امروز در تاریخ؛
از مرگ بزرگ ترین پادشاه سلسلهٔ غزنویان تا پایان کنفرانس محدود کردن تسلیحات بین‌المللی
پایان کنفرانس محدود کردن تسلیحات بین‌المللی در واشینگتن ، مرگ "سلطان محمود غزنوی" بزرگ ترین پادشاه سلسلهٔ غزنویان ، قرائت اعلامیه موسوم به حقوق در انگلستان ، و ... از مهمترین رخدادهای تاریخی امروز است.
به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 24 بهمن 1393 خورشیدی برابر با 23 ربیع الثانی 1436 هجری و 13 فوریه 2015 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:
درگذشت "عباس اقبال آشتیانی" استاد دانشگاه، مورخ و ادیب معاصر (1334 ش)
عباس اقبال آشتیانی یکی از استادان بزرگ و چهره‌های علمی دانشگاه تهران بود که در سال 1277 شمسی در آشتیان بدنیا آمد. پس از تحصیل علوم ابتدایی به تهران آمد و دروس جدید را در دارالفنون آموخت و به مقام استادی رسید. اقبال، چون تحت نظر استادش، محمدعلی فروغی بود، به معلمی در دارالمعلمین انتخاب شد. وی همچنین به دعوت وزارت فرهنگ، در تألیف کتاب‌های درسی تاریخ و جغرافیای اقتصادی ایران برای دبیرستان‌ها و رشته‌های علوم انسانی مدارس عالی شرکت کرد و بعدها به تدریس در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران پرداخت. از مهمترین کارهای این نویسنده ایرانی می‌توان به انتشار مجله یادگار و درج مقالاتی انتقادی در مورد اوضاع نابسامان مردم ایران در دوره رژیم شاه اشاره نمود. همچنین تصحیح مجمع التواریخ و تصحیح بیان‌الادیان و تاریخ کامل ایران نیز از جمله فعالیت‌های علمی ایشان به شمار می‌رود. عباس اقبال آشتیانی سال‌ها کرسی تدریس دانشگاه تهران را در اختیار داشت و شاگردانی بزرگ در علوم مختلف به ویژه ادبیات و تاریخ تربیت نمود. این استاد برجسته سرانجام در 24 بهمن 1334 ش در 57 سالگی درگذشت و در شهر ری به خاک سپرده شد.
ارتحال عالم مجاهد آیت اللَّه "شیخ سلمان خاقانی" (1366 ش)
آیت اللَّه شیخ سلمان خاقانی در سال 1293 ش (1332 ق) در یکی از شهرهای جنوب عراق به دنیا آمد. پس از طی دوران کودکی، در 13 سالگی جهت تحصیل به نجف اشرف هجرت نمود و از محضر آیات عظام: محمدجواد بلاغی، محمدعلی کاظمینی، میرزا باقر زنجانی و سیدابوالقاسم خویی استفاده کرد. ایشان در همان حال از شرکت در فعالیت‌های جنبی غافل نماند و در انجمن‌های اجتماعی، سیاسی و ادبی شرکت می‌جست. آیت‌اللَّه خاقانی در 43 سالگی پس از درگذشت پدرش که از علمای خرمشهر بود در این شهر سکونت گزید و در طی سه دهه اقامت در خرمشهر، منشأ هدایت مردم و خدمات ارزنده‌ای واقع شد. پس از شروع جنگ تحمیلی، خانه ایشان پناهگاه آوارگان بود تا این که منزل وی، مورد اصابت توپ و خمپاره قرار گرفت و مجبور به ترک دیار گردید. در جریان جنگ، خانه و مسجد و کتابخانه نفیس آیت‌اللَّه خاقانی تخریب و غارت شد و او به قم هجرت کرد. سرانجام این اسوه مقاومت و الگوی پارسایی در بیست و چهارم بهمن 1366 ش برابر با بیست و چهارم صفر 1408 ق در هفتاد و شش سالگی در قم جان به جان آفرین تسلیم کرد و در یکی از حجره‌های حرم حضرت معصومه (س) آرمید.
رحلت عالم بزرگ و فقیه جلیل آیت اللَّه "میرزا عبدالرحیم سامت قزوینی" (1378 ش)
آیت‌اللَّه میرزا عبدالرحیم سامت در سال 1381 ش (1321 ق) در قزوین به دنیا آمد. وی پس از فراگیری دروس مقدماتی در قزوین وارد اصفهان و سپس حوزه علمیه قم گردید و از استادان آن‌جابهره برد. از آن پس به نجف رفت و خوشه‌چین معارف اسلامی آیات عظام شیخ محمد کاظم شیرازی، شیخ موسی خوانساری، میرزا ابوالحسن مشکینی، شیخ محمد حسین غروی اصفهانی، سیدابوالحسن اصفهانی، آقاضیاء عراقی و میرزای نایینی شد. پس از اقامت ده ساله در نجف اشرف و اخذ اجازه اجتهاد و روایت، به زادگاه خود بازگشت و بیش از نیم قرن به تدریس، تبلیغ دین و اقامه نماز جماعت پرداخت. آیت‌اللَّه سامت قزوینی در جریان مبارزات اسلامی مردم به رهبری امام خمینی حضوری فعال داشت. وی در تمام راهپیمایی‌ها در صف مقدم و همراه با دیگر علمای شهر شرکت می‌کرد و نامش هماره در ذیل اعلامیه‌های علیه رژیم دیده می‌شد. زندگی ایشان در طول سالیان متمادی، ساده و طبعش بلند و اخلاقش، خوش و زبانش نرم بود. در تیرماه 1378 ش، همایش بزرگداشت ایشان در دانشگاه علوم پزشکی قزوین برگزار شد و کتابی با نام رهپوی هدایت، در تجلیل از مقام علمی‌اش منتشر گردید. از این فقیه فرزانه تالیفاتی برجای مانده که تقریرات درس فقه آیات عظام: سید ابوالحسن اصفهانی، آقاضیا عراقی، میرزای نایینی و میرزا ابوالحسن مشکینی و... از آن جمله‌اند. سرانجام این عالم خدمتگزار دین در 25 بهمن 1378 ش برابر با هشتم ذی‌قعده 1420 ق در سن 97 سالگی دار فانی را وداع گفت و پس از تشییعی با شکوه، در صحن امامزاده حسین قزوین به خاک سپرده شد.
روزنامه اردو زبان «جسارت» چاپ کراچی، تحلیلی از حوادث سیاسی اخیر ایران و قیام 19 دی که حمام خونی در قم به راه انداخت، منتشر کرد و نوشت: (1356 ش)
«در ایران هم از مدت ها پیش جنبشی علیه سیاست های حکومت به وجود آمده است. اما تشکیلات سیاسی ایران به نحوی است که اجازه اظهار عقیده به مخالف را نمی دهد.» همچنین در ادامه این مقاله می نویسد: «این مسأله را نمی توان انکار کرد که جنبش کنونی شدیدا انقلابی است و به آسانی نه می توان آن را سرکوب کرد ونه نادیده گرفت.»
نامه ای از سوی امام در پاسخ به اتحادیه های انجمن های اسلامی دانشجویان در اروپا نوشته و منتشرگردید. (1356 ش)
امام در این پیام که در دوازده بند نوشته شده بود، دانشجویان را به آگاهی، التزام به مبانی اسلام، تلاش برای سرنگونی رژیم شاه و برپایی حکومت اسلامی، هوشیاری، پرهیز از اختلاف، تحصیل علم و وحدت روحانی و دانشجو دعوت کردند.
اعلامیه ای به امضای «جامعه روحانیت ایران» به مناسبت اربعین شهدای 19 دی قم انتشار یافت. (1356 ش)
دراین اعلامیه ضمن اظهار تأسف نسبت به این حادثه و بزرگداشت خون مقدس شهدای این روز، روز شنبه 56/11/29 را اعزای ملی اعلام نمود و از حوزه های علمیه، دانشگاه ها و مغازه ها دعوت کرد تا با تعطیل عمومی و حفظ آرامش که نشانه ای از قهر ملت می باشد، جواب دندان شکنی به رفتار و گفتار دستگاه منفور حاکمه ایران و استعمارگران جهانی بدهند.
مرگ "سلطان محمود غزنوی" بزرگ ترین پادشاه سلسلهٔ غزنویان (421 ق)
سلطان محمود غزنوی، سومین شاه سلسلهٔ غزنویان از سال 387 ق پس از شکست دادن برادرش اسماعیل، حکومت را به دست گرفت و با غلبه بر امیران صفاری، سامانی، آل بویه، آل زیار و خوارزمشاهیان بر شمال و شرق ایرانِ آن روز استیلا یافت. سلطان محمود غزنوی به تدریج سرزمین‌های بیشتری را ضمیمهٔ قلمرو خود نمود. او دوازده بار به سرزمین هندوستان لشکرکشی کرد اما سرانجام قبل از رفتن به ری پس از 34 سال سلطنت، به دلیل ابتلا به بیماری سل در غزنین درگذشت. سلطان محمود غزنوی، اولین پادشاه مستقل و بزرگ‌ترین فرد خاندان غزنوی است که به دلیری و بی‌باکی و کثرت فتوحات و شکوه دربار در تاریخ اسلام، بسیار مشهور شده است. غزوات وی در هند و غنائمی که از آن جا آورده، اجتماع علما و شعرا در دستگاه او و اشعار و کتبی که به نام او ترتیب یافته بود، نام سلطان محمود غزنوی را در اطراف عالم، معروف کرده است. افرادی همانند عُنصری بلخی، فَرُّخی سیستانی، عَسجَدی مَروَزی، کسایی مروَزی و غضایری رازی و نیز فردوسی طوسی از شاعران دربار او بودند. همچنین از علمای دستگاه محمودی، هیچ کس جلیل القدرتر از ابوریحان بیرونی نیست.
تولد "ابوشامه" فقیه، محدث و مورخ (599 ق)
عبدالرحمن بن اسماعیل بن ابراهیم ملقب به شهاب‌الدین و معروف به ابوشامه از مشاهیر علمای قرن هفتم هجری است که در فقه، حدیث، تاریخ، نحو، ادبیات و قرائات متنوعهٔ قرآنی، یگانهٔ دوران خود بود. وی در ابتدا در دمشق درسن شانزده سالگی قرآن را با تمامی قرائت‌های متداول فرا گرفت و در اسکندریه به تکمیل آن پرداخت. ابوشامه دارای تالیفاتی می‌باشد از قبیل: الاصول فی الاصول، مختصر تاریخ دمشق و مُفردات القُرّاء. بنابه قول برخی از مورّخین، بیشتر آثار ابوشامه در یک واقعهٔ آتش‌سوزی به همراه کتابخانهٔ عظیمِ او سوخت و از بین رفت. ابوشامه به سال 665 هجری در 66 سالگی در دمشق بدرود حیات گفت و در آن شهر به خاک سپرده شد.
درگذشت فقیه ربانی ملااحمد نراقی (1245 ق)
حاج ملااحمد بن ملامهدی نراقی، از بزرگان علمای دین و مجتهدان عالی قدر شیعه می‌باشد. وی فقیه اصولی، محدث رجالی و شاعر حاذق و زاهد متقی بوده است. ملااحمد پس از کسب مدارج بالای علمی نزد پدر دانشمندش، حاج ملامهدی نراقی، مشغول تدریس و تالیف شد و شاگردانی همچون شیخ مرتضی انصاری و سید محمد شفیع جابلقی و بسیاری دیگر را پرورش داد. این عالم بزرگ همچنین در حدیث مهارت داشته و با سه واسطه از علامه محمدباقر مجلسی روایت حدیث کرده است. مُستند الشّیعه، معراجُ السَّعاده، اسرارُ الحَجّ، مفتاح الاحکام و مثنوی طاقدیس از جمله آثار اوست. ایشان اشعار عرفانی فراوانی سروده است و در شعر، "صفایی" تخلّص می‌کرد. وفات ملااحمد در نراق اتفاق افتاد و بدن مطهر وی را در صحن علوی در نجف اشرف دفن کردند.
قرائت اعلامیه موسوم به حقوق در انگلستان (1689 م)
13 فوریه 1689 م اعلامیه موسوم به حقوق انگلیس خوانده شد و حکومت این کشور به مشروطه سلطنتی تبدیل گردید. براساس این اعلامیه اختیارات مهمّی چون اجرای قوانین، اخذ مالیات و سربازگیری از پادشاه سلب شد و بعدها در اختیار مجلس قرار گرفت. حکومت انگلیس همچنان مشروطه سلطنتی است و پادشاه در آن جنبه تشریفاتی دارد و قدرت اصلی در دست نخست وزیر است.
درگذشت "ریچارد واگنر" موسیقی‌دانِ شهیر آلمانی (1883 م)
ریچارد واگْنِر در 22 مه 1813 م در لایپْزیک آلمان به دنیا آمد. وی از کودکی به موسیقی علاقه داشت و از 14 سالگی در این فکر بود که اثری در این زمینه پدید آوَرَد تا این که توانست اپرای خود را به نام پریان‌ها بنویسد. واگنر در سال‌های بعد مورد توجه قرار گرفت و به ریاست اُرکسْتْر یکی از تئاترهای شهر انتخاب شد. وی در سال 1848 م قصد داشت تا یک اپرای بزرگ تهیه کند، اما در جریان انقلاب سال 1848 م آواره شد و سیزده سال از وطن دور افتاد. واگنر در سال‌های پایانی عمر خود در شهر بایروت آلمان اقامت گزید و ساختمان یک تئاتر را ساخت که در آن شاه‌کارهای خود را اجرا کرد. واگنر با وجود نبوغ هنری و آثار جاویدانی که به وجود آورد، از نظر اخلاقی درسطح پایینی قرار داشت و نیمی از عمر خود را به علت بدهی‌های ناشی از بی‌بندوباری و عیاشی، فراری و متواری بود. با این حال، موسیقی واگنر، هنری برگزیده و دارای جنبه جاودانگی بود و طرفداران فراوانی داشت. واگنر سرانجام در سیزدهم فوریه 1883 م در هفتاد سالگی درگذشت.
پایان کنفرانس محدود کردن تسلیحات بین‌المللی در واشینگتن (1922 م)
کنفرانس "محدود کردن تسلیحات بین‌المللی" از سیزدهم نوامبر 1921 م در واشینگتن، پایتخت امریکا آغاز به کار کرد. این کنفرانس در ششم فوریه 1922 م، با امضای قراردادی به نام قرارداد پنج جانبه توسط پنج کشور از کشورهای شرکت کننده به کار خود پایان داد. به موجب این قرارداد که به امضای امریکا، انگلیس، فرانسه، ایتالیا و ژاپن رسید، استفاده از هرگونه گاز سمّی و شیمیایی کشنده یا بی‌حس‌کننده در جنگ‌ها ممنوع شد. چند سال بعد در ژوئن 1925 م منع به کارگیری گازهای کشنده در جنگ‌ها از سوی تعداد بیشتری از کشورها مورد توجه قرار گرفت و طی پروتکلی در ژنو به امضای اکثر آن کشورها رسید. با این حال، همین کشورها در موارد متعدد از این سلاح‌های ممنوعه استفاده کرده‌اند.
تولد "ژرژ سیمنون" نویسنده برجسته فرانسوی (1903 م)
ژُورْژْ سیمْنون، در سیزدهم فوریه 1903 م در بلژیک زاده شد. او در سال 1931 م داستان آقای گاله را منتشر و در آن، شخصیت کارآگاه مَگْرِه را خلق کرد که در عالم داستانی، شخصیتی جهانی یافت. هنر داستان‌نویسی سیمنون از لحاظ ارزش انسانی در درجه‌ای بالاتر از حدّ معمول داستان‌های کارآگاهی و جنایی قرار دارد. سیمنون در خلق محیط مناسب و گروه‌های خاص بشری و قهرمانانی که از خصوصیت‌های روحی غیرعادی برخوردارند، استادی کامل داشت. شخصیت‌های داستان‌های سیمنون طوری ساخته شده‌اند که همه بر حسب عواطف و صفات روحی خود رفتار می‌کنند، بی‌آنکه خود نویسنده در ورای چهره آنان پنهان باشد و آنها را راهنمایی کند. سیمنون داستان‌های جنایی را با حوادثی واقعی می‌آمیزد و در لفافِ اسراری از زندگی آدمی که رنگی شاعرانه دارد، می‌پیچد. داستان‌های سیمنون علاوه بر دسیسه‌ها، از تجزیه و تحلیل روانی دقیق برخوردار است و از پرخواننده‌ترین آثار جنایی به شمار می‌آید که به غالب زبان‌ها ترجمه و از بیشتر آنها فیلم سینمایی ساخته شده است. ژرژ سیمنون سرانجام در سال 1989 م در 86 سالگی درگذشت.
برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
