نگاهی به رویداد های مهم و بین المللی قم در سال 94

* دیدار سفیر واتیکان در ایران با مدیر حوزه های علمیه

لئو بوکاردی سفیر واتیکان در تهران با سفر به قم با تعدادی از شخصیت های حوزوی به ویژه آیت الله حسینی بوشهری مدیر حوزه های علمیه دیدار و گفت و گو کرد.

آیت‌الله حسینی بوشهری در دیدار با سفیر واتیکان در ایران اظهار داشت: امیدواریم حضور حضرتعالی در این مرکز به عنوان نماینده پاپ باعث خیرات و برکات فراوانی باشد. وی با تبیین سابقه تدریس علوم دینی بیان کرد: تدریس علوم دینی سابقه بیش از هزار سال دارد و در کشور ما بیش از هزاران نفر مشغول تحصیل علوم دینی هستند و برادران و خواهرانی که مشغول تحصیل هستند، رسالت دارند که مسائل دینی را بدانند و بخوانند تا بتوانند پاسخگوی سئوالات افراد جامعه باشند.

در این دیدار دو طرف زمینه های همکاری های مشترک و راهکارهای عملی  جهت توسعه همکاری را بررسی کردند.

* ارتحال آیت الله آصفی نماینده رهبر انقلاب در عراق

آیت‌الله شیخ محمد مهدی آصفی نماینده رهبر معظم انقلاب اسلامی در عراق، صبح روز 14 خردادماه، در شهر مقدس قم دارفانی را وداع گفت.  وی که از بیماری سرطان کبد رنج می‌برد، پس از ادای نماز صبح دعوت حق را لبیک گفت و به دیدار معبود خود شتافت. پیکر این عالم ربانی 15 خردادماه، در قم مقدس تشییع و بعد از اقامه نماز میت توسط آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی، بنا به وصیت ایشان به نجف اشرف منتقل شد.

در مراسم تشییع پیکر این عالم برجسته در نجف اشرف، حیدر العبادی نخست‌وزیر عراق؛ نوری مالکی، معاون رئیس جمهور عراق؛ سیدعلاءالدین الموسوی، رئیس اداره اوقاف شیعیان عراق و شماری از مراجع وعلمای دین، مقامات رسمی، علما و اساتید و طلاب حوزه علمیه نجف اشرف و اقشار مختلف مردم عراق شرکت کردند.

آیت‌الله العظمی فیاض، از مراجع تقلید شیعیان عراق نماز میت را بر پیکر آیت‌الله آصفی اقامه کرد. پیکر آیت‌الله آصفی پس از تشییع در حرم امام علی(ع) برای تدفین به قبرستان «وادی السلام» نجف انتقال یافت و در نزدیکی قبر حضرت هود(ع) دفن شد.

*شرکت چشمگیر و پرتعداد علمای قم در همایش آیت‌الله بهبهانی در کربلا

همایش بین المللی بزرگداشت مرحوم آیت‌الله وحید بهبهانی روزهای 11 و 12 مرداد در کربلای معلا برگزار شد اما از مهمترین امتیازات آن، حضور قابل توجهی از علما و فضلای حوزه های علمیه قم و نجف بود به طوری که شاید تا کنون همایشی با این سطح از حضور علمای حوزه قم در کربلا برگزار نشده باشد که با توجه به استقبال صورت گرفته از این همایش، شایسته است حوزه علمیه قم، برنامه های میان مدت و بلند مدتی برای تعاملات جدیدتر و جدی تر با حوزه علمیه نجف و علمای عراق داشته است.

از جمله علما و فضلای حوزه علمیه قم که در این همایش حضور داشتند می توان به حضرات آیات و حجج اسلام آقایان سید محمدجواد علوی بروجردی، سید هاشم حسینی بوشهری، سید احمد اشکوری، میرسید محمد یثربی، سید محمدرضا جلالی، سید عادل علوی، علی عماد، سید ابوالحسن نواب، محمدکاظم رحمان ستایش، رضا اسلامی، رسول جعفریان، محمود ملکدار، جواد رفیعی، سیف الله صرامی و... اشاره کرد. از اهواز هم آیت‌الله موسوی جزایری و از تهران نیز چهره هایی چون آقایان میرسلیم و احمد مسجد جامعی به این جمع پیوسته و در همایش بین المللی آیت‌الله بهبهانی در کربلا حضور یافتند.

* نامه آیت الله العظمی مکارم به شیخ الازهر

دکتر احمد الطیب شیخ الازهر مرداد امسال طی سلسله برنامه‌های تلویزیونی خود در ماه مبارک رمضان به موضوع امامت پرداخت و مطالبی را بیان کرد که دور از انصاف و شان علمی و نیز در تعارض با سیاست وحدت اسلامی بود از همین رو موج اعتراضات از داخل و خارج مصر، روانه شیخ الازهر شد و جناب شیخ را به انفعال وا داشت به طوری که دو موضع از خود بروز داد: نخست آنکه به شدت از جمهوری اسلامی انتقاد کرد و موضوع ساختگی یعنی دخالت ایران در امور داخلی بحرین و تلاش برای مدّ شیعی را مطرح ساخت و حتی تصریح کرد که هیچکس از ازهری‌ها حق ندارد که بدون اجازه الازهر به ایران برود. دوم آنکه تلاش کرد چهره‌ای وحدوی از خود به نمایش بگذارد و موضوع برپایی اجلاس وحدت با حضور علمای شیعه و اهل سنت را مطرح کرد که این موضوع نیز با استقبال و ترحیب شخصیت‌های شیعی و سنی در داخل و خارج مصر همراه شد.

در ایران، آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی در روزهای پایانی ماه مبارک رمضان، نامه‌ای محترمانه به جناب شیخ نوشت و ضمن انتقاد ضمنی از اظهارات وی در ماه رمضان، بر حرمت سب صحابه از سوی مراجع شیعه تاکید کردند و گفتند: ما بر این باوریم که برخی نکات بیان شده از سوی جنابعالی در این برنامه تلویزیونی در خصوص باورها و اعتقادات شیعه، قابل بحث و مناقشه است. همچنین با وجود احترام فراوانی که برای جنابعالی قائل هستیم، بر این باوریم که طرح این مطالب از طریق رسانه‌ها، موجب افزایش اختلافات میان شیعه و سنی می‌شود و بسیاری از دشمنان اسلام همین مطالب را دستمایه اهداف خودشان خواهند کرد.‌ای کاش، این مسائل در جلسات  علمی و غیرعلنی و با حضور علمای دو مذهب شیعه و سنی، طرح و بررسی می‌شد، نه در رسانه‌های گروهی. از این رو، پیشنهاد می‌کنیم کنفرانس علمی با حضور برجسته‌ترین علمای دو مذهب شیعه و سنی برگزار شود تا مهمترین موانع وحدت اسلامی مورد بررسی قرار گرفته و از سوی دیگر مهمترین اقدامات لازم برای تقویت وحدت اسلامی طرح شود و در پایان، نتایج این کنفرانس علمی، به صورت مصوبات الزام آور برای همگان مورد عمل قرار گیرد.

* پاسخ شیخ الازهر به نامه آیت الله العظمی مکارم

در پی مکاتبه حضرت آیت الله مکارم شیرازی با آقای دکتر «احمد الطیب» شیخ الازهر، ایشان با ارسال پاسخ محترمانه‌ای به معظم له ضمن تشکر از نامه مذکور، بر اهمیت حفظ وحدت اسلامی تاکید نمود. در این نامه آمده بود: "اختلافات مذهبی در این زمان در حد اختلاف فکری باقی نمانده، بلکه تبدیل به جنگ و کشتار و خونریزی شده است که نه اهل تسنن از آن سود می‌برند و نه شیعیان! بلکه تنها کسانی که از آن بهره‌برداری می‌کنند، دشمنان اسلام هستند که در کمین مسلمانان نشسته‌اند. شیخ الازهر می‌افزاید: اهالی سیاست از این نزاع مذهبی به منظور انجام کشتار و دخالت در امور دیگران و توهین به شخصیت‌ها و مقدسات دینی و ... سوء استفاده می‌کنند.

وی با اشاره به ضرورت گفتگوی علمای مذاهب اسلامی تصریح می‌کند: من بارها بر ضرورت برگزاری همایشی با حضور برجسته‌ترین علمای شیعه و سنی تاکید کرده‌ام تا به واسطه آن بتوانیم از خطراتی که متوجه همه ماست گرفته و با پیروزی خارج شویم. در این همایش باید فتوای صریحی مبنی بر حرمت قتل شیعه توسط اهل سنت و همچنین قتل اهل تسنن توسط شیعیان صادر شود. شیخ الازهر در پایان اظهار امیدواری کرده است که معظم له در این همایش شرکت نمایند.

* سفر آیت الله العظمی نوری همدانی به کشور آذربایجان

حضرت آیت‌الله نوری همدانی به کشور آذربایجان سفر کردند که سفر ایشان با استقبال مردم و شخصیت‌های دینی آن دیار همراه شد. حضرت آیت‌الله «نوری‌همدانی» با استقبال گروهی از شیعیان آذری و شیخ‌الاسلام «الله‌شکور پاشازاده» بالاترین مقام دینی جمهوری آذربایجان و منطقه قفقاز، وارد باكو شدندو هدف خود از این سفر را کمک به تقویت وحدت بین مسلمانان و همبستگی بین دو کشور اعلام و وحدت و اتحاد را نیاز ضروری امت اسلامی و کشورهای مسلمان برای مقابله با دشمنان اعلام کردند. دیدار با علمای جمهوری آذربایجان، شرکت در نشست اداره مسلمانان قفقاز در مسجد "تازه پیر" باكو با حضور شیعیان این کشور و همچنین بازدید از شهرهای تاریخی "شاماخی" و "گنجه" آذربایجان، از برنامه‌های سفر آیت‌الله نوری همدانی به جمهوری آذربایجان بود. به طور خاص در سفر معظم له به منطقه ناردران، هزاران نفر به استقبال آمده بودند که بسیار قابل توجه بود.

* واکنش مراجع معظم تقلید به فاجعه منا

عید قربان امسال، قربانگاه هزاران حاجی از کشورهای مختلف شد که طبق آمارها، چند هزار نفر در این فاجعه قربانی شدند. این فاجعه با واکنش‌های متفاوتی در داخل و خارج عربستان همراه شد. از شخصیت های دینی این کشور که به دنبال توجیه این فاجعه و سوء‌استفاده از عناوین دینی همچون قضا و قدر برآمدند تا برخی کشورهای اسلامی که به جای توبیخ عربستان از تلاش‌های این کشور در خدمت‌رسانی به حجاج تقدیر کردند! و تا پیام‌های تسلیت برخی کشورهای اروپایی به پادشاه عربستان! اما در این میان، موضع‌گیری رسمی جمهوری اسلامی ایران و همچنین واکنش مراجع معظم تقلید صریح بود؛ به طوری که این موضع‌گیری‌ها برای سعودی‌ها بسیار گران تمام شد.

رهبر معظم انقلاب در واکنشی سریع، ضمن تسلیت به مناسبت این فاجعه، 3 روز عزای عمومی در کشور اعلام کرده و تصریح کردند: دولت سعودی موظف است مسئولیت سنگین خود را در این حادثه‌ی تلخ پذیرفته و به لوازم آن به قاعده‌ی حق و انصاف عمل کند. مدیریت غلط و اقدامات ناشایسته که عامل این فاجعه بوده نباید از نظر دور بماند. مراجع معظم تقلید حضرات آیات مکارم شیرازی، شبیری‌زنجانی، صافی گلپایگانی، وحید خراسانی، سبحانی، نوری‌همدانی، سیستانی، مظاهری و جوادی آملی نیز در پیام‌ها و موضعگیری‌های خود عمدتاً به بی‌کفایتی آل‌سعود در این فاجعه و ضرورت حسن تدبیر و مدیریت اشاره کردند. و برخی مراجع در واکنشی علمی، به اظهارات نسنجیده مفتیان سعودی و برداشت غلط آنها از مفاهیمی چون قضا و قدر پاسخ دادند.

* توصیه‌های حضرت آیت‌الله صافی به مبلغان شیعه در کشورهای اروپایی

حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی اواخر آبان ماه، در دیدار جمعی از مبلّغان شیعه کشورهای اروپایی، با اشاره به اهمیت تبلیغ و رساندن پیام اسلام ناب به دنیا گفتند: اینکه عده‌ای جمع شوند و عزم خود را جزم کنند تا آثار اسلام و معارف نجات‌بخش اهل‌بیت(ع) را در کشورهای مختلف مطرح کنند، همه اسباب افتخار و موجب عزّت و عظمت است. این مرجع تقلید با اشاره به اهتمام آیت‌الله العظمی بروجردی به امر تبلیغ در مناطق مختلف جهان بیان داشتند: ایشان اهتمام زیادی به فرستادن مبلغ به مناطق مختلف جهان به ویژه کشورهای اروپایی داشتند و توصیه می‌کردند با لسان نرم و منطق اسلامی، معارف و تعالیم مکتب پیامبر و اهل‌بیت(ع) آن حضرت را به گوش جهانیان برسانید. ایشان خطاب به مبلغان گفتند: باید به جهانیان نشان دهید که اسلام ناب، دین اخلاق است و مسلمان واقعی، در اخلاق از همه جلوتر و بالاتر است.

* حضور شخصیت های بین المللی در حوزه علمیه قم

 قبل و بعد از برگزاری کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی در تهران که زمینه حضور اندیشمندان جهان اسلام در ایران را فراهم می‌کند، تعدادی از شخصیت‌های دینی از کشورهای مختلف به شهر مقدس قم سفر کردند و ضمن دیدار با مراجع، علما و مدیران حوزوی، از برخی مراکز علمی و کتابخانه‌های مهم قم بازدید به عمل آوردند. معاونت بین‌الملل حوزه‌های علمیه، نقشی ویژه در میزبانی از مهمانان خارجی به    قم داشت و عمده مهمانان مزبور از سوی این معاونت به شهر مقدس قم دعوت بودند.

در همین راستا هایل عبدالحفیظ داود وزیر اوقاف اردن، شیخ مهدی الصمیدعی مفتی اهل سنت و جماعت عراق، شیخ احمد بدرالدین الحسون مفتی اعظم سوریه، شیخ محمد گورمز رئیس سازمان دیانت ترکیه و... به قم سفر کردند.

* سخنرانی مهم مدیر حوزه؛ مراقب هلال عثمانی باشیم!

آیت‌الله حسینی بوشهری در دی ماه امسال در دومین همایش انجمن ارتباطات و تبلیغ حوزه‌های علمیه هشدار داد: مبادا دشمن ما را مشغول بحث هلال شیعی کند و آنها هلال عثمانی برای ما درست کنند؛ این زنگ خطری است که ممکن است دچار آن شویم؛ بی تعارف با هزار کتاب و رسانه و برنامه‌های مختلف مواجهیم که باید از مکتب شیعه و اهل بیت دفاع کرد و نگاه پیامبر و امام عصر امروز به ما حوزویان است. مدیر حوزه‌های علمیه در بخش دیگری از سخنان خود پاسخگویی به شبهات را وظیفه سترگ طلبه امروز دانست و گفت: وهابیت و کلام جدید مسیحی برای از بین بردن پایه‌های این دین شبهه افکنی می‌کنند لذا سومین وظیفه ما پاسخگویی به این شبهات است اما متاسفانه برای دفاع از دین و تبلیغ آن و استفاده از فرصتها کاری نکرده ایم. او ادامه داد: امروزه داعش و تکفیریها را تنها با سلاح نمی‌توان دفع شرَ کرد بلکه پایگاه اعتقادی پیدا کرده‌اند و لذا حوزویان و فرهیختگان باید کتاب نوشته، منتشر و تبلیغ کنند تا این پایگاههای فکری و اعتقادی را از آنها بگیریم.

* دومین همایش بین‌المللی خطر جریان‌های تکفیری در قم

با دومین همایش بین‌المللی خطر جریان‌های تکفیری در بهمن امسال که با اشراف حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی در قم برگزار شد، شاهد حرکت بین‌المللی و اثرگذار مرجعیت شیعه و اقدام فراگیر برای مقابله با جریان‌های افراطی و تکفیری بودیم.

اگرچه دومین همایش از جهات مختلف، سبک‌تر از کنگره سال قبل برگزار شد، اما استمرار این حرکت مبتکرانه و زمان شناسانه، جلوه‌ای زیبا از مکتب خردورز شیعه را به نمایش گذاشته و خواهد گذاشت چراکه ما باید تمام تلاش خود را به کار بگیریم تا دوقطبی کاذب شیعه سنی را که انگلیس از یکسو و عربستان از سوی دیگر دنبال می‌کند، فرورریخته و در دام آن گرفتار نشویم و در عوض، دو قطبی استکبار و ضد استکبار و همچنین وهابی و غیروهابی را ایجاد نماییم که این همایش، نقش ویژه‌ای در این راستا داشته و خواهد داشت.

در این همایش که علاوه بر اندیشمندان اسلامی، تعدادی از سفرای کشورها نیز حضور داشتند، حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی تصریح کردند: به مفتیان وهابی در عربستان سعودی دوستانه توصیه می‌کنم آن دسته از افکاری که به تکفیر مسلمانان می‌انجامد را از کتاب‌های درسی خود حذف کرده و از تکفیر اهل قبله مطلقا بپرهیزند.

* سفر رئیس شورای پاپی صلح و عدالت واتیکان به قم

کاردینال پیتر تورکسون رئیس شورای پاپی صلح و عدالت واتیکان به دعوت آیت‌الله حسینی بوشهری مدیر حوزه‌های علمیه به قم سفر کرد. وی در اولین برنامه در حرم مطهر حضرت معصومه سلام‌الله‌علیها حاضر و به زیارت کریمه اهل بیت مشرف شد. دیدار با حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی، دیدار با آیت‌الله مصباح یزدی، نشست مشترک با اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، سخنرانی در کنفرانس نقش ادیان  در تحقق عدالت و صلح از دیدگاه اسلام و مسیحیت، نشست صمیمانه با اساتید ادیان حوزه علمیه، بازدید از کتابخانه مرحوم آیت‌الله مرعشی نجفی و نشست علمی در موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی از برنامه‌های آقای تورکسون در سفر دو روز به قم بود.

* برگزاری همایش حوزه و عرصه بین الملل در قم

اسفند امسال، همایش حوزه و عرصه بین الملل با سخنرانی مراجع تقلید و مسئولان حوزوی در قم برگزار و در پایان از فعالان برتر حوزه در زمینه فعالیت های بین المللی تقدیر به عمل آمد.

حضرت آیت الله سبحانی از مراجع تقلید در این همایش گفت: مستشرقین در نوشته های خود سعی دارند، القا کنند که آیین اسلام، آیین اقلیمی بوده است و پیامبر اکرم(ص) برای جزیرة العرب مبعوث شده است. اولین گام در این مسیر این است که باید ماهیت آیین اسلام تجزیه و تحلیل و تبیین شود و ثابت شود که مبانی دین برای همه اقالیم است و صرفا یک اقلیم را شامل نمی شود.

در حاشیه این همایش، فعالان حوزوی آخرین دستاوردهای خود در عرصه تبلیغ بین الملل را در قالب یک طرح نمایشگاهی به این کنگره آوردند و در معرض دید علاقه مندان قرار دادند.

 مرکز مدیریت حوزه علمیه خواهران، موسسه بین المللی مطالعات اسلامی، موسسه فرهنگی میراث مشترک ایرانیان و شبه قاره هند، دفتر تبلیغات اسلامی، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، مرکز پایگاه جامع منابع اسلامی و مجمع جهانی اهل بیت(ع) و... از نهادهای فعال در این نمایشگاه بودند.