برای ماندگاری در هنر باید آستانه تحمل خود را بالا ببریم

به گزارش خبرنگار حوزه تجسمی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ جایگاه بانوان از دیرباز تا کنون در فرهنگ ایران بسته به وقایع گوناگون دچار فراز و نشیب شده است. یکی از نشانه های ارتقای فکری و اجتماعی جوامع مختلف نگاهشان به شأن و منزلت بانوان است. در جامعه امروزی حضور بانوان در نظام اجتماعی تا حدود زیادی برای خود آنها، خانواده و مسئولان جا افتاده و درصد بسیاری از نقش و مسئولیت های کشور بر عهده زنان است.

هنر انعکاس روح، هویت و شاکله فطری انسان است. از این رو پیوند عمیقی با روح لطیف و عواطف محبت آمیز یک زن می تواند داشته باشد. این هنر و محبت در ایران به خوبی پیوند خورده و هر روز اخبار فعالیت های بانوان هنرمند ایرانی در اقصی نقاط کشور و جهان به گوش می‌رسد.

کسب مقام در جشنواره های ملی و استانی، برگزاری نمایشگاه های انفرادی، حضور در نمایشگاه های گروهی، طراحی لوگو و پوستر برای برنامه‌‌های تلویزیونی، چاپ آثار در کتاب ها، برگزاری ورکشاپ های تخصصی نقاشی خط در اماکن فرهنگی هنری و مشارکت در فعالیت های اجتماعی و خیریه توسط "مریم حاصلی" بانوی هنرمند و جوان، دلیل گفتگوی خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان؛ با او بود.

ما حصل گفتگوی ما با مریم حاصلی را در متن زیر بخوانید؛

* چند سال است که نقاشی خط کار می کنید؟

از سال 87 که با استاد عظیم فلاح آشنا شدم، خوشنویسی را آغاز کردم. یک سال بعد، اواخر سال  88 بود که با تایید و اجازه استاد خود توانستم نقاشی خط را شروع کنم. از همان ابتدا به قدری پرشور کار کردم که آثارم به یک نمایشگاه گروهی با عنوان "بسم الله" در فرهنگسرای خاوران راه پیدا کرد.

* گرایش شما به نقاشی خط به دلیل علاقه شخصی بود؟

بله. جذابیت این هنر طوری بود که هر وقت تابلوهای پر نقش و خطوط نقاشی خط را می دیدم با خود می‌گفتم این آثار چطور کار شده اند؟ تابلو به این زیبایی چطور خلق می شود؟ آن زمان نام دقیق این هنر را هم نمی‌دانستم. در مدرسه با عنوان تایپوگرافی آشنا بودم اما بعدها متوجه شدم که این سبک از خوشنویسی نقاشی‌‌خط نام دارد. جذابیت های بصری آثار باعث شد که از خوشنویسی به نقاشی خط گرایش پیدا کنم. همیشه شور و هیجان پاشیدن رنگ و ... را داشتم. به همین خاطر برای اولین بار که چند نکته در کلاس آموختم، به طور جدی کار خود را شروع کردم. تنوع و تعداد زیاد آثارم در مدت زمان کوتاهی که از فعالیت من در نقاشی خط می گذشت، موجب تعجب و البته تحسین استاد شد. انرژی که در اول راه گرفتم انگیزه ام را برای ادامه این هنر دوچندان کرد.

من از ابتدا مسیرم را درست انتخاب کرده بودم. سال دوم دبیرستان که قرار بود انتخاب رشته کنم، اعضای خانواده می گفتند "رشته ریاضی و فیزیک، تجربی، گرایش های مهندسی و... را انتخاب کن. " حتی روزی که برای ثبت نام می رفتم در مسیر منزل تا هنرستان هم همچنان تلاش می کردند که من رشته انتخابی ام را تغییر دهم. اما اصلا به این اجبارها توجه نکردم. از علاقه و تمایل درونی خود آگاه بودم. به همین دلیل هنر و رشته گرافیک را انتخاب کردم و همیشه در فعالیت های مدرسه هم موفق تر از دیگر دانش آموزان بودم.

* به چه دلیل نقاشی خط تبدیل به دغدغه و حوزه اصلی فعالیت های هنری شما شد؟

 پس از گذشت مدتی از حضور من در نقاشی خط، حضور در نمایشگاه، شرکت در جشنواره، برگزاری ورکشاپ، گفتگوهایی که با موضوع نقاشی خط از من در رسانه ها منتشر شد و... روز به روز مسئولیت من در نقاشی خط را بیشتر می شد. از طرفی با راهنمایی های استاد خود هر آن چیزی که به صورت ذاتی داشتم و از وجود آن بی خبر بودم، به مرور زمان شکوفا می شد و من به سرعت زیاد در حال رشد و ارتقا بودم. قبل از آغاز نقاشی خط برای کارهایم زمان بندی داشتم. وقتی در این مسیر قرار گرفتم تمرکز، مطالعه و توجهم به بعضی موارد بیشتر و تخصصی تر شد. همه این دلایل دست به دست هم داد تا به این نتیجه رسیدم که باید در یک رشته متخصص باشم و آن رشته نقاشی خط بود. از آن پس در پی ترویج و تبلیغ نقاشی خط نیز قدم برداشتم. دانشگاه که می رفتم سعی داشتم آموخته هایم را به دیگر دانشجویان منتقل کنم. در دانشگاه نمایشگاه برگزار می کردیم و...

تلاش برای کسب موفقیت در همه حوزه های هنری هم جزو درس هایی بود که در کنار نکته های تخصصی نقاشی خط در کلاس ها از استادم آموختم. از طرفی دیدن موفقیت های پی در پی او در جشنواره های داخلی و خارجی، از دلایل اصلی ترغیب من برای شرکت و کسب مقام در فستیوال های هنری محسوب می شود.

*مشکلات هنر و بانوان هنرمند در کشور چیست؟

کسی که هنر را انتخاب می کند، در مسیر پرپیچ و خم و پر زحمت قدم گذاشته است. قبل از هر مسئله ای دغدغه مالی مطرح است. یک هنرمند در وهله اول باید بتواند نیازهای مالی خود را تامین کند. متاسفانه در جامعه امروزی اگر یک هنرمند ثروتمند باشد یا اینکه شخصی سفارش او را کند، می تواند در عرصه حرفه ای قدم بردارد. به همین علت فعالیت هنرمندان با مشکلات بزرگی مواجه است. برای تداوم در این شرایط یا باید انگیزه خیلی قوی داشت و یا اینکه با تبلیغات زیاد دایره ارتباطات و آشنایی را گسترده تر کرد. کسی که تلاش نکند قطعا موفق نخواهد شد. بارها خانواده به من گفته اند که "هنر را رها کن. برو فلان مهارت را یاد بگیر که هم بازار کاری خوبی دارد و هم میتوانی خیلی بیشتر از الان درآمد داشته باشی." گاهی وقت ها این افکار اطرافیان به قدری در روحیه آدم تاثیر میگذارد که هنرمند فراموش می کند که حرفه او هنر است و فقط باید به فکر خلق اثر باشد. تمام دغدغه ذهنی اش این می شود که چطور باید درآمدزایی کند؟ خانم هم که باشی شرایط بدتر می شود. باید خیلی محکم تر و قوی تر از آنچه که انتظار می رود، برخورد کنی تا بتوانی به اصطلاح گلیم خودت را از آب بیرون بکشی.

*در حال حاضر فقط از راه هنر درآمدزایی می کنید؟

بله. آثاری که برای نمایشگاه اخیرم خلق شد مورد استقبال قرار گرفت و خرید از این نمایشگاه خیلی خوب بود. چند وقت پیش هم در نمایشگاهی که به نفع زلزله زدگان استان کرمانشاه در گالری ایرانشهر برگزار شد، اثر من فروخته شد. علاوه بر فروش اثر، سفارش کار هم قبول می کنم. برای بسیاری از اداره ها، نهادها و... پوستر و لوگو طراحی کرده ام. در کل همواره سعی کردم که مهارت های خود را افزایش دهم تا بتوانم از راه های مختلف درآمد کسب کنم. زیرا درآمدزایی تنها از یک رشته بسیار سخت است.

* نظر شما درباره حواشی هنر چیست؟ آیا تاکنون پیش آمده که به خاطر این حواشی از هنر دلسرد شوید؟

به هیچ وجه از شرایط محیطی هنر راضی نیستم. در محیط امروزی به ظاهر افراد بیشتر از دانش آنها اهمیت می دهند. برای شخصی که بخواهد سالم فعالیت کند، وضعیت نامساعد است. اما در هرحال باید قوی باشیم و آستانه تحمل خودمان را بالا ببریم.

* درآمد شما در رشته نقاشی خط بیشتر بوده یا انجام پروژه های گرافیکی؟

تقریبا برابر بوده است. تعداد کارهای گرافیکی ام نیز تاکنون زیاد بوده اما استقبال مردم از نقاشی خط بیشتر است. من هرگز خودم را یک گرافیست نمیدانم. همیشه می گویم من خوشنویس و نقاشی خط کار هستم و در کنار این دو، گرافیک هم کار می کنم.

* ابزار تخصصی شما برای خلق تابلوهای نقاشی خط چیست؟

معمولا با هر وسیله نوشتاری که در دسترس باشد، اثر خلق می کنم. اینطور نیست که از یک متریال ثابت استفاده کنم. با هر موادی که دیگر هنرمندان اثر خلق می کنند، من هم طراحی و تولید می کنم. معتقد هستم که وسیله صرفاً دستمایه است. این خود هنرمند است که نحوه استفاده از یک ابزار را تعیین می کند. بنابراین محدودیتی در انتخاب متریال وجود ندارد.  

* طراحی لوگو برای برنامه های تلویزیونی چه پیامدهایی برای شما و معرفی هنرتان دارد؟

نتایج بسیار خوبی تا الان حاصل شده است. اکثر لوگوهایی که من طراحی کرده ام برای برنامه های شبکه قرآن و معارف بوده که این موضوع توجه مسئولان را بیشتر جلب می کند. علاوه بر آن لوگوی بعضی از برنامه های دیگر شبکه ها را نیز سفارش می دهند. برای مثال لوگوی برنامه "سیمای خانواده" و "صبح بخیر ایران" را هم طراحی کرده ام. به تازگی هم لوگوی برنامه "ایستگاه نیایش"  بوده که به صورت مفهومی کار کردم. قصد داشتم یک لوگو با اصالتی باشد. به همین دلیل از خط نستعلیق که سنگینی خاصی دارد در طراحی این لوگو استفاده شده است.

* موضوع تابلوهای شما قرآنی است؟

بله، موضوع بیشتر آثار قرآنی است. از همان ابتدا نقاشی خط را با طراحی های مختلف از عبارت " بسم الله الرحمن الرحیم " آغاز کردم. زیرا قابلیت این عبارت شریفه برای ترکیب بندی و طراحی بسیار زیاد است. از این رو موضوع بیشتر آثارم قرآنی است. اما اشعار شاعرانی همچون حافظ، خیام، سعدی و غیره را هم تحریر کرده و به دیگران هدیه داده ام.

* آیا در این فکر هستید که آثار نقاشی خط را به صورت مجموعه و یا پروژه ای خاص خلق کنید؟

اتفاقا دنبال چیز خاصی نیستم. هنوز هم ایده های مختلف برای خلق تابلوهای 50*50 مربعی دارم. در حال حاضر برای نگارش بر روی قطع های بزرگتر احساس نیاز نمی کنم. کار کردن بر روی بوم های بزرگ هم نیاز به یک دانش خاص دارد. این طور نیست که طرح کلی را مجسم کنیم، تصورات خود را بر روی صفحه پیاده و سپس رنگ آمیزی کنیم. باید علم و مهارت بسیار داشت تا بتوان از پس طرح های بزرگ برآمد. البته این بدین معنا نیست که نخواهم در قطعات بزرگ کار کنم. چون بالاخره تابلوهای بزرگ هم حس خوبی برای هنرمند دارد و هم در نگاه بیننده تاثیرگذارتر است. اما فعلا می خواهم تکرار و تمرین کنم و بیاموزم. پس از مدتی که آثارم پخته تر شد، قطعا اندازه آنان را تغییر داده و نمایشگاه های ویژه در مکان های معتبر برگزار خواهم کرد.

* هنر را تدریس می کنید؟

 تدریس یک کار بسیار مفید و دوست داشتنی است. زیرا طی تدریس هم دیگران می آموزند و هم به اطلاعات و دانسته های مدرس افزوده می شود. اما متاسفانه من اصلا زمان ندارم و به دلیل کمبود وقت تدریس نمی کنم.

* به نظر شما نقاشی خط نقاشی است یا خطاطی؟

نقاشی است؛ زیرا یک هنرمند در نقاشی خط می تواند خط را به عنوان یک المان بسیار کوچک به کار بگیرد. برخی از بزرگان این عرصه مثلا استاد زنده رودی در آثارش خط را نقاشی کرده و نگاهش به حروف نقاشانه بوده است. بسیاری از هنرمندان نقاش در آثار خود المان های مشخص مثلا گل، درخت و... دارند. حال در نقاشی خط هم المان خط حضور دارد. البته آموختن خط هم حائز اهمیت است. زیرا اگر یک نفر اثر را ببیند، هرگز نمی گویدکه صاحب این تابلو نقاش بوده و فارغ از علم خوشنویسی چند کلمه و یا عبارت را هم خط خطی کرده است؛ بلکه می گوید این هنرمند خط را می شناسد و علمش را دارد، اما در اثر خود آن را به صورت المان به کار گرفته است.

* بانوان موفق نقاشی خط ایران چه کسانی هستند؟

خوشبختانه در چند سال اخیر بانوان هنرمند همه رشته ها در نمایشگاه، جشنواره و... موفق بوده اند. من از بین آثار بانوان هنرمند ایران آثار خانم «بهجت صدر»  را بسیار دوست دارم و او را جزو هنرمندان موفق می دانم.

*خواسته شما از مسئولان فرهنگی و هنری چیست؟

متاسفانه بعضی از رویدادها بسیار بی سر و صدا و دورهمی جمع می شود. در نتیجه تعداد زیادی از هنرمندان در این اتفاق ها سهیم نبوده و به حاشیه رانده می شوند. امیدوارم حمایت ها و ایجاد انگیزه توسط مسئولان بیشتر شود.

انتهای پیام/