تاکید بر بیداری علمی در برنامه تلویزیونی «چرخ»

دکتر جواد صالحی چهره ماندگار و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف، در برنامه چرخ شرکت کرد و بر لزوم بیداری علمی تاکید کرد.

به گزارش حوزه رادیو تلویزیون گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ صالحی در ابتدای گفتگو با سیاوش صفاریان پور در برنامه تلویزیونی «چرخ»، درباره فعالیت های خود گفت: به دلیل اینکه استاد دانشگاه هستم همیشه مشغول پژوهشم. کار عمده من در زمینه لیزر و مخابرات لیزری است. این روزها کار خیلی خوبی که داریم انجام می دهیم و فکر می کنم در دنیا هم خیلی به آن توجه می کنند؛ طراحی و ساخت سیستم های لیزر مخابراتی است که در زیر دریا و آب ها در قالب طرح های مخابراتی انجام می شود. کار بسیار سختی است زیرا نور در آب به سادگی انتشار پیدا نمی کند و باید فرستنده ها و گیرنده های نوری را طوری تعبیه کنید که بتوان اطلاعات را و خصوصا اطلاعات با سرعت بالا را منتقل کنید. این است که ما ترفندی به کار بردیم مانند سیستم های موبایل؛ آنتن می گذاریم در کف دریا به عنوان مثال خلیج فارس، آنتن های مختلف نوری می گذاریم که وقتی که زیردریایی و یا هر چیزی بخواهد مسیری را طی کند، این سیستم مخابراتی بتواند با آن هماهنگ شود. کاربری اصلی این خطوط و مخابرات نوری جهت یابی، اکتشاف، امنیت و انتقال است. سیستم های مخابرات نوری از فناوری بسیار پیشرفته ای برخوردارند. خوشبختانه در ایران هم در این زمینه سرمایه گذاری شده و قدم های خوبی داریم برمی داریم.

چهره ماندگار کشور در ادامه با اشاره به مسیر علمی زندگی خود، اظهار کرد: من از 15 سالگی برای تحصیل از ایران خارج شدم و به مدرسه ای در بیروت رفتم و سپس به دلیل جنگ های داخلی در سال 1974 مجبور شدم لبنان را ترک کنم و به آمریکا رفتم. درجه دکتری را در 27 سالگی دریافت کردم و تا 38 سالگی در مرکز تحقیقات کار می کردم. برای بازدیدی به ایران آمدم اینجا با همسرم آشنا شدم و ازدواج کردم. همسرم اصرار داشت که ایران زندگی کنیم و وقتی که ایران ماندم، دانشگاه صنعتی شریف جزء انتخاب های خیلی خوب من بود.

این استاد دانشگاه شریف درباره نقشه راه علمی، توسعه علمی، نقشه جامع علمی کشور و افق 1404 و مسیری کشور در این زمینه در آن قرار دارد، تصریح کرد:  در یک نگاه عادلانه می توانم بگویم که در این بیش از 20 سالی که ایران بوده ام، احساس می کنم که قدم های بسیار مهم و خوبی در کشور برداشته شده است. به خصوص در قسمت آموزش. آموزش همیشه یک معضل برای ایران بود، جوانان کشور می خواستند وارد دانشگاه شوند، دانشگاه محدود بود؛ خوشبختانه یک حرکت عظیمی ایجاد شد و دانشگاه های بسیاری بنا شدند و دانشگاه آزاد اسلامی هم در این راستا کمک کرد. فکر می کنم بعد از 15 سال وقتی که آموزش مسیرش را طی کرد ما دیدیم که باید فراتر از آن قدم برداریم و اینجا بود که در سال های 1380 تا 1381 مجموعه سیاستگذاران حرکت علمی کشور تصمیم گرفتند که باید پژوهش در فضای دانشگاهی قرار بگیرد. تفاوت دانشگاه با دبیرستان این است که نه فقط باید دانشجو را آموزش بدهید، بلکه طوری باید آموزش بدهید که مثل ابزاری در دستش نزدیک مرز دانش شود و از آنجا بتواند با آن ابزارها میادین ناشناخته علم را اکتشاف، اختراع و در مسیر رو به جلو به حرکت وا دارد. ما در این زمینه هم قدم های خیلی خوبی برداشتیم و برنامه های دکترا در دانشگاه های برتر کشور اوج گرفت و بودجه پژوهشی  خیلی خوبی در اختیار دانشگاه ها قرار گرفت.

وی افزود: در اواخر دهه 80 این تب اوج گرفته پژوهش، افت می کند. حال یا به خاطر نبود بودجه و وضع اقتصادی کشور و یا هر دلیلی؛ اشکال دیگری که در این فضا پیش آمد از نظر من این است که وقتی وزرای آموزش عالی عوض می شوند، به دلیل وابستگی به یک دولت خاص، نظراتشان نسبت به آموزش عالی خیلی سیاسی و شخصی می شود. در صورتی که علم کشور باید فراتر از این سیاستگذاری‌ها حرکت کند. علم یک چشمه جوشان است که اگر بخواهیم آینده تمدن اسلامی ایرانی که واقعا حق جامعه ما هست و ما ایرانی ها در طول تاریخ نشان دادیم که می‌توانیم سردمدار یک تمدن باشیم و در ایجاد یک تمدن نوین، شکل دهی و پرورش آن نقش داشته باشیم. در نتیجه من احساس می کنم که این قسمت علم کشور ما بحث بودجه دارم و ندارم شده است. در صورتی که امروزه فضای علمی و جوانان نخبه کشور که آموزش های خیلی خوب دیده اند و آماده پرواز علمی هستند، هیچ ابزاری در دست ندارند. یعنی آزمایشگاه های ما سال ها است که هیچ ورودی نداشته اند، دستگاه های اندازه گیری ندارند، قطعات برای آزمایش پیدا نمی شود، بودجه ای وجود ندارد و در کل عطش قبلی کم شده است و این حیف است. من فکر نمی کنم که کشوری در دنیا امروزه باشد که جوانانش اینقدرعلاقه به علم و آموزش داشته باشند و بخواهند خودشان را سریع به مدارج عالی تحصیلی برسانند، ما باید از این فرصت استفاده کنیم.

وی همچنین در پاسخ به اینکه آیا علم تنها باید آنچه باشد که تبدیل به فناوری و یا محصولی برای استفاده قرار گیرد و در این میان علوم پایه نادیده گرفته شوند، عنوان کرد: علوم پایه یعنی رسیدن به مرز علم و آن قسمتی که بین خالق و مخلوق ناشناخته است. اینکه خالق چگونه مخلوق را در خلقت به وجود آورده است. آن مرز مشترک میان خالق و مخلوق علم است. یعنی اگر ما بخواهیم بفهمیم که رموز کائنات و آفرینش چیست، باید وارد آن مرزی شویم که مرز علم است. از این نگاه علم پایه در حقیقت همان مرز است؛ یعنی وقتی می توانی علم پایه را رمزگشایی کنید و بفهمید که انرژی یعنی چه، جرم یعنی چه، رابطه های این دو با هم چگونه است، الکترون در دور مدار اتم چگونه می چرخد که همگی علوم پایه هستند؛ آن زمان شما می توانید طراحی کنید و حرکت اینها را کنترل کنید.

این چهره ماندگار علمی، در ادامه اضافه کرد: اگر به بنده به عنوان یک استاد بگویند تمام حرکت علمی کشور در دست شما، فردا چه می کنید؟ من اول 20 درصد تمام بودجه پژوهش کشور را به علوم پایه اختصاص می دهم. علوم پایه امروزه به جایی رسیده است که در حقیقت حیات را تعریف می کند. وقتی می خواهید به رموز حیات دست پیدا کنید باید از علوم خیلی پایه مانند کوانتوم بهره بگیرید.

دکتر جواد صالحی در پایان سخنانش ضمن تاکید بر ایجاد بیداری علمی در جامعه، اظهار کرد: بودجه در کار پژوهش بسیار مهم است. من احساس می‌کنم هنوز در جامعه ما بیداری علمی به معنای یک حرکت جامع و کلی رخ نداده است. ما به علم بها می دهیم، برایش ارزش قائل هستیم ولی به موجی به معنای بیداری علمی نیاز داریم که در جامعه فراگیر شود.



انتهای پیام/


اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار