رشد ابعاد مختلف علم لازمه توسعه علمی/ مقایسه توان علمی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه

محمد جواد دهقانی رییس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری و پایگاه استنادی جهان اسلام در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه دانشگاهی  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان گفت: توسعه علمی یک کشور نیازمند رشد ابعاد مختلف تولید علم در آن کشور است. در این میان برخی کشورها آگاهانه یا ناآگاهانه الگوی رشد کمی را به عنوان راهبرد توسعه علمی‌شان برگزیده اند. 

وی افزود:‌ به عنوان مثال مقایسه جمهوری اسلامی ایران و ترکیه در فاصله سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۵ در دو پایگاه استنادی آی.اس.آی و اسکوپوس نشان می دهد که کشور در ابعاد اثرگذاری علمی، دیپلماسی علمی و تولید علم صنعتی برتر از ترکیه عمل کرده است.

دهقانی اظهار با بیان اینکه‌ براساس پایگاه استنادی اسکوپوس ایران از سال ۲۰۱۱ تاکنون کمیت تولید علم بیشتری نسبت به ترکیه تولید کرده، اما طبق پایگاه استنادی آی.اس.آی کمیت تولید علم ترکیه بیش از ایران است، اظهار داشت: رشد کمیت تولید علم از شروط لازم برای توسعه علمی است، اما شرط کافی نیست. سند سیاست های کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری نیز بر ابعاد مختلف توسعه علمی تاکید دارند و توسعه علمی در مسیر ایجاد ثروت و قدرت با حفظ ارزش های اسلامی را مورد توجه قرار داده اند. 

وی با اشاره به دیپلماسی علمی بیان کرد: تعاملات علمی در سند سیاست های کلان علم و فناوری به صورت صریح و روشن نیز مورد تاکید قرار گرفته اند. براساس اطلاعات استخراج شده از پایگاه استنادی اسکوپوس سهم دیپلماسی علمی از کل تولید علم کشور از ۱۹ درصد در سال ۲۰۰۱ به ۲۱ درصد در سال ۲۰۱۴ افزایش یافته، در حالیکه در سال ۲۰۰۱ این رقم برای ترکیه ۱۳ درصد بود و در سال ۲۰۱۴ به ۲۰ درصد رسیده است.

رییس مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری عنوان کرد: هر چند کمیت تولید علم و رشد آن از اهمیت بسزایی برخوردار است، اما این کمیت باید هوشمندانه تولید شده و رشد پیدا کند. مهمترین هدف نظام آموزش عالی مبتنی بر اسناد بالادستی و همچنین روند جهانی تولید علم، تبدیل علم به ثروت و قدرت است که به تنهایی و با تاکید محض بر افزایش کمی حاصل نمی شود.

وی یادآور شد: بنابراین، علاوه بر تاکید بر رشد کمی تولید علم بایستی سایر ابعاد توسعه علمی نیز مد نظر قرار گیرد که عبارتند از تولید علم کاربردی، اثرگذاری علم تولید شده و همچنین تبدیل علم به قدرت از طریق دیپلماسی علمی. 

انتهای پیام/