نوروزخوانی ترانه بهاری مازندرانی ها در فصل سرما
نوروزخوانی تاریخچه ای به وسعت نوروز دارد و نوروزخوان ها برای اجرای این آیین سنتی به شهر‌ها و روستا‌ها می روند.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، نوروزخوانی یکی از رسوم دیرینه مردم مازندران است که ریشه در تاریخ این سرزمین دارد.
نوروزخوانی ترانه عاشقانه، عارفانه و مدح گونه نوروز خوان است، نوروزخوان بهاری پر از عشق و امید و برکت را به مردم نوید می دهد.
قدمت این آیین مازندرانی به پیش از اسلام باز می گردد و پس از اسلام نیز ایرانیان ابیاتی در مدح و ستایش پیامبر (ص) و ائمه اطهار به آن افزودند.
نوید دهندگان بهار در شهر‌های مازندران
نوروزخوانان در مازندران طلیعه سال نو را به مردم بشارت می دهند و اغلب به روستا‌ها می روند، اما این بار به مرکز و حاشیه شهر‌ها هم رفتند تا دوستی و پیام آمدن بهار را به همه مردم شهر برسانند.
سید جلال محمدی سرپرست گروه موسیقی آوای تبری در حاشیه اجرای مراسم نوروزخوانی در میدان ساعت ساری در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، گفت: نوروز خوانی یا بهارخوانی یا نوروزی، گونه‌ای از آوازخوانی است که در گذشته در ایران رواج داشته است و خاستگاه این گونه آوازخوانی بیشتر در استان های مازندران، گیلان و گلستان بوده است.
وی افزود: اشعار نوروزخوان ها در خصوص آمدن بهار، ستایش خداوند، مدح پیامبر و امامان است.
محمدی گفت: نوروزخوان ها معمولا یک یا چند نفر هستند که با پوشش های سنتی به خانه های مردم می روند و با خواندن اشعار فی البداهه دعای خیر برای صاحب خانه می کنند.
سرپرست گروه موسیقی آوای تبری افزود: معمولا مراسم نوروز خوانی در روستا‌ها انجام می شود، اما اعضای گروه موسیقی آوای تبری پا به شهر‌ها گذاشتند تا این رسم دیرینه در شهر‌ها نیز فراموش نشود.
توجه به اشعار مذهبی در نوروزخوانی
سید عباد محمدی یکی از اعضای گروه موسیقی آوای تبری نیز در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ،گفت: نووزخوان ها اشعاری مانند: بادبهارون بیمو / نوروز سلطون بیمو/ مژده دهید به دوستان / گل به گلستون بیمو / را می‌خوانند.
وی افزود: در برخی از نوروزخوان ها اشعاری چون: بهار آمد بهار آمد خوش آمد/ علی باذولفقار آمد، خوش آمد/ مژده آمدن سال نو و بهار را می دهند.
محمدی گفت: اشعار نوروزخوانی از شعر شاعران قدیمی و شاعران امروزی گرفته می شود.
وی افزود: پس از اسلام اغلب اشعار نوروزخوانی پس از ستایش خداوند، در مدح امامان شیعه گفته می شد.
ضرورت حفظ سنت نوروز خوانی در مازندران
علی خیاطی یکی از نوروزخوانان مازندرانی در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، می گوید: اعضای گروه موسیقی آوای تبری از سنین ۹ تا ۶۰ سال هستند تا این آیین کهن را کودکان و نوجوانان هم بیاموزند.
وی افزود: دو هفته پیش از فرارسیدن سال نو، نوروزخوانان با لباس محلی، به خانه های مردم می رود و پس از خواندن اشعاری از قدرت حق تعالی در زمینه خلقت بشر از حضرت آدم تا حضرت خاتم (ص) و ائمه اطهار (ع) برای ساکنان آن منزل، آرزوی سلامت، تندرستی و برآورده شدن خواسته هایشان را می کنند.
خیاطی گفت: اشعار نوروزخوانی به زبان فارسی و یا زبان‌های محلی و بیشتر به صورت ترجیع بند بوده است.
نوروزخوانی یا بهارخوانی خاص استان های شمالی کشور
طوبی اصانلو کارشناس مردم شناسی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مازندران در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، گفت: نوروز خوان‌ها حدود پانزده روز مانده به عید به خانه‌های مردم می‌روند و رسم دیرینه نوروز خوانی یا بهارخوانی را اجرا می‌کنند.
وی افزود: نوروزخوانی در سرزمین علویان از دوران صفویه رنگ و بوی مذهبی گرفت و این سنت کهن در استان‌های شمالی کشور اجرا می شود.
نان و شیرینی های محلی ارمغان مردم برای نوروزخوان ها
دسته های نوروزخوان به در خانه مردم مراجعه و شروع به آوازخوانی می کنند، تا صاحب خانه هدیه ای به آن ها بدهند، هدایا معمولا پول نقد، برنج، تخم مرغ، گندم و آرد و شیرینی های محلی است.
نوروزخوانان با دریافت انعام یا تبرک به خانه دیگران می روند تا بشارت طلیعه سال نو را به مردم اعلام کنند.
دختران و پسران دم بخت مازندرانی معتقدند اگر نوروزخوانان در خانه آن‌ها را بزند، به زودی راهی خانه بخت می شوند.
زنان چند خانه و همسایه در یکی از خانه‌ها دور هم جمع می شوند و شیرینی های سنتی مازندران را با کمک یکدیگر آماده می کنند.
آغوزکنا یا همان نان گردویی، دختردونه، آب دندون، قطاب، شیرینی نخودی و حلوای نخودی از شیرینی های محلی و مرسومی است که این زنان برای سفره عید خود تدارک می بینند.
بخشی از این شیرینی را مادرشوهر به همراه هدایا و عیدی به خانه عروس می فرستد.
در هر کدام از این آیین ها و رسوم نام یا نشان و آرزویی از برکت، نیک بختی، تندرستی و سلامتی برای اهل خانه و خویشان و نزدیکان است.
امیری یکی از بانوی مازندرانی است که قبل از ورود نوروز خوان ها شیرینی هایی که برای عید نوروز آماده کرده بود، برای استقبال از نوروزخوان ها آورد.
نوروزخوانی تاریخچه ای به وسعت نوروز دارد و نوروزخوان‌ها در اشعار خود این پیام را منتقل می‌کنند که عید در حال آمدن است و دل های خود را از کدورت دور کنید.
آیین سنتی نوروز خوانی همه ساله ۱۵ روز مانده به عید نوروز تا یک روز مانده به عید از گلوگاه تا رامسر برگزار می شود.
گزارش از سیده حکیمه موسوی ازنی
انتهای پیام/ م
