همایش «گفت‌وگوی فرهنگی افغانستان و ایران» برگزار شد
نخستین همایش «گفت‌وگوی فرهنگی افغانستان و ایران» با همکاری «انستیتوی مطالعات استراتژیک افغانستان» و دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد.
به گزارش خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران، داوود مرادیان رئیس انستیتوی مطالعات استراتژیک افغانستان به عنوان یکی از سخنرانان این همایش با بیان اینکه حوزه کار انستیتوی مطالعات استراتژیک افغانستان، کار بر روی جنگ، صلح و اتفاقات سیاسی منطقه است، گفت: امروز اگر تنش‌های سیاسی در منطقه و افغانستان را واکاوی کنیم به خوبی در می‌یابیم که فرهنگ می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای در پایان دادن به این منازعات داشته باشد. به این صورت که تنش‌ها با هویت‌های افراد در ارتباط است و این فرهنگ است که می‌تواند هویت افراد را شکل دهد.
او افزود: علاوه بر پیوند شاعران و نویسندگان با فرهنگ، مسائل روز نیز با فرهنگ پیوند خورده است و با توجه به اهمیت بالای فرهنگ، انستیتو تصمیم گرفت که در چنین میدانی پا بگذارد.
مرادیان با اشاره به نقش تنش‌های فرهنگی مابین افغانستان و پاکستان گفت: فرهنگ می‌تواند عاملی برای گسترش روابط در مسائل سیاسی باشد که با کار بر روی این موضوع می‌توان در مسائل سیاسی به دولت‌ها کمک کرد.
رئیس انستیتوی مطالعات استراتژیک افغانستان اضافه کرد: امروزه تمام کشورها با نقشه خود به ایران و افغانستان نگاه می‌کنند. داعش، ایران و افغانستان را بخشی از ولایت خراسان خود، چین بخشی از راه ابریشم و آمریکا نیز بخشی از طرح خاورمیانه بزرگ می‌داند.
وی ادامه داد: همه برای سرزمین ما طرح و نقشه دارند اما ما چه تعریفی برای خود داریم و نقشه ما کدام است؟ من امیدوار هستم با این سلسه همایش‌ها جایگاه خود را مشخص کنیم.
داوود مرادیان گفت: برای اجرایی شدن این نقشه سه مولفه وحود دارد. اولین آنها زبان فارسی است که می‌تواند بستری برای همکاری‌ها باشد و از دیرباز زبان محبت، سیاست و همکاری بین دو کشور و ملت بوده و امید است که از این ظرفیت‌های زبانی استفاده شود.
وی نوروز را به عنوان دومین مولفه خواند و ادامه داد: نوروز جایگاهی مشترک در این دو ملت داشته و می‌تواند علاوه بر جشن، مولفه‌ای برای همگرایی شود. علاوه بر این دو مولفه دموکراسی که در نظام مردم سالار دینی هر دو کشور وجود دارد نیز به اجرای این نقشه کمک خواهد کرد.
مرادیان در پایان خاطرنشان کرد: یکی از امتیازات ایران، رهبر جمهوری اسلامی ایران است که شناخت خوبی نسبت به افغانستان دارند. در دیدارهایی که به همراه مسئولان کشورمان با ایشان داشته‌ایم، متوجه شدیم که علی رغم مشغله‌های فراوانی که دارند در مورد شعر، داستان و ادبیات در افغانستان به حدی شناختد دارند که گاهی مردم کشورمان نیز این شناخت را ندارند.
بازیابی نقاط مشترک، برطرف کردن موانع و رسیدن به هم‌پیمایی مشترک
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی سخنران بعدی این همایش با اشاره به زمینه‌های مشترک در گفت‌وگوهای میان فرهنگی گفت: زمانی می‌توان به گفت‌وگوهای فرهنگی دو پیکره جدا از هم که گاه تعارضاتی نیز دارند، دست یافت که به دنبال پیدا کردن زمینه‌های مشترک برای گفتوگو باشیم.
حسین سلیمی ادامه داد: این گفتوگو به مانند گفت‌وگوی دو برادر است. دو ملتی که زمینه‌های مشترک فراوان دارند و به دنبال بازیابی این نقاط در زمینه فرهنگی هستند تا آنچه که در حوزه سیاست موجب جدایی آنها شده را بزدایند و به هم‌پیمایی مشترک برسند.
وی با اشاره به این که زبان مشترک یکی از نقاط مهم برای تعاملات فرهنگی است خاطر نشان کرد: اگر فرهنگ را نظام معنایی بدانیم وجود این نظام در حیطه زبان بروز می‌کند. اگر آثار هنری حوزه سینما، تئاتر و موسیقی ایران بر جامعه افغانستان تاثیر می‌گذارد، بخش مهمی از آن در اشتراکات زبانی و فرهنگ یگانه‌ای است که از این مشترکات زبانی برمی‌خیزد.
سلیمی از جهان دو قطبی به هنگام انقلاب‌های این دو کشور یاد کرد و افزود: اکنون اثری از جهان دوقطبی و کشور تعیین کننده نیست. قطب‌های قدرت در تلاش هستند با بازیابی موقعیت گذشته خود که امکان ناپذیر است، قدرت خود را به دولت‌ها و ملت‌ها تحمیل کنند. گاه روح ملت‌ها در میان این تعاملات سیاسی گم شده است.
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به تعاملات دانشگاهی و دانشجویی مابین این دو کشور بیان کرد: رسانه، موسیقی، سینما و دستاوردهای فرهنگی جای خود را در جامعه طرف مقابل باز کرده‌اند. دانشگاه نیز از این قائده مستثنی نیست.
وی افزود: باتوجه به گستردگی زمینه تعامل بین دانشگاه‌های ایران و افغانستان از سه سال گذشته با شکل‌گیری دفتر روابط بین‌الملل در دانشگاه علامه، تلاش بر این بوده که تعاملات دانشگاهی افزایش یابد. در طول این سه سال هیئت‌های فراوانی از دانشگاه علامه با دانشگاه‌های افغانستان در ارتباط بوده‌اند و از وجود استعداد و تلاش برای شناخت ایران و گفت‌وگوهای سودمند خبر داده‌اند.
دکتر سلیمی با علام آمادگی دانشگاه علامه برای اعطای بورسیه به دانشجویان دکتری و استادان دانشگاه‌های افغانستان خاطرنشان کرد: آرامش کنونی جامعه مرهون افزایش تعداد تحصیلکرده‌های جامعه است.
وی در پایان با ابراز امیدواری کرد: امیدوار هستیم که با افزایش تعامل میان دانشگاه‌های ایران و افغانستان، به بهبود صلح و آرامش افغانستان کمک شود.
بهار دوستی خزان نمی‌گردد/ گل همیشه بهار است آشنایی ما
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با اشاره به ظهور پدیده سیاسی-اجتماعی-فرهنگی مدرنیته در منطقه گفت: چشم‌های کشورهای منطقه ما و نیز دو کشور افغانستان و ایران به غرب خیره مانده و این غفلت ملت‌های شرقی از یکدیگر را سبب شده است. اکنون فرصتی است تا در این رفتار تجدید نظر صورت بگیرد.
غلامعلی حداد عادل افزود: ما و افغانستان زمینه‌های مشترک فراوانی داریم. تاریخ، دین، زبان، ادبیات، فرهنگ و سنت‌ها مشترکات میان این دو ملت هستند. همزبانی این دو ملت نیز سرمایه بزرگی است که کلید کارهای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است؛ زیرا در ارتباطات نیازمند مترجم و آموختن زبان متقابل نیستند که این خود نکته مهمی است.
وی درباره مشکلات مشترک این دو ملت گفت: گاه هر دو کشور درگیر مشکلات و مصائب یکسانی بوده‌اند و در گذر از تاریخ اشک‌ها و لبخندهایشان به دلیل مشترکی رغم خورده است. افغانستان به دلیل هم مرزی با هندوستان که مستعمره انگلیس بود، همیشه در نگاه این کشور دریچه‌ای برای نگهداشتن مستعمره خود بود. ایران نیز در دوران گذشته از این نگاه استعماری لطمه خورده است؛ پس این دردهای مشترک دو ملت را به سوی ارزش‌های مشترکی رهنمون ساخته است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در ادامه گفت: دین اسلام همیشه در دو کشور باعث ایجاد رویکردهای مشترک در حوادث بوده است. جنگ‌هایی که این دوملت در این ۴ دهه با آنها دست و پنجه نرم کرده‌اند، نشان‌دهنده رشادت‌ها و فداکاری‌های مردم این دو کشور است.
وی افزود: این برگ زرینی است که هر دو کشور به هیچ قدرتی اجازه تسلط بیگانه بر کشورشان را نداده‌اند و این نشان‌دهنده حس مشترک این دو کشور است که باعث می‌شود قدرت‌های سلطه‌گر تلاش کنند تا مانع اتحاد این دو ملت با یکدیگر شوند.
حداد عادل ادامه داد: بلندگوهای تبلیغاتی استعماری اتفاقات کوچک را بزرگ جلوه می‌کنند و به همکاری‌ها اهمیت نمی‌دهند. هدف آنها بدبین کردن ملت‌ها نسبت به هم است. این بیگانگان با پروژه ایران هراسی سعی در ترساندن همسایگان ما و ایجاد وحشت در آنها را دارند که تمام این کارها به هدف ایجاد تفرقه بین دو ملت بوده است.
وی در پایان از تمایل فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی برای همکاری با پژوهشگران افغانستانی خبر داد و گفت: بنیاد سعدی نیز تمایل دارد که مدخل‌های بررسی شده و در دست کار دانشنامه جهان اسلام این بنیاد را در اختیار دوستان افغانستانی قرار دهد تا با مطالعه و تحقیق شخصیت‌های علمی و تاریخی افغانستان نیز شناخته شوند.
انتهای پیام/
او افزود: علاوه بر پیوند شاعران و نویسندگان با فرهنگ، مسائل روز نیز با فرهنگ پیوند خورده است و با توجه به اهمیت بالای فرهنگ، انستیتو تصمیم گرفت که در چنین میدانی پا بگذارد.
مرادیان با اشاره به نقش تنش‌های فرهنگی مابین افغانستان و پاکستان گفت: فرهنگ می‌تواند عاملی برای گسترش روابط در مسائل سیاسی باشد که با کار بر روی این موضوع می‌توان در مسائل سیاسی به دولت‌ها کمک کرد.
رئیس انستیتوی مطالعات استراتژیک افغانستان اضافه کرد: امروزه تمام کشورها با نقشه خود به ایران و افغانستان نگاه می‌کنند. داعش، ایران و افغانستان را بخشی از ولایت خراسان خود، چین بخشی از راه ابریشم و آمریکا نیز بخشی از طرح خاورمیانه بزرگ می‌داند.
وی ادامه داد: همه برای سرزمین ما طرح و نقشه دارند اما ما چه تعریفی برای خود داریم و نقشه ما کدام است؟ من امیدوار هستم با این سلسه همایش‌ها جایگاه خود را مشخص کنیم.
داوود مرادیان گفت: برای اجرایی شدن این نقشه سه مولفه وحود دارد. اولین آنها زبان فارسی است که می‌تواند بستری برای همکاری‌ها باشد و از دیرباز زبان محبت، سیاست و همکاری بین دو کشور و ملت بوده و امید است که از این ظرفیت‌های زبانی استفاده شود.
وی نوروز را به عنوان دومین مولفه خواند و ادامه داد: نوروز جایگاهی مشترک در این دو ملت داشته و می‌تواند علاوه بر جشن، مولفه‌ای برای همگرایی شود. علاوه بر این دو مولفه دموکراسی که در نظام مردم سالار دینی هر دو کشور وجود دارد نیز به اجرای این نقشه کمک خواهد کرد.
مرادیان در پایان خاطرنشان کرد: یکی از امتیازات ایران، رهبر جمهوری اسلامی ایران است که شناخت خوبی نسبت به افغانستان دارند. در دیدارهایی که به همراه مسئولان کشورمان با ایشان داشته‌ایم، متوجه شدیم که علی رغم مشغله‌های فراوانی که دارند در مورد شعر، داستان و ادبیات در افغانستان به حدی شناختد دارند که گاهی مردم کشورمان نیز این شناخت را ندارند.
بازیابی نقاط مشترک، برطرف کردن موانع و رسیدن به هم‌پیمایی مشترک
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی سخنران بعدی این همایش با اشاره به زمینه‌های مشترک در گفت‌وگوهای میان فرهنگی گفت: زمانی می‌توان به گفت‌وگوهای فرهنگی دو پیکره جدا از هم که گاه تعارضاتی نیز دارند، دست یافت که به دنبال پیدا کردن زمینه‌های مشترک برای گفتوگو باشیم.
حسین سلیمی ادامه داد: این گفتوگو به مانند گفت‌وگوی دو برادر است. دو ملتی که زمینه‌های مشترک فراوان دارند و به دنبال بازیابی این نقاط در زمینه فرهنگی هستند تا آنچه که در حوزه سیاست موجب جدایی آنها شده را بزدایند و به هم‌پیمایی مشترک برسند.
وی با اشاره به این که زبان مشترک یکی از نقاط مهم برای تعاملات فرهنگی است خاطر نشان کرد: اگر فرهنگ را نظام معنایی بدانیم وجود این نظام در حیطه زبان بروز می‌کند. اگر آثار هنری حوزه سینما، تئاتر و موسیقی ایران بر جامعه افغانستان تاثیر می‌گذارد، بخش مهمی از آن در اشتراکات زبانی و فرهنگ یگانه‌ای است که از این مشترکات زبانی برمی‌خیزد.
سلیمی از جهان دو قطبی به هنگام انقلاب‌های این دو کشور یاد کرد و افزود: اکنون اثری از جهان دوقطبی و کشور تعیین کننده نیست. قطب‌های قدرت در تلاش هستند با بازیابی موقعیت گذشته خود که امکان ناپذیر است، قدرت خود را به دولت‌ها و ملت‌ها تحمیل کنند. گاه روح ملت‌ها در میان این تعاملات سیاسی گم شده است.
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی با اشاره به تعاملات دانشگاهی و دانشجویی مابین این دو کشور بیان کرد: رسانه، موسیقی، سینما و دستاوردهای فرهنگی جای خود را در جامعه طرف مقابل باز کرده‌اند. دانشگاه نیز از این قائده مستثنی نیست.
وی افزود: باتوجه به گستردگی زمینه تعامل بین دانشگاه‌های ایران و افغانستان از سه سال گذشته با شکل‌گیری دفتر روابط بین‌الملل در دانشگاه علامه، تلاش بر این بوده که تعاملات دانشگاهی افزایش یابد. در طول این سه سال هیئت‌های فراوانی از دانشگاه علامه با دانشگاه‌های افغانستان در ارتباط بوده‌اند و از وجود استعداد و تلاش برای شناخت ایران و گفت‌وگوهای سودمند خبر داده‌اند.
دکتر سلیمی با علام آمادگی دانشگاه علامه برای اعطای بورسیه به دانشجویان دکتری و استادان دانشگاه‌های افغانستان خاطرنشان کرد: آرامش کنونی جامعه مرهون افزایش تعداد تحصیلکرده‌های جامعه است.
وی در پایان با ابراز امیدواری کرد: امیدوار هستیم که با افزایش تعامل میان دانشگاه‌های ایران و افغانستان، به بهبود صلح و آرامش افغانستان کمک شود.
بهار دوستی خزان نمی‌گردد/ گل همیشه بهار است آشنایی ما
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی با اشاره به ظهور پدیده سیاسی-اجتماعی-فرهنگی مدرنیته در منطقه گفت: چشم‌های کشورهای منطقه ما و نیز دو کشور افغانستان و ایران به غرب خیره مانده و این غفلت ملت‌های شرقی از یکدیگر را سبب شده است. اکنون فرصتی است تا در این رفتار تجدید نظر صورت بگیرد.
غلامعلی حداد عادل افزود: ما و افغانستان زمینه‌های مشترک فراوانی داریم. تاریخ، دین، زبان، ادبیات، فرهنگ و سنت‌ها مشترکات میان این دو ملت هستند. همزبانی این دو ملت نیز سرمایه بزرگی است که کلید کارهای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی است؛ زیرا در ارتباطات نیازمند مترجم و آموختن زبان متقابل نیستند که این خود نکته مهمی است.
وی درباره مشکلات مشترک این دو ملت گفت: گاه هر دو کشور درگیر مشکلات و مصائب یکسانی بوده‌اند و در گذر از تاریخ اشک‌ها و لبخندهایشان به دلیل مشترکی رغم خورده است. افغانستان به دلیل هم مرزی با هندوستان که مستعمره انگلیس بود، همیشه در نگاه این کشور دریچه‌ای برای نگهداشتن مستعمره خود بود. ایران نیز در دوران گذشته از این نگاه استعماری لطمه خورده است؛ پس این دردهای مشترک دو ملت را به سوی ارزش‌های مشترکی رهنمون ساخته است.
رئیس فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی در ادامه گفت: دین اسلام همیشه در دو کشور باعث ایجاد رویکردهای مشترک در حوادث بوده است. جنگ‌هایی که این دوملت در این ۴ دهه با آنها دست و پنجه نرم کرده‌اند، نشان‌دهنده رشادت‌ها و فداکاری‌های مردم این دو کشور است.
وی افزود: این برگ زرینی است که هر دو کشور به هیچ قدرتی اجازه تسلط بیگانه بر کشورشان را نداده‌اند و این نشان‌دهنده حس مشترک این دو کشور است که باعث می‌شود قدرت‌های سلطه‌گر تلاش کنند تا مانع اتحاد این دو ملت با یکدیگر شوند.
حداد عادل ادامه داد: بلندگوهای تبلیغاتی استعماری اتفاقات کوچک را بزرگ جلوه می‌کنند و به همکاری‌ها اهمیت نمی‌دهند. هدف آنها بدبین کردن ملت‌ها نسبت به هم است. این بیگانگان با پروژه ایران هراسی سعی در ترساندن همسایگان ما و ایجاد وحشت در آنها را دارند که تمام این کارها به هدف ایجاد تفرقه بین دو ملت بوده است.
وی در پایان از تمایل فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی برای همکاری با پژوهشگران افغانستانی خبر داد و گفت: بنیاد سعدی نیز تمایل دارد که مدخل‌های بررسی شده و در دست کار دانشنامه جهان اسلام این بنیاد را در اختیار دوستان افغانستانی قرار دهد تا با مطالعه و تحقیق شخصیت‌های علمی و تاریخی افغانستان نیز شناخته شوند.
انتهای پیام/
