با موانع روانی ورزش بجنگيم

به گزارش خبرنگار سایر حوزه‌های گروه ورزشی باشگاه خبرنگاران جوان افکار منفي مانعي بزرگ براي موفقيت بعضي از ورزشکاران محسوب مي شود.. اين ورزشکاران به دليل وجود اين نوع افکار در تمرينات  و مسابقات خود آسيب مي بينند. بيشتر اوقات، ذهنيت  منفي و غير منطقي، قبل از شروع مسابقه افکار ورزشکار را احاطه مي کنند. در اين صورت، وجود اضطراب و بي اعتمادي در طول مسابقه، حتمي است.

افکار غير منطقي اغلب از کمالگرايي به وجود مي ايد" اگر من کامل نباشم و بهترين عملکرد را نداشته باشم، اطرافيانم (خانواده، مربي، هم تيميها، مردم کشورم و...) را از خودم نااميد مي کنم  و آنان از دست من ناراحت خواهند شد. بعضي از ورزشکاران به قانون همه يا هيچ فکر مي کنند... يا عملکرد انها بايد بهترين باشد و يا بازنده محسوب مي شوند. در بعضي از شرايط هم ورزشکاران به خودشان القابي مانند بي عرضه، بي دست و پا، خنگ و... نسبت مي دهند و خود را با اين القاب منفي برچسب مي زنند.

افکار غير منطقي و بر چسب هاي منفي که فرد بر خودش ميزند، باعث مي شود که شما بر روي مسائل و نتايج نادرست و اشتباهي تمرکز کنيد. 

در واقع، تمرکز شما بايستي روي "بهترين بودن" باشد، اما اگر تمرکز شما روي "کامل بودن" باشد، باعث مي شود که شما از شکست بترسيد. ترس از شکست، اجازه نمي دهد شما روي لحظه حال متمرکز شويد. بنابراين، در حين مسابقه و رقابت، شما دائم به قضاوت خودتان و عملکردتان مي پردازيد. براي اينکه خودتان را رها کنيد تا به بالاترين عملکرد برسيد، ضروري است که به مقابله با اين افکار منفي بپردازيد.

مارتين ترنر و همکارانش (Martin Turner et al) در سال 2014بر روي افکار غير منطقي و روشهاي مقابله با آنها تحقيق کردند. ترنر مي گويد که اين نوع افکار، اشتباه غير منطقي هستند. عقايدي هستند که بر روي افکار و ادراک ورزشکاران " انچه انها درباره رقابت و مسابقه فکر مي کنند" تاثير مي گذارد و بر روي احساسات ورزشکاران و نحوه عملکردشان نيز موثر است.

REBTيعني "درمان رفتاري عقلاني- هيجاني" (Rational-Emotive Behavior Therapy) به ورزشکاران کمک مي کند که به شناسايي افکار منفي خود بپردازند؛ اين افکار را به چالش بکشند و با انها مقابله کنند. بنابراين ورزشکاران مي توانند عملکرد ازادتري داشته باشند. ترنر مي گويد که ورزشکاران از طريق مبارزه با افکار غيرمنطقي، مي توانند با اين نوع افکار منفي مقابله کنند. 

محققان مي گويند که اگرورزشکاران از خودشان سه سوال زير را بپرسند مي توانند با افکار منفي مقابله کنند:

 ايا اين درست است؟ ايا اين درست است که من هميشه در شرايطي که تحت فشار قرار مي گيرم، به هم بريزم؟ ايا زمان هايي وجود داشته که من در مسابقات موفق بودم؟

 ايا اين منطقي است؟ ايا اين منطقي است که اگر من پيش از اين در موقعيتهايي که تحت فشار بودم به هم ريختم، دوباره و هر بار که در چنين شرايطي قرار بگيرم (شراط پرفشار) ، دوباره همين اشتباه را تکرار کنم؟

چه سودي دارد؟ ايا داشتن اين اعتقاد (باورهايي که داريد مثل اينکه من بايد کامل باشم) شانس موفقيت من را در امروز و يا اينده بيشتر مي کند و يا به طور کلي اينگونه اعتقادات براي من مفيد هستند؟

اگر شما با عقايد خودتان مقابله کنيد, فضايي را براي افکار و اعتقادات سازنده باز مي کنيد. افکار سازنده و مثبت، اعتماد به نفس شما را بهتر مي کند و تمرکز شما را بر روي کاري که هم اکنون انجام مي دهيد، بهتر مي کند و به شما کمک مي کند که در شرايط تحت فشار ارامش خود راحفظ کنيد و براي رقابت افکار مثبتي داشته باشيد. قبول اينکه شما نمي توانيد عملکرد کاملي داشته باشيد (هيچ کس نمي تواند بدون اشتباه مسابقه دهد) به ورزشکاران کمک مي کند که بهترين عملکرد خود را داشته باشند.

براي مقابله با افکار منفي رعايت دو نکته مهم  بسيار حائز اهميت است.

نکته يک: اين موضوع را درک کنيد که افکار منفي چه تاثيري بر روي شخص شما مي گذارد. به عنوان نتيجه افکار منفي، چه چيزي تجربه مي کنيد: نگراني و اضطراب و عدم تمرکز و يا ترس؟ چه موقع شما اين حس ها را تجربه کرديد؟ شب قبل از مسابقه، دقايق قبل از مسابقه، و يا در طول مسابقه؟

نکته دو: اين افکار را يادداشت کنيد و با آنها به مبارزه بپردازيد " ايا اين درست است؟" ،" ايا اين منطقي است؟" ،" ايا اين مفيد است؟"

با انجام دادن  اين روش هاي ساده به مرور زمان درک خواهيد کرد که افکار منفي قدرت خودشان را کم کم از دست مي دهند.

وقتي افکار منفي خود را به زبان بياوريد از خودگفتاري منفي استفاده کرده ايد. در واقع خودگفتاري، کلامي است که از افکار و ذهنيات ما سرچشمه مي گيرد. شما از خودگفتاري مثبت استفاده مي کنيد يا منفي ؟

در اکثر اوقات وقتي شما خود را به خاطر اشتباهاتي که در طول تمرين يا مسابقه مرتکب شده ايد، سرزنش مي کنيد، يعني از خودگفتاري منفي استفاده مي کنيد. به طور مثال ممکن است با خود بگوييد اين چه پاسي بود؟ يا من هيچ وقت آدم نمي شوم و... قطعا خودگفتاري منفي باعث مي شود که  اعتماد به نفس شما اسيب ديده و از ورزش لذت نبريد. چگونه مي توان خودگفتاري منفي  را به خودگفتاري مثبت تغيير داد؟ آيا مي توان از گفتگوي درون ذهن  شما به عنوان راهي براي بهبود اعتماد به نفس استفاده کرد؟

دکتر کريستوفر. ام.کِر (Christopher M. Carr) در تحقيقش به رابطه بين تمرکز و عملکرد مطلوب پرداخته است. دکتر کر خودگفتاري مثبت را به عنوان يکي از بهترين تکنيک ها براي بهبود تمرکز در مسابقه معرفي کرده است. او بيان داشته که خودگفتاري يک گفتگوي ارادي و يا غير ارادي است که قبل از مسابقه، در حين مسابقه و بعد از ان در ذهن شما صورت مي گيرد. خودگفتاري بر روي اعتماد به نفس و هيجانات و در نتيجه عملکرد شما تاثير مي گذارد. دکتر کر مي گويد که اگر ورزشکار در گير خودگفتاري منفي باشد، عملکرد او تحت تاثير خستگي، خشم و يا اضطراب بيش از حد قرار مي گيرد. اين حالات هيجاني، تنفس را به هم مي ريزند و تنش هاي ماهيچه اي را افزايش مي دهند و تمرکز ورزشکارا را کاهش مي دهند و اين عوامل باعث کاهش عملکرد مي شود.

اگر خودگفتاري ورزشکار، مثبت باشد باعث تجربه احساساتي مانند آرامش و تمرکز مي شود. نتيجه اين احساسات اين است که شانس عملکرد خوب ورزشکار به صورت شگرفي افزايش پيدا مي کند. با استفاده از خودگفتاري مثبت، شما مي توانيد تفکرات منفي را حذف کنيد و بر کارهاي مورد نياز براي اجراي بهترين عملکرد خود تمرکز کنيد.

سعي کنيد با استفاده از نکات زير از خودگفتاري در جهت بهبود تمرکز خود استفاده کنيد:

نکته اول: براي يک هفته، هر گونه خودگفتاري که در طول تمرين و مسابقه داشته ايد را يادداشت کنيد. محاسبه کنيد که چند درصد از خودگفتاري شما مثبت يا منفي بوده است. چه زماني شما درگير خودگفتاري  منفي مي شويد؟ مثلا، ممکن است يکي از اين افکار منفي اين بوده، مغزت پوکه، چرا انقدر راحت توپ را از دست مي دهي؟

نکته دوم: سعي کنيد خودگفتاري منفي اي که بر اثر تمرين قبلي پيدا کرده ايد را به خودگفتاري مثبت تبديل کنيد .چگونه مي توانيم اين خودگفتاري مثبت را به مسابقات اينده انتقال دهيم؟ مثلا خود گفتاري منفي بالا مي تواند تبديل بشود به همه اشتباه مي کنند، حالا به امتياز بعدي فکر کن.

شناخت شرايطي که دچار خودگفتاري منفي مي شويد، کمک مي کند که در مورد نحوه  تغيير واکنش هاي خود به خودگفتاري مثبت بهتر فکر کنيد.پس با استفاده از راهکارهاي داده شده، مسابقه و يا تمرين خود را بدون موانع رواني پشت سر گذاريد.

(طيبه خزاعلي)

انتهای پیام/