تعلل وزارت نفت برای عرضه نفت در بورس، زیان هنگفتی دارد/جبران کاهش صادرات طلای سیاه با تداوم فروش نفت در بورس

کریمی گفت: عرضه پایدار نفت در بورس می‏ تواند به جبران کاهش صادرات نفت ما کمک کند.

محمدصادق کریمی، کارشناس حوزه انرژی در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره امکان تحقق پیش بینی فروش روزانه یک و نیم میلیون بشکه نفت در بودجه ۹۸ گفت: انتظار فروش روزانه یک و نیم میلیون بشکه نفت با قیمت ۵۴ دلار به دو دلیل امکان پذیر نیست و ایران سال آینده با کسری بودجه روبرو خواهد شد. در حال حاضر ایران کمتر از پیش بینی سال آینده صادرات نفت دارد و این رقم حدود یک میلیون بشکه است. همچنین به نظرمن به اشتباه روی تداوم معافیت‌های ۶ ماه آمریکا برای برخی از مشتریان کشورمان حساب باز شده است.

وی ادامه داد: در واقع خریداران نفت ایران در صورتی از تحریم ‏ها معاف می‏ شوند که واردات نفت‏شان را کم کنند؛ بنابراین سال بعد، یکبار در اوایل سال و موعد بازنگری معافیت‌ها، کاهش صادرات داریم و یک بار هم شش ماه پس از آن؛ لذا با تفسیر اشتباه این مساله عنوان می‌شود که آمریکا نتوانست ایران را از بازار جهانی خارج و صادرات کشور را صفر کند.

این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد: آمریکا قادر نبود صادرات نفت ایران را به صفر برساند و مجبور به دادن معافیت شد، اما به این معنی نیست که هرگز هم نتواند این برنامه را عملیاتی سازد. نفت بازاری است که بخشی از تولید و تقاضا در کوتاه مدت قابل تغییر است. از این رو با توجه به عزم جدی آمریکا مبنی بر کاهش صادرات نفت ایران، کشور‌ها دوباره به این سمت خواهند رفت که به تدریج تولیدشان را افزایش دهند. در این شرایط نباید فریب بخوریم که وضع بازار به همین صورت باقی می‌ماند.

کریمی در خصوص دلیل دیگر عدم تحقق بودجه ۹۸ اظهار داشت: دلیل دیگر به بحث قیمت فروش نفت مربوط است. رقم ۵۴ دلار رقم نسبتا بالایی به شمار می‌رود به ویژه آنکه نشانه‌هایی در خصوص رکود و کاهش رشد اقتصادی در سال آینده وجود دارد. این موضوع بیانگر کاهش تقاضای نفت و همچنین پایین آمدن قیمت آن است؛ لذا قیمت پیش بینی شده هم محقق نمی‌شود.

دلخوشی وزارت نفت به معافیت‌های موقت آمریکا خطا است

وی در مورد علت عدم پیگیری عرضه نفت در بورس در وضعیت کنونی اقتصاد ایران خاطر نشان کرد: واقعا جای تعجب دارد که ساز و کار بورس و بحث استفاده از ظرفیت بخش غیردولتی که موفق هم بود، در شرایط تحریم و کاهش صادرات و درآمد‌های کشور با این همه تعلل روبرو است. هر یک روزی که اجرای این مکانیسم به تعویق می‏ افتد، کشور با ضرر مواجه است و افراد دخیل در این مساله، زیان‌های زیادی به مملکت وارد می‌کنند. علت چنین مساله‌ای هم از نظر من عدم قرار دادن عرضه نفت در بورس در اولویت‌های وزارت نفت است.

این تحلیلگر مسائل نفت افزود: وزارت نفت اعتقادی به اینکه در دوران تحریم، صادرات را افزایش دهد ندارد. ما به تجربه دیده ایم اگر موضوعی دغدغه شماره یک وزیر بوده، جلو رفته و پیگیری شده است؛ بنابراین معلوم می‏ شود تا شخص وزیر مایل نباشد کاری پیش نمی‌رود و از طرفی ممانعت سایر بخش‌ها و ساختار‌ها هم در مواردی که وزیر درصدد انجامش باشد، موثر نیست.

وی با بیان اینکه وزارت و شرکت ملی نفت دو دیدگاه غلط دارند گفت: اول اینکه مسئولین این نهاد‌ها فکر می‏ کنند معافیت ‏ها و شرایط بازار به نفع ما خواهد بود و نفت ایران از بازار حذف نمی‌شود در حالی که این دیدگاه در سال ۹۱ هم وجود داشت و در نهایت شاهد بودیم که ظرف ۶ ماه صادرات نفتی ایران کمتر از نصف شد. پس دلخوش بودن به معافیت و اینکه دنیا به نفت ما احتیاج دارد، غلط است.

وی افزود: دیدگاه اشتباه دوم این است که مساله باید در سطح سیاسی حل شود. در واقع ما نباید بگوییم که موارد پیش آمده مشکلات لاینحلی است و کشور برای اینکه مساله تحریم را حل کند باید با آمریکا مذاکره و معامله کند.

می توانیم کاهش صادرات نفت را با عرضه نفت در بورس جبران کنیم

کریمی درباره امکان استفاده از ظرفیت بورس برای جبران کسری بودجه اظهار داشت: در حال حاضر عرضه نفت خام در بورس ظرفیت محدودی دارد، اما با همین ظرفیت محدود استقبال زیادی از آن شده است. اگر فرض کنیم بودجه با پیش بینی صادرات ۱.۵ میلیون بشکه در روز بسته شود و ما به روش سنتی، ۱ میلیون بشکه بتوانیم صادر کنیم، ۵۰۰ هزار بشکه کسری خواهیم داشت؛ لذا به نظر می ‏آید در مراحل اولیه عرضه، بورس نمی ‏تواند این ۵۰۰ هزار بشکه را جبران کند. اما در حالت پایدار، این کار شدنی است.

وی تاکید کرد: نکته مهم دیگر این است که به دلیل تازه بودن مکانیسم بورس نفت، باید تمرین شود، ایراد‌های آن مشخص شده و شرکت‌ها با حضور در آن تجربه کسب کنند. همچنین باید به بازار اطمینان داده شود که قرار است به صورت پایدار این عرضه انجام گیرد. در این شرایط است که بورس نفت می‏ تواند در حالت پایدار به جبران کاهش صادرات نفت ما کمک کند.

وی ادامه داد: اگر این تعلل‌ها در عرضه نفت در بورس انجام نمی‌شد، پیش از اینکه فشار تحریم‌ها زیاد شود ایران سازوکار جاافتاده و ثابتی برای نفت خود داشت و لذا دیگر نگران کاهش صادرات نفت‏ نبود.

کریمی خاطر نشان کرد: بر این اساس امکان صادرات نفت از طریق بورس شدنی، اما زمان بر است و نباید این زمان تلف شود. هرچند که وزارت نفت با بی ‏عملی خود این زمان را تلف می‏ کند و اجازه نمی‏ دهد که این سازوکار راه بیفتد. واقعیت این است که من فکر می کنم که مسئول اصلی آقای زنگنه است و تا او "نخواهد" کار جلو نمی‌رود.

انتهای پیام/