صابری در گفتگو با باشگاه خبرنگاران مطرح کرد؛
چگونگی ضمانت اجرایی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل/ طرف مقابل تنها در روی کاغذ می‌تواند قطعنامه توافقی را ملغی کند
یک کارشناس حقوقی بین‌الملل گفت: اینکه در ادامه کار، طرف مقابل بخواهد با قطعنامه دیگری، این قطعنامه را نیز لغو کند روی کاغذ ممکن است، اما در عالم واقع، تقریبا نشدنی است.
"بهزاد صابری" در گفتگو با خبرنگار سیاست خارجی باشگاه خبرنگاران با اشاره به اینکه در بیانیه لوزان امده است یک قطعنامه جدید در شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر خواهد شد و بر اساس آن کلیه قطعنامه‌های قبلی مرتبط با موضوع هسته‌ای لغو خواهد گردید، در خصوص ضمانت اجرایی آن اظهار داشت: ابتدا باید توجه داشت که اصولا در حقوق بین‌الملل وقتی از مفهوم "ضمانت اجرا" صحبت می‌کنیم، این با آن تصوری که در حقوق داخلی کشور از ضمانت اجرای قوانین و مقررات داریم خیلی متفاوت است. جامعه بین‌المللی فاقد قوه قضاییه و پلیس و امثال آن است که ضامن اجرای قواعد و مقررات حقوق بین‌الملل باشند. با این حال، نمی‌توان به طور کلی هم مقررات حقوق بین‌الملل را فاقد ضمانت اجرا دانست.
وی ادامه داد: با ذکر این مقدمه، باید عرض کنم که منشور ملل متحد، سند موسس سازمان ملل متحد است و همه دولتهای عضو، این منشور را امضا کرده و در مجالس قانونگزاری خود به تصویب رسانده‌اند و لذا متعهد به اجرای مفاد آن هستند. بر اساس منشور، مصوبات شورای امنیت سازمان ملل متحد، اگر با منشور مطابقت داشته باشند، برای همه دولتهای عضو الزام آور است. و در میان انواع مصوبات شورای امنیت، آن دسته قطعنامه‌هایی که وفق اختیارات شورا مندرج در فصل هفتم منشور ملل متحد صادر می‌شوند از درجه قاطعیت و الزام آوری بسیار بالاتری برخوردار هستند.
این کارشناس حقوقی بین‌الملل تصریح کرد: از آنجا که قطعنامه‌های قبلی شورا در مورد برنامه هسته‌ای کشورمان، ذیل فصل هفتم صادر شده‌اند، قطعنامه جدید هم برای اینکه بتواند تاثیری بر قطعنامه‌های قبلی داشته باشد، باید ذیل فصل هفتم صادر شود. بدین ترتیب، قطعنامه جدید یک قطعنامه فصل هفتمی خواهد بود که از درجه الزام آوری و قاطعیت بسیار بالایی برخوردار است و نسبت به سایر قواعد و مقررات بین‌المللی، ضمانت اجرای خوبی دارد، ضمن اینکه نباید فراموش کرد که برنامه جامع اقدام مشترک که در ماه‌های آینده باید بین ایران و طرف مقابل مذاکره و نهایی شود، آنچه باید از سوی طرف‌های مختلف انجام شود را قاعدتا به صورت متقابل و پایاپای در نظر خواهد گرفت. لذا بهترین ضمانت اجرا برای برنامه جامع، خود برنامه جامع است.
صابری که در دوره‌های مختلف مذاکرات وین به عنوان نقطه تماس رسانه‌ای تیم هسته‌ای معرفی شده بود تاکید کرد: اگر هر یک از طرفین بخشی از آنچه در برنامه قید می‌شود را اجرا نکنند، طبیعی است که طرف مقابل هم بخش متناظر مربوط به خود را اجرا نخواهد کرد. و قاعدتا از این حیث نگرانی وجود نخواهد داشت.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا ممکن هست در ادامه کار با قطعنامه دیگری، قطعنامه مورد توافق لغو شود؟ گفت: اینکه در ادامه کار، طرف مقابل بخواهد با قطعنامه دیگری، این قطعنامه را نیز لغو کند روی کاغذ ممکن است، اما در عالم واقع، تقریبا نشدنی است. چرا که اولا برای صدور چنان قطعنامه‌ای نیازمند موافقت مجدد چین و روسیه و سایر اعضای غیردائم شورا خواهند بود که کسب چنین موافقتی، در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران به قرارهایی که خواهد گذاشت عمل کرده و غربی‌ها بهانه کافی برای شرارت مجدد نداشته باشند، بعید به نظر می‌رسد.
این کارشناس حقوقی بین‌الملل در پایان خاطرنشان کرد: ضمن اینکه نباید فراموش کرد که آنچه شش قدرت جهانی را پای میز مذاکره با جمهوری اسلامی کشانده و به پذیرش بازی در زمین مورد نظر ایران و پذیرش واقعیتی به نام ایران هسته‌ای وادار کرده است، این است که متوجه شده‌اند سیاست تحریم و قطعنامه تاثیر مورد نظر آنان را نداشته و اگرچه برای مردم دشواری‌هایی را بوجود آورده است، اما نتیجه مطلوب آنان را به همراه نیاورده است. از همین رو، تکرار چنین اشتباهی و تجربه مجدد خطاهای تجربه شده قبلی، قاعدتا نباید در دستور کار غرب قرار گیرد. اما بر فرض هم که چنین کنند و این فرصت طلایی برای تعامل با جمهوری اسلامی را از دست بدهند، کشورمان نسبت به وضع کنونی چیزی برای از دست دادن ندارد و می‌تواند مجددا ظرف مدت کوتاهی، به همین نقطه‌ای که هست باز گردد، چرا که دانش هسته‌ای در ایران بومی شده است.
انتهای پیام/
وی ادامه داد: با ذکر این مقدمه، باید عرض کنم که منشور ملل متحد، سند موسس سازمان ملل متحد است و همه دولتهای عضو، این منشور را امضا کرده و در مجالس قانونگزاری خود به تصویب رسانده‌اند و لذا متعهد به اجرای مفاد آن هستند. بر اساس منشور، مصوبات شورای امنیت سازمان ملل متحد، اگر با منشور مطابقت داشته باشند، برای همه دولتهای عضو الزام آور است. و در میان انواع مصوبات شورای امنیت، آن دسته قطعنامه‌هایی که وفق اختیارات شورا مندرج در فصل هفتم منشور ملل متحد صادر می‌شوند از درجه قاطعیت و الزام آوری بسیار بالاتری برخوردار هستند.
این کارشناس حقوقی بین‌الملل تصریح کرد: از آنجا که قطعنامه‌های قبلی شورا در مورد برنامه هسته‌ای کشورمان، ذیل فصل هفتم صادر شده‌اند، قطعنامه جدید هم برای اینکه بتواند تاثیری بر قطعنامه‌های قبلی داشته باشد، باید ذیل فصل هفتم صادر شود. بدین ترتیب، قطعنامه جدید یک قطعنامه فصل هفتمی خواهد بود که از درجه الزام آوری و قاطعیت بسیار بالایی برخوردار است و نسبت به سایر قواعد و مقررات بین‌المللی، ضمانت اجرای خوبی دارد، ضمن اینکه نباید فراموش کرد که برنامه جامع اقدام مشترک که در ماه‌های آینده باید بین ایران و طرف مقابل مذاکره و نهایی شود، آنچه باید از سوی طرف‌های مختلف انجام شود را قاعدتا به صورت متقابل و پایاپای در نظر خواهد گرفت. لذا بهترین ضمانت اجرا برای برنامه جامع، خود برنامه جامع است.
صابری که در دوره‌های مختلف مذاکرات وین به عنوان نقطه تماس رسانه‌ای تیم هسته‌ای معرفی شده بود تاکید کرد: اگر هر یک از طرفین بخشی از آنچه در برنامه قید می‌شود را اجرا نکنند، طبیعی است که طرف مقابل هم بخش متناظر مربوط به خود را اجرا نخواهد کرد. و قاعدتا از این حیث نگرانی وجود نخواهد داشت.
وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا ممکن هست در ادامه کار با قطعنامه دیگری، قطعنامه مورد توافق لغو شود؟ گفت: اینکه در ادامه کار، طرف مقابل بخواهد با قطعنامه دیگری، این قطعنامه را نیز لغو کند روی کاغذ ممکن است، اما در عالم واقع، تقریبا نشدنی است. چرا که اولا برای صدور چنان قطعنامه‌ای نیازمند موافقت مجدد چین و روسیه و سایر اعضای غیردائم شورا خواهند بود که کسب چنین موافقتی، در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران به قرارهایی که خواهد گذاشت عمل کرده و غربی‌ها بهانه کافی برای شرارت مجدد نداشته باشند، بعید به نظر می‌رسد.
این کارشناس حقوقی بین‌الملل در پایان خاطرنشان کرد: ضمن اینکه نباید فراموش کرد که آنچه شش قدرت جهانی را پای میز مذاکره با جمهوری اسلامی کشانده و به پذیرش بازی در زمین مورد نظر ایران و پذیرش واقعیتی به نام ایران هسته‌ای وادار کرده است، این است که متوجه شده‌اند سیاست تحریم و قطعنامه تاثیر مورد نظر آنان را نداشته و اگرچه برای مردم دشواری‌هایی را بوجود آورده است، اما نتیجه مطلوب آنان را به همراه نیاورده است. از همین رو، تکرار چنین اشتباهی و تجربه مجدد خطاهای تجربه شده قبلی، قاعدتا نباید در دستور کار غرب قرار گیرد. اما بر فرض هم که چنین کنند و این فرصت طلایی برای تعامل با جمهوری اسلامی را از دست بدهند، کشورمان نسبت به وضع کنونی چیزی برای از دست دادن ندارد و می‌تواند مجددا ظرف مدت کوتاهی، به همین نقطه‌ای که هست باز گردد، چرا که دانش هسته‌ای در ایران بومی شده است.
انتهای پیام/
