آبیاری به موقع از مهم ترین عوامل در تولید موفقیت آمیز کلزا

ایوب ایرانی فام در گفتگو باخبرنگار باشگاه خبرنگاران تبریزافزود: حفظ رطوبت براي جوانه زني سريع لازم است، بنابراين پس از آبياري اول، تكرار آبياري بعد از 5 تا 7 روز ضروري است و تاخير در آبياری دوم موجب تاخير در رشد اوليه و كاهش مقاومت گياه به سرما می شود.

وی ضمن بازگو نمودن کمی عمق کاشت کلزا تشریح کرد: کلزا به دلیل کمی عمق کاشت و پایینی توان جذب آب طی دوران جوانه زنی و سبز شدن به تاخیر آبیاری و خشک شدن لایه سطحی خاک در این دوران حساس است به علاوه کمی عمق کاشت اجازه سِله شکنی روی ردیف های کاشت را طی دوران سبز شدن نمی دهد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی یادآور شد: مقاومت کلزا به خشکی خاک از گندم و گلرنگ کمتر است.

وی کاهش تعداد گل در بوته را نَمادی از کمبود آب در مرحله ساقه رَوی دانست و افزود: كمبود آب در مرحله ساقه رَوی باعث كوتاه ماندن گياه و در نتيجه كاهش تعداد گل و شاخه در بوته مي شود.

ایرانی فام از اهمیت آخرین آبیاری در زراعت کلزا گفت و آبیاری تاکید کرد: زمان آخرين آبياری در زراعت كلزا اهميت ويژه ای دارد و توصيه می شود حداكثر تا زمان 20 درصد رسيدگی كپسول های ساقه اصلی عمل آبياری انجام شود و در صورت تاخير در آن نه تنها عملكرد افزايش نمی يابد بلكه به دليل ايجاد شاخه های جانبی برداشت محصول با مشكل مواجه خواهد شد.

مرحله کپسول دهی حساس ترین زمان برای آبیاری کلزا

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی گفت: حساس ترين زمان براي آبياری، مرحله گل دهی و اوايل كپسول بندی است.

نادر زارع تالی با اشاره به ضرورت آبیاری در اوایل کپسول بندی افزود: كمبود آب در اين مرحله موجب كاهش تعداد كپسول و دانه بندی و نيز كوچک ماندن دانه ها و كاهش درصد روغن دانه می شود.

وی تصریح کرد: در بيشتر مناطق، 2 تا 3 نوبت آبياری در پاييز و 3 تا 4 نوبت آبياری در بهار (مراحل ساقه دهی، گل دهی، كپسول دهی و پُر شدن دانه) مورد نياز است.

زارع تالی ادامه داد: اين موضوع بستگی به شرايط محيطی، ميزان نزولات آسمانی، دمای محيط و ميزان تبخير دارد.

مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی یادآور شد: كمبود آب اثر سويی بر عملكرد دانه كلزا می گذارد.

وی از نقش آبیاری در رشد اولیه کلزا گفت و افزود: تاخير در آبياری دوم موجب تاخير در رشد اوليه و نرسيدن كلزا به روزت مناسب و كاهش مقاومت آن به سرما می شود.

زارع تالی با قلمداد نمودن نزولات جوی به جای آبیاری گفت: در صورتی كه در طول دوره رشد و نمو گياه، حدود 25 تا 30 ميلي متر نزولات جوی به طور يک جا باريده شود، می توان آن را به عنوان يک نوبت آبياری قلمداد كرد.

وی تاکید کرد: در غير اين صورت تاخير در اين زمان نه تنها باعث افزايش عملكرد دانه نمی شود، بلكه موجب تحريک رشد رويشی و ايجاد شاخه های جانبی جديد و عدم رسيدگی يكنواخت محصول می شود، برداشت محصول را با مشكل مواجه می كند و كيفيّت آن را خيلی زياد كاهش می دهد.

محسوس بودن کمبود رطوبت در مرحله رشد زایشی کلزا

قائم مقام معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی اظهار کرد: مرحله زایشی رشد گیاه حساسیت خاصی نسبت به تنش آب دارد وسعت کاهش عملکرد ناشی از تنش خشکی از مرحله زایشی به طرف رسیدگی افزایش می یابد.

موسی ایزدخواه افزود: اگرچه کمبود رطوبت در تمام مراحل رشد زیان آور است ولی کمبود در مرحله زایشی اجزاء عملکرد گیاه را بیشتر از سایر مراحل تحت تاثیر شدید خود قرار می دهد.

وی از کاسته شدن تعداد خورجین با شدت یافتن کمبود رطوبت گفت و تشریح کرد: با شدت یافتن کمبود رطوبت از تعداد خورجین در بوته و تعداد بذر در خورجین کاسته شده که به نظر می رسد، تداوم یافتن تنش در مراحل گل و نمو خورجین ها باعث عدم تلقیح و تشکیل خورجین و تا حدودی افزایش درصد خورجین سقط شده و ریزش خورجین ها می شود.

ایزدخواه با اشاره به نشانه های تنش خشکی در مرحله گلدهی ادامه داد: تنش خشکی در مرحله گلدهی موجب کاهش چشمگیر تعداد خورجین در بوته می شود که دلیل آن نقصان در تولید و عرضه مواد فتوستزی در زمان وقوع تنش و عدم تامین مواد فتوستزی کافی برای تخصیص مناسب به خورجین های تولید شده و در حال رشد و درنتیجه ریزش آنها و کاهش این صفت در کلزا می-شود.

وی تاکید کرد: شدت های کم تنش تاثیر چندانی در کاهش طول خورجین نداشته اما تشدید تنش و تداوم آن در مرحله رشد زایشی چون گلدهی، خورجین دهی مرحله رشد رویشی گیاه تحت تاثیر تنش قرار گرفته است.

بر اساس این گزارش، آبياری اول یا همان خاک آب اثرات بسيار تعيين كننده در سرنوشت مزرعه كلزا دارد و آبیاری به موقع با توصیه کارشناسان از مهم ترین عوامل در تولید موفقیت آمیز کلزا در آذربایجان شرقی محسوب می شوند.

مقاومت کلزا به خشکی خاک از گندم و گلرنگ کمتر است. کلزا نیازمند مقادیر زیادی آب برای فتوسنتز و انتقال مواد غذایی است.