کتابی از عکس های یادگاری مهاجرین افغانستانی

به گزارش خبرنگار حوزه افغانستان باشگاه خبرنگاران جوان، بهمن کیارستمی، مستندساز ایرانی، عکس‌های یادگاری مهاجران افغان را از آرشیف یک عکاسی به نام «فتوریاحی» جمع‌آوری کرده و آن را به شکل کتابی درآورده است. این عکس‌ها خاطرات، شادی‌ها، مشکلات و دوری‌ از وطن هستند که حالا می‌توان از آن به عنوان کتاب خاطرات مهاجران افغان، نام برد.

این مستندساز ایرانی خیلی دیر به برنامه‌‌ای رونمایی کتابش‌ به کابل رسید. آقای کیارستمی، مستقیم از میدان هوایی با چمدان لباسش به این برنامه اشتراک کرد. برنامه رونمایی کتاب «فتوریاحی» در یکی از دانشگاه‌های خصوصی کشور از سوی انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان، برگزار شد.

این کتاب، آرشیف یک عکاسی است به نام «فتوریاحی» که در منطقه‌ای در شمال تهران به نام لواسان موقعیت دارد، ترتیب شده است. مشتری اصلی این عکاسی را در آن منطقه کارگران افغان تشکیل می‌داده است. از سال‌های گذشته مهاجران افغان به این عکاس‌خانه مراجعه می‌کردند و عکس‌ می‌گرفتند یا صاحب عکاس‌خانه عکس‌های مهاجران افغان را مرمت و بازسازی می‌کرد. به گونه نمونه پدری سال‌ها در ایران کارگری می‌کند و خانواده‌اش در افغانستان زندگی می‌کند، برای سالیان دراز هم دیگر را ندیده‌اند. پدر عکسی از خودش را طوری می‌گیرد که انگار فرزندانش در بغلش نشسته است، بعدا عکسی که از کودکانش نزد خود دارد، صاحب عکاس‌خانه آن عکس‌ها را با هم ترکیب می‌کند و این گونه به  طرزی با هم بودن را به تصویر می‌کشد و دوری را کم می‌کند.

بهمن کیارستمی، درباره کتابش گفت: «یک مقدار از این عکس‌ها قدیمی بوده و بازسازی شده است. تمام این عکس‌ها پرتره است. موضوعش در باره افغان‌ها است. بخش‌اش پدر و مادرش بوده یا افراد خانواده اش بودند، این‌ها عکس‌های است که روش کار شده است، زمینه‌ها عوض شده و عکس‌های افرادی که فرستاده شده در این عکس‌ها ترکیب شده است. به نوعی عکس‌های خیالی خانواده گی تهیه شده است. فتو ریاحی به نوعی مسئول ارتباط  مهاجران افغانستانی با کشور خودشان شد.»

این کتاب در جوزای امسال خورشیدی توسط انتشارات «دستان» با تیراژ یک‌هزار نسخه چاپ شده است. این کتاب از ده فصل تشکیل و شامل ۸۰۰ عکس با توضیحات صاحبان عکس و عکاسان ترتیب شده است. قرار بود که اول بهمن کیارستمی از این مجموعه عکس‌ها که تعدادشان به ۶ هزار می‌رسید، فیلم مستند بسازد، اما بعدا تصمیم می‌گیرد که به شکل کتاب درآید.

عکاس‌خانه فتوریاحی، یکی از سه عکاس‌خانه‌ها در منطقه‌ی لواسان تهران بوده که از دهه هفتاد فعالیت می‌کرد و حتی تیم سیار نیز داشته که از کارگران ساختمانی مهاجران افغان نیز عکس می‌گرفته است. این عکاس‌خانه مربوط به خانواده ریاحی است که اکنون به خاطر آمدن تکنولوژی و مبایل مشتریانش را که مهاجران افغان‌ بوده، از دست داده است. به گفته کیارستمی تا پایان امسال شاید این عکاسی جمع شود.

بهمن کیارستمی، ۴۰ ساله  و تا کنون ۱۵ مستند در بخش‌های مختلف ساخته است، این کتاب مجموعه عکس، دومین کارش در باره مهاجران افغان در ایران است. آقای کیارستمی در باره مهاجرت این گونه گفت: «خوب موضوع بسیار پیچیده‌ای است. موضوعی که هر کدام ما تجربه‌مان به آن بسیار محدود است، به این دلیل به تعداد آدم‌هایی که مهاجرت کردند، مهاجرت تعریف دارد. توی همین کتاب وقتی شما می‌بینید هیچ دو تصویری نیست که یک روایت را عینا از مهاجرت بدهد. به نظر می‌رسد که واقعاً دنیای است که به تعداد مهاجرها از آن روایت است. در نهایت کاری که ما می‌توانیم بکنیم که ثبت دادن یک تعریف جامع از مهاجرت نیست، فقط بخشی از این روایت است.»

بهمن کیارستمی، در باره یکی از عکس‌های که در اسلاید نیز در زمان رونمایی کتاب نشان داده می‌شد، گفت که یکی از عکس‌ها نشان می‌دهد که ۵ نسل از یک خانواده‌اند که هم دیگر را ندیده بودند، اما در عکس کنار هم قرار گرفته بودند یک فضای اتوپیا بوده که این خانواده در کنار هم بوده باشد.

در کنار برنامه رونمایی کتاب «فتو ریاحی»، مستندی به نام «صفر مرزی» از عاطفه کاظمی و زهرا اخلاقی، به نمایش درآمد. این مستند نیز در باره مهاجران افغان در ایران  به خصوص آن عده از کودکان افغان که در ایران تولد شده‌اند، است. این کودکان هر کدام  تعریفی متفاوت از مهاجرت داشتند و حکایت‌های خود را از مهاجرت پیش لیز دوربین بیان می‌کردند.

انتهای پیام/