همگام با سي و دومين جشنواره فيلم فجر؛/23
رقابت فجر امسال در قالب بازي برد برد
جشنواره فجر ترمينال سينماي ايران در خطي يکساله است.
به گزارش حوزه سینما باشگاه خبرنگاران؛ تقريبا اولين نمايش تمام فيلمهاي ما در همين جشنواره انجام مي‌شود و حتي خيلي از آثاري هم که تا به حال هيچگاه رنگ اکران عمومي را نديده و يا اکران آنها محدود و با زحمت انجام شده است، در فجر امکان نمايش داشته‌اند.
به همين دليل فجر فراتر از جشنواره بودن و فراتر از جوايز آن ارزيابي مي‌شود و مي‌توان آن را به چشم نمايشگاهي ديد که تمام آثار توليدي سينماي ايران طي يکسال، در آن يک جا جمع شده و به نمايش درمي‌آيند.
حين برگزاري اين نمايشگاه 10 روزه، تمام نشريات دست به کار گزارش دادن درباره فيلمها مي‌شوند و بازار نقد هم خيلي داغ است. به عبارتي مي‌توان گفت ايام برگزاري فجر، سينمايي‌ترين روزهاي جامعه ايران است.
وقتي فجر بي‌رمق باشد و آثار حاضر در آن چنگي به دل کسي نزنند يعني سينماي ما در سال پيش رويش دچار رخوت و کسادي‌ست و هنگامي که اين فستيوال پر ستاره باشد سال بعد را مي‌توان سال درخشاني براي سينماي ايران دانست.
البته اهميتي که براي فستيوال فيلم فجر بايد برشمرد مربوط به شرايطي‌ست که آن را يک نمايشگاه بدانيم نه جشنواره، چرا که مدتهاست درباره عبث بودن پديده‌اي به نام فستيوال فيلم، در تمامي دنيا صحبتهايي جدي به راه افتاده است.
اين بحثها ريشه در مترقي‌ترين نظريات زيبايي‌شناسي و به روزترين يافته‌هاي جامعه‌شناسي هنر دارند و برايشان اين جشنواره و آن جشنواره فرقي نمي‌کند.
عصر، عصر ارتباطات است و ديگر نيازي نيست براي رساندن صداي سينماي مستقل و روشنفکرانه به تمام مردم دنيا متوسل به چنين کارناوالهايي شد.
درضمن جوايز جشنواره را هيچگاه نمي‌شود کاملا عادلانه دانست که اگر اين طور بود ديگر نيازي به حرفه نقد فيلم وجود نداشت و همين جوايز مي‌توانستند خيلي راحت معيارها را دست همه مخاطبان بدهند.
گاهی حتی می‌بینیم که شدیدترین انتقادها از ماهیت چیزی به نام جشنواره را کسانی انجام می‌دهند که خودشان در بدست آوردن جوایز آن جزو رکورد داران به حساب می‌آیند.
اما با این همه، همان‌طور که چند خط بالاتر به آن اشاره شد جشنواره فیلم فجر تا حدودی استثناست چون نه فقط به عنوان یک جشنواره، بلکه به تبع شرایط خاص فیلمسازی و اکران در کشور ما به عنوان بزرگترین نمایشگاه فیلم ایران قابل ارزیابی است.
فجر سی‌ودوم یکی از پر ستاره‌ترین دوره‌های آن در تاریخ راه‌اندازی این جشنواره است و چیزی که آن را حتی نسبت به دوره‌های پربار دیگر در این تاریخ سه دهه‌ای، خاصتر و ممتازتر می‌کند مقایسه لاجرمی‌ست که بین آن و دوره‌ی سی‌ویکم اتفاق می‌افتد.
فجر سی‌ویکم که مصادف با پایانکده‌ی بدترین دوره‌ی مدیریت سینمایی در ایران بود را بدون شک می‌توان بی‌رمق‌ترین دوره در طول تمام سال‌های برگزاری این مراسم محسوب کرد و سالی که در پی آن آمد و هنوز در آن هستیم، چه بر اساس آمار گیشه‌ها و چه نظرات کارشناسی، تاریک‌ترین سال در سینمای ایران بود.
اما امسال سینما هم به عنوان تابعی از شرایط کلی اجتماع به سمت خلق حماسه‌ای امیدوارانه رفت. نه تنها خیلی از فیلم‌ها از محاق توقیف به در آمدند و موانع تولید بسیاری دیگر هدم شد، بلکه عده‌ی زیادی از اهالی هنر هفتم ایرانی که رفته رفته گوشه‌نشین و مأیوس شده بودند حالا و با روحیه‌ای مضاعف به میدان فعالیت باز گشته‌اند.
حالا جشنواره‌ای پربار داریم.
معمولا اوضاع چنین بود که در هر سال از برگزاری جشنواره فجر، نیمی از فیلمسازان کشور را در این مراسم می‌دیدیم و برای دیدن ما بقی‌شان می‌بایست تا سال بعد صبر می‌کردیم. این وضع به این دلیل بود که هر فیلمساز معمولا دو سال یکبار فیلم می‌سازد و البته اگر فیلم ساختن کسانی بیش از دو سال به طول می‌انجامید، در عوض دیگرانی بودند که در کمتر از این مدت آثارشان را تولید می‌کردند.
شرایطی که دوره مدیریتی قبل در سینمای ایران پدید آورد، جلوی فعالیت خیلی از اهالی سینمای ایران را گرفت و روندی که از آن صحبت کردیم، در اواخر آن دوره کاملا مختل شد.
اما حالا شرایطی پدید آمده که شبیه شکسته شدن یک سد عظیم است و سیلی از هنرمندان شاخص را به همراه آثارشان سمت جشنواره فجر و در پی آن اکران عمومی گسیل داشته است.
این وضعیت بسیار شوق‌آور و شیرین است اما در حالی که به فجر تنها به عنوان یک نمایشگاه و یا باشگاه نقدوبررسی نگاه کنیم نه یک جشنواره چرا که ترافیک سنگین هنرمندان بزرگ در صف سیمرغ‌های بلورین امسال، کار تقسیم عادلانه جوایز را نه مشکل بلکه تا حدودی غیر ممکن می‌کند.
پس اگر می‌خواهیم این همه ذوقی که قبل از جشنواره داریم بعد از آن هم حفظ شود و دلخوری از جایزه گرفتن‌ها و جایزه نگرفتن‌های این و آن ما را وازده نکند باید فستیوال امسال را به دید یک نمایشگاه ببینیم و ارزیابی‌های فنی کارشناسان و منتقدین را ملاک اصلی قرار دهیم نه جوایز را.
جوایز جشنواره فجر را امسال فقط باید به چشم قسمتی از تشریفات یک مراسم دید چرا که حتی خود برگزار کنندگان فستیوال امسال هم حتما اعتراف می‌کنند اعطای جایزه به تمام آنهایی که استحقاق آن را داشته‌اند در این دوره کاملا غیرممکن است.
پس بیایید بعد رقابتی فجر امسال را هم مثل دیپلماسی ظریف جناب دکتر ظریف در قالب برد برد ارزیابی کنیم و همه هنرمندان حاضر در فجر سی‌ودوم را برنده بدانیم.
میلاد جلیل‌زاده/
انتهای پیام/ اس
به همين دليل فجر فراتر از جشنواره بودن و فراتر از جوايز آن ارزيابي مي‌شود و مي‌توان آن را به چشم نمايشگاهي ديد که تمام آثار توليدي سينماي ايران طي يکسال، در آن يک جا جمع شده و به نمايش درمي‌آيند.
حين برگزاري اين نمايشگاه 10 روزه، تمام نشريات دست به کار گزارش دادن درباره فيلمها مي‌شوند و بازار نقد هم خيلي داغ است. به عبارتي مي‌توان گفت ايام برگزاري فجر، سينمايي‌ترين روزهاي جامعه ايران است.
وقتي فجر بي‌رمق باشد و آثار حاضر در آن چنگي به دل کسي نزنند يعني سينماي ما در سال پيش رويش دچار رخوت و کسادي‌ست و هنگامي که اين فستيوال پر ستاره باشد سال بعد را مي‌توان سال درخشاني براي سينماي ايران دانست.
البته اهميتي که براي فستيوال فيلم فجر بايد برشمرد مربوط به شرايطي‌ست که آن را يک نمايشگاه بدانيم نه جشنواره، چرا که مدتهاست درباره عبث بودن پديده‌اي به نام فستيوال فيلم، در تمامي دنيا صحبتهايي جدي به راه افتاده است.
اين بحثها ريشه در مترقي‌ترين نظريات زيبايي‌شناسي و به روزترين يافته‌هاي جامعه‌شناسي هنر دارند و برايشان اين جشنواره و آن جشنواره فرقي نمي‌کند.
عصر، عصر ارتباطات است و ديگر نيازي نيست براي رساندن صداي سينماي مستقل و روشنفکرانه به تمام مردم دنيا متوسل به چنين کارناوالهايي شد.
درضمن جوايز جشنواره را هيچگاه نمي‌شود کاملا عادلانه دانست که اگر اين طور بود ديگر نيازي به حرفه نقد فيلم وجود نداشت و همين جوايز مي‌توانستند خيلي راحت معيارها را دست همه مخاطبان بدهند.
گاهی حتی می‌بینیم که شدیدترین انتقادها از ماهیت چیزی به نام جشنواره را کسانی انجام می‌دهند که خودشان در بدست آوردن جوایز آن جزو رکورد داران به حساب می‌آیند.
اما با این همه، همان‌طور که چند خط بالاتر به آن اشاره شد جشنواره فیلم فجر تا حدودی استثناست چون نه فقط به عنوان یک جشنواره، بلکه به تبع شرایط خاص فیلمسازی و اکران در کشور ما به عنوان بزرگترین نمایشگاه فیلم ایران قابل ارزیابی است.
فجر سی‌ودوم یکی از پر ستاره‌ترین دوره‌های آن در تاریخ راه‌اندازی این جشنواره است و چیزی که آن را حتی نسبت به دوره‌های پربار دیگر در این تاریخ سه دهه‌ای، خاصتر و ممتازتر می‌کند مقایسه لاجرمی‌ست که بین آن و دوره‌ی سی‌ویکم اتفاق می‌افتد.
فجر سی‌ویکم که مصادف با پایانکده‌ی بدترین دوره‌ی مدیریت سینمایی در ایران بود را بدون شک می‌توان بی‌رمق‌ترین دوره در طول تمام سال‌های برگزاری این مراسم محسوب کرد و سالی که در پی آن آمد و هنوز در آن هستیم، چه بر اساس آمار گیشه‌ها و چه نظرات کارشناسی، تاریک‌ترین سال در سینمای ایران بود.
اما امسال سینما هم به عنوان تابعی از شرایط کلی اجتماع به سمت خلق حماسه‌ای امیدوارانه رفت. نه تنها خیلی از فیلم‌ها از محاق توقیف به در آمدند و موانع تولید بسیاری دیگر هدم شد، بلکه عده‌ی زیادی از اهالی هنر هفتم ایرانی که رفته رفته گوشه‌نشین و مأیوس شده بودند حالا و با روحیه‌ای مضاعف به میدان فعالیت باز گشته‌اند.
حالا جشنواره‌ای پربار داریم.
معمولا اوضاع چنین بود که در هر سال از برگزاری جشنواره فجر، نیمی از فیلمسازان کشور را در این مراسم می‌دیدیم و برای دیدن ما بقی‌شان می‌بایست تا سال بعد صبر می‌کردیم. این وضع به این دلیل بود که هر فیلمساز معمولا دو سال یکبار فیلم می‌سازد و البته اگر فیلم ساختن کسانی بیش از دو سال به طول می‌انجامید، در عوض دیگرانی بودند که در کمتر از این مدت آثارشان را تولید می‌کردند.
شرایطی که دوره مدیریتی قبل در سینمای ایران پدید آورد، جلوی فعالیت خیلی از اهالی سینمای ایران را گرفت و روندی که از آن صحبت کردیم، در اواخر آن دوره کاملا مختل شد.
اما حالا شرایطی پدید آمده که شبیه شکسته شدن یک سد عظیم است و سیلی از هنرمندان شاخص را به همراه آثارشان سمت جشنواره فجر و در پی آن اکران عمومی گسیل داشته است.
این وضعیت بسیار شوق‌آور و شیرین است اما در حالی که به فجر تنها به عنوان یک نمایشگاه و یا باشگاه نقدوبررسی نگاه کنیم نه یک جشنواره چرا که ترافیک سنگین هنرمندان بزرگ در صف سیمرغ‌های بلورین امسال، کار تقسیم عادلانه جوایز را نه مشکل بلکه تا حدودی غیر ممکن می‌کند.
پس اگر می‌خواهیم این همه ذوقی که قبل از جشنواره داریم بعد از آن هم حفظ شود و دلخوری از جایزه گرفتن‌ها و جایزه نگرفتن‌های این و آن ما را وازده نکند باید فستیوال امسال را به دید یک نمایشگاه ببینیم و ارزیابی‌های فنی کارشناسان و منتقدین را ملاک اصلی قرار دهیم نه جوایز را.
جوایز جشنواره فجر را امسال فقط باید به چشم قسمتی از تشریفات یک مراسم دید چرا که حتی خود برگزار کنندگان فستیوال امسال هم حتما اعتراف می‌کنند اعطای جایزه به تمام آنهایی که استحقاق آن را داشته‌اند در این دوره کاملا غیرممکن است.
پس بیایید بعد رقابتی فجر امسال را هم مثل دیپلماسی ظریف جناب دکتر ظریف در قالب برد برد ارزیابی کنیم و همه هنرمندان حاضر در فجر سی‌ودوم را برنده بدانیم.
میلاد جلیل‌زاده/
انتهای پیام/ اس
