا در زماني در صدا و سيما فيلمي پخش مي‌شد من به آقای لاریجانی زنگ زدم و اين فيلم درست نبود او گفت 500 نفر زنگ زدند كه دوباره پخش شود نيروهاي شما چرا زنگ نزدند كه پخش نشود.

رئیس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر تصریح کرد: همچنین در حال حاضر درس اخلاق توسط ائمه جمعه براي تمام مديران در استانها هر هفته در حال انجام است. تعداد 7000 شماره مجله آينده رشد فقط براي مسئولان چاپ می شود.

در ادامه افروغ درباره اقدامات مجلس و قانونگذاري در امر به معروف و نهي از منكر بیان کرد: اگر ما به ابعاد ديگر امر به معروف توجه نكنيم و به اين سطح بسنده كنيم نتيجه نمي‌گيريم.

این استاد دانشگاه گفت: ما جمهوري اسلامي ايران را تشكيل داديم اگر قدرت نداشتيم امر به معروف فرد به فرد مناسب بود ولي وقتي حكومت تشكيل مي‌دهيم منتظر وجه متعالی امر به معروف هستيم نوعا امر به معروف از دوش افراد ساقط مي‌شود به عهده اشخاص خاص گذاشته مي‌شود.

وی اضافه کرد: مثلا در نظام ما گاهی متاسفانه قوه قضاييه به راحتي نمي‌تواند مسئول را به دادگاه فرا بخواند، در صورتیکه امام علي (ع) قاضي منصوب را فرا مي‌خواند و محكوم هم مي‌شود و چيزي هم نمي‌گويد.

افروغ تصریح کرد: خودم نماينده بودم از نزديك هم مي‌دانم، نهادهاي نظارت تفوق قوه مجريه ندارد، نظارت قوه مقننه است. ولی عملا ما شاهد چه هستيم به نظرم بايد تحليل عميق شود و تبيين تئوريك شود چرا كه مردم جايگاه بالاتر دارند از باب و لطف بر همتي مي‌توانيد تذكر بدهيم.

مردم در نظام مرم سالاری دینی حق مضاعف دارند

این جامعه شناس گفت: گفتمان انقلاب اسلامي و مردم سالاري ديني درست فهم كنيد، مردم حق مضاعف دارند و این حق مردم هم از باب شرط اثباتي و مقبوليت است وهمه در باب مشروعيت است متاسفانه تا وقتي باب شرعيت است فقط فرمان رهبر ديده مي‌شود در صورتي كه شرعيت هم فرمان رهبر است و هم نظارت مردم .

وی اضافه کرد: امر به معروف مگر شرعي نيست مگر مشاركت و مشورت اصل مشروعيت نيست. اگر فرمان رهبر حسب ديدگاه امام (ره) به عنوان نظريه پرداز در كتاب ولي فقيه مي‌گويد با سه واسطه خدا و پيامبر و معصومين مشروع مي‌شود.

افروغ عنوان کرد: اما نظارت مردم واسطه نمي‌خواهد و يا واسطه‌اش خداوند است. خداوند انسان را خلق كرده و حقي بر او گذاشته است و اين همان بحث سيستماتيك است ، مثلا وقتی شما به يك اخباری و يا اصولي بگوييد معروف چيست و يا منكر چيست؟ و یا اینکه به يك سلفي و غيرسلفي معروف و منگر چيست؟ اگر به اين مسائل توجه نكنيد خيلي سخت مي‌شود مثلا متولي امر به معروف يك سلفي مي‌شود چه اتفاقي مي‌افتد؟ يك نگاهي به جريان اسلام بياندازيد.

در ادامه حجت الاسلام زرگر، رئیس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر گفت: ما شوراي امر به معروف در وزارتخانه‌ها ايجاد كرديم، وظيفه رئيس شورا امر به معروف موظف معروف‌ها و منكرها را در سازمان مربوط به طور دقيق بررسي كند و موضوعات بررسي شده را اولويت بندي كنند و راه حل مناسب و عملي براي توسعه معروف‌ها و جلوگيري از منكرها بيابد. در غالب طرح‌هاي مدون تهيه كند ما بايد به گونه‌اي كار كنيم كه مردم و مسئولان خودشان به معروف گرايش پيدا كنند شوراي امر به معروف در ادارات مي‌تواند مخالفت اجرايي دارد.

وی بیان کرد: ما بالاتر از اين هم كار كرديم بحث درسي اخلاق با محوريت امام كار را انجام و يا نشريه آينه رشد براي همين مساله است تا تذكرات مقدم از اين طريق داده شود.

حجت الاسلام زرگر گفت: هم چنين به شوراها گفتيم هر وقت لازم است كاري انجام شود بگوييم. مثلا شوراي اصناف گفته كه احكام شرعي هر صنف لازم داد در پژوهشكده قم اصناف را استخراج كرديم و مشخص شد اولويت‌ها كدام است و براي هر قسمت اين احكام مشخص شده است كتاب چاپ شد 16 در حال چاپ است و 110 كتاب در حال تهيه است.

قدرت اعم از قدرت مدنی و رسمی است

در ادامه افروغ در پاسخ به این سوال که آیا اصلا امر به معروف و نهي از منكر حكومت جواب مي‌دهد، اظهار کرد: بايد سيستماتيك ديده شود اگر قدرت به فدرت رسمي تقابل يابد غلط است اصلا قدرت اعم قدرت مدني و قدرت رسمي است اتفاقا اعتبار قدرت مدني نداشتيم و نمي‌توانستيم انقلاب اسلامي را به وجود آوريم برخي مراجع مستقل بودند و اگر جامعه را غیرسیاسی کردید، آنقدر امر به معروف هم موجود است جوانان به جاي اينكه به مسايل اصلي بپردازند به مسايل دنيوي مي‌پردازند در اوايل انقلاب همه سياسي بودند به اين چيزها توجه نمي‌كردند.

این استاد دانشگاه ادامه داد: بنابراين نمي‌توانيم جامعه را بنا دلایلی از سياست دور كنيد از طرفي هم بخواهيد آن مرتبه متعالي امر به معروف تحقق پيدا كند تا جوانان سرگرم مسايل سطح پايين نشود، جامعه وقتي مي‌تواند اين گونه باشد كه سياسي شود اگر به من بگويند كه به كدام بيشتر وزن مي‌دهيد، من به دولت و مردم بيشتر وزن مي‌دهم نظارت همگاني مي‌تواند به مفهوم ديدن كاستي‌ها و معايب و تخلفات نهادهاي مشورتي توسط آحاد مردم جامعه و انعكاس آن به مسئولان و درخواست نتيجه است همه مطالبه است.

این جامعه شناس تصریح کرد: شهید مطهری با چه ديدي به خود و مردم نگاه مي‌كنید؟ با اين چشم كه آنها بنده و مفلوك و خود مالك و صاحب آنهاست يا با اين چشم كه آنها صاحب حق هستند و او خود فقط وكيل و نماينده است؟ در صورت اول هر خدمت انجام دهد از نوع تيماري است كه يك جيوان براي حيوان خودش انجام مي‌دهد و در نوع دوم خدمتي است كه يك امين صالح انجام مي‌دهد.

وی افزود: در جايي ديگر شهيد مطهري درباره منطق نهج البلاغه اظهار مي‌دارد كه در منطق نهج البلاغه امام و حكمرانان امين نزدم و مسئول در برابر مردم هستند در اين دو اگر بناست يكي براي ديگري باشد اين حكمران است كه براي توده مردم است نه توده مردم براي حكمران.

افروغ بیان کرد: اين نكته حائز اهميت است وزن مردم نسبت به دولت خيلي سنگين است و دولت بايد به آن توجه كند و رابطه وكيل و مردم است دولت وكيل مردم است و مردم وكيل دولت نيستند.

این جامعه شناس گفت: بايد راجع به اين مسايل كار عملي شود و مردم را باید در ساحتي ديد كه واجد حق هستند نگوييم براي اصناف خارجي كار كنيم ما بايد براساس گفتمان انقلاب اسلامي به حقوقشان آگاه كنيم يعني مطالبات كليدي مردم شامل حقوق شهروندي، مطالبات سياسي و اقتصادي برآورده شود.

وی افزود: مطالبه اصلي متعلق به مردم است فضا به اين سمت برود باعث رشد افراد مي‌شود و طح امر به معروف متعالي مي‌شود، به جاي اين كه نگاه مدني به امر به معروف داشته باشيم سطحش را به چند برخورد خياباني تقليل داديم كه چند نخ موی کسی پیدا است، من اين را گفتم بعدا هم ديدم رهبري نيز همين موضوع را بيان كردند، تذكر اساسي در جاي خود نيكو است و من منكر آن نيستم ولي با نگاه متقابل گرا مخالفم و اين كلاه شرعي بر سر مردم است.

حجت الاسلام زرگر ادامه داد: امر به معروف سه مرحله دارد سلبي، لساني و يدي، برخورد نظامي و انتظامي برعهده دستگاه قضا است در آن جا هم ما شورا داريم، ما تمام جامعه را مي‌بينيم و ما هيچ نهاد مردمي و دولتي نداريم كه شورا پيش بيني شده باشد شورا امر به معروف در رهيافت‌هاي مذهبي و احزاب است مردم چرا امر به معروف نمي‌كنند عامل امر به معروف و خود امر به معروف و كسي كه امر به معروف مي‌شود هر كدام مسايلي وجود دارد كه مانع مي‌شود.

رئیس ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر تاکید کرد: رهبري معظم انقلاب مي‌گويند شروع با سلام باشد اگر فكر مي‌كند كه كسي كه امر به معروف مي‌كند دشمن است با سلام برطرف مي‌شود، اگر به شرايط اسلام در امر به معروف عمل شود بسياري از مشكلات حل مي‌ود مثلا اين بايد از فعل باشد نه فاعل نبايد فاعلي را با لحن خطاب قرار دهيم، خاطي را قانع كردن، عملي براي دلسوزي نه سرزنش، حريم خصوصي را رعايت كردن از سرزنش پرهيز شود اين موارد بايد رعايت شود.

در ادامه افروغ گفت: من توقع دارم كه بر معروف شناسي نسبت به عرف و گفتمان بيشتر كار شود، آگاهي های لازم داده شود، اگر ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر وظيفه اجرايي ندارند فرهنگ نقدپذيري اشاعه شود.

این استاد دانشگاه گفت: ما حقوقمان را نمي‌شناسيم براي خيلی‌ها حق شهروندي به جامعه، گروهي و جهاني چيست جا نيفتاده است، وقتی ما حق اجتماعي داریم، در قبال حق ديگري هم وظيفه داریم، مردم در اين زمينه آگاهي ندارند بسیاری از نهادهاي رسمی و غيررسمي در این باره مقصرند. آمر به معروف منكر و معروف را نمي‌شناسد و برخورد شكلي مي‌كند باید بدانیم پس هر گناهي خدا نهفته است.

در ادامه زرگر اظهار کرد: فرامين مقام معظم رهبري واجب است برنامه ريزي هم شده است ما در ارتباط با امر به معروف دانشنامه داريم آماده مي‌كنيم ارتباط با حوزه و دانشگاه مناسب است ما 37 همايش بزرگ تاكنون برگزار كرده‌ايم، 350 هزار كتاب با 10 ميليون تيراژ چاپ كرديم.

همچنین افروغ خاطرنشان کرد: در مجلس هفتم نطق‌هايي داشتم و نقد به وزرا در رای اعتماد در زمره امر به معروف و نهی از منکر است. سه تحقيق و تفحص كليد زديم که خود تحقيق و تفحص امر به معروف است. حق اجتماعي مردم را در قالب تسهيل ازدواج جوانان مطالعه و تصويب كرديم شوراي نگهبان تایيد كرد دولت ابلاغ نكرد ما هم مدام تذكر مي‌داديم. هم چنين طرح انتشار دسترسي آزاد به اطلاعات نهايي كرديم كه در راستاي امر به معروف بود.

انتهای پیام/

برچسب ها: امر ، معروف ، نهی ، منکر ، افروغ ، زرگر
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار