وجود ۷ هزار مبتلا به اوتیسم در خراسان جنوبی

به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند،  رضازاده معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی با اشاره به ضرورت آگاه‌سازی اختلال اوتیسم در جامعه، گفت: تمام افرادی که به نوعی درگیر فعالیت‌های مرتبط با این اختلال هستند تلاش می‌کنند تا شهروندان و مردمان جامعه را نسبت به این اختلال آگاهتر کنند و امکان تبادل اطلاعات در این زمینه را افزایش دهند.

وی با اشاره به اینکه اختلال طیف اوتیسم از جمله اختلالات پر هزینه است که نیاز به خدمات تخصصی مستمر اعم از روانشناسی، کاردرمانی، گفتار درمانی و ... دارد، افزود: به همین دلیل مخارج این خانواده‌ها بسیار بالاتر و نیازهایشان خیلی وسیع‌تر از خانواده‌های دارای کودکان با سایر معلولیت‌ها است.

 رضازاده ادامه داد: تشخیص این اختلال در سنین اولیه زندگی اهمیت دارد و مداخلات تاثیر بیشتری خواهند داشت و در حال حاضر میزان شیوع اختلال طیف اوتیسم در کودکان و بزرگسالان حدود یک درصد است و این بدین معناست که در کشوری مانند ایران با جمعیت حدود ۸۰ میلیون نفر احتمال می‌رود حدود ۸۰۰ هزار مبتلا به اختلال طیف اوتیسم وجود داشته باشند که البته این تعداد هر روز در حال رشد است.

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی با احتساب اینکه میزان شیوع اختلال طیف اوتیسم در کودکان و بزرگسالان حدود یک درصد است، ادامه داد: با توجه به جمعیت ۷۳۵ هزار نفری خراسان جنوبی به نظر می‌رسد تعداد ۷ هزار و ۳۵۰ نفر در سطح استان به صورت طیفی از خفیف تا شدید مبتلا به اختلال طیف اوتیسم باشند.

وی بیان کرد: هم اکنون جهت تشخیص اوتیسم هیچ آزمایش بیولوژیکی وجود ندارد و خصوصیات اصلی اختلالات طیف اوتیسم با نشانه‌هایی در دو زمینه رفتاری شامل نقص در ارتباط اجتماعی و رفتارها، علایق یا فعالیت‌های تکراری و محدود مشخص شده‌اند.

رضازاده گفت: اصطلاح طیف به این موضوع اشاره دارد که سمپوزیوم این اختلال بسته به شدت آنها، سطح رشدی و سن تقویمی بسیار متغیر هستند.

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی با بیان اینکه علایم این اختلال از ۱۸ ماهگی بروز و معمولا در ۲۴ ماهگی قابل تشخیص است، افزود: بررسی‌های انجام شده احتمال وجود عاملی ژنتیکی که باعث ایجاد اختلال در سیستم عصبی – رشدی می‌شود را در بروز این اختلال موثر می‌دانند هر چند عوامل دیگری نظیر اختلالات کروموزومی، عوامل بیوشیمیایی، عوامل جنینی، ناهنجاری‌های مغزی نیز مطرح هستند و نقش و شدت اثر آن‌ها در بروز اختلال در دست بررسی و تحقیق است.

وی با اشاره به اینکه اختلال اوتیسم باعث می‌شود که مغز نتواند در زمینه ارتباطات اجتماعی و رفتار‌های ارتباطی به درستی عمل کند، اظهار کرد: کودکان و بزرگسالان دارای اتیسم در زمینه ارتباط کلامی و غیر کلامی، رفتار‌های اجتماعی، فعالیت‌های سرگرم کننده و بازی، فعالیت‌های حسی، مسیر رشد و توانمندی‌های شناختی، عملکرد اجرایی و ذهن خوانی دارای مشکل بوده و یا با گروه سنی خود در زمینه عملکرد‌های ذکر شده متفاوت هستند.

رضازاده با تاکید بر اینکه کودکان دارای اختلال اوتیسم دارای نوعی ناهماهنگی حسی هستند، تصریح کرد: این امر خود را در عملکرد‌های مختلفی مانند وضعیت را رفتن و بوییدن، چشیدن و به دهان بردن و خوابیدن نشان می‌دهد لذا به محرکات حسی معمول پاسخ‌های غیرطبیعی مثل پاسخ‌های اجتنابی و واکنش‌های بیش از حد و یا کمتر از حد نشان می‌دهند.

به گفته وی اختلال و مشکلاتی در زمینه عواطف، مهارت‌های حرکتی به خصوص حرکات ظریف دست‌ها، فعالیت‌های روزمره زندگی و بازی، یادگیری زبان و گفتار طبیعی، و مشکلاتی در زمینه تقلید از دیگران در کودکان مبتلا به اوتیسم دیده می‌شود لذا این کودکان دارای طیف وسیعی از اختلالات روان شناختی و پزشکی هستند.

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی با بیان اینکه بهزیستی با همکاری بخش غیردولتی اولین مرکز آموزشی و توانبخشی اختلالات طیف اوتیسم - توان افزا را از تیر‌ماه ۹۳ تاسیس و راه اندازی کرده و خدمات آموزشی و توانبخشی ارائه می‌دهد، گفت: در حال حاضر تعداد ۳۴ کودک دارای اختلال اوتیسم بصورت یارانه‌ای پذیرش و از خدمات مرکز بهره‌مند هستند.

رضازاده با اشاره به اینکه تیم توانبخشی این مراکز شامل روانشناس بالینی، کاردرمان، گفتاردرمان و مربی آموزشی است، افزود: در این مرکز مطابق پروتکل آموزشی توانبخشی بسته خدمتی مداخلات مرکز محور و خانواده محور به کودکان و خانواده ایشان ارائه شده و تعدادی از کودکانی که در مراکز مذکور تحت آموزش‌های تخصصی قرار گرفته اند به مدارس کودکان با نیاز‌های ویزه راه یافته‌اند.

وی بیان داشت: ماهانه ۵۵۵ هزار تومان به ازای معرفی هر کودک از سوی بهزیستی به عنوان یارانه به مرکز جهت ارائه خدمات فوق الذکر به کودکان و نوجوانان پذیرش شده پرداخت می‌شود.

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی تصریح کرد: علت عدم پرداخت مستقیم این مبالغ به خانواده‌ها بالا بودن نرخ خدمات توانبخشی در کلینیک‌های وابسته به وزارت بهداشت و عدم پوشش بیمه به خدمات توانبخشی مورد نیاز این افراد است به گونه‌ای که با مبلغ فوق تنها می‌توان حدود ۱۰ ساعت از کلینیک‌های فوق خرید خدمت کرد.

رضازاده با تاکید بر اینکه افراد مبتلا به اوتیسم به طور متوسط به حدود ۱۰۰ ساعت برنامه آموزشی و توانبخشی نیازمندند، عنوان کرد: سازمان بهزیستی با تامین و پرداخت این مبلغ به مراکز آموزشی توانبخشی اوتیسم تحت نظارت خود بسته خدمتی مورد نیاز این افراد در طول یک ماه را تهیه و همه روزه از ساعت ۸ تا ۱۳ در اختیار کودکان و خانواده ایشان قرار داده است.

وی حداکثر پرداخت شهریه خانواده در این مرکز ۲۱۵ هزار تومان در ماه دانست و ادامه داد: همچنین علاوه بر پرداخت یارانه از تامین بسته حمایتی کمک هزینه ایاب و ذهاب و تامین بسته حمایتی تغذیه‌ای ویژه کودکان اوتیسم به مراکز روزانه توانبخشی برخوردار می‌شوند.

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی از آموزش فراگیر مربی و مسئول فنی مرکز با آخرین تکنیک‌ها در زمینه‌های غربالگری، تشخیص، مداخلات مرکز محور و خانواده محور خبر داد و گفت: طی این سال‌ها با همکاری مراکز غیر دولتی آموزشی و توانبخشی تحت نظارت سازمان، سازمان‌های دولتی همکار، سازمان‌های مردم نهاد بر غنای برنامه‌های خدمت رسانی به گروه هدف افزوده شده است.

رضا زاده به چالش‌های پیش رو اشاره و افزود: عدم الزام غربالگری رشد و تکامل کودکان و ضرورت تعیین گلوگاه‌های ورودی برای غربال کودکان دارای اختلالات طیف اتیسم توسط وزارت بهداشت همانند واکسیناسیون و برنامه غربالگری و تشخیص زود هنگام این اختلال در آن وزارتخانه و تدوین بسته خدمات تحول سلامت در این خصوص یکی از این چالش‌ها است.

وی به عدم پوشش بیمه به خدمات توانبخشی و مشاوره مورد نیاز کودکان دارای اختلالات طیف اوتیسم (از جمله گفتار درمانی، کاردرمانی، خدمات روانشناسی و.) اشاره و ادامه داد: عدم برنامه ریزی وزارت علوم برای پذیرش جوانان و بزرگسالان دارای اختلال طیف اوتیسم در جهت تحصیلات عالیه، عدم برنامه ریزی سازمان فنی حرفه‌ای جهت توانبخشی حرفه‌ای جهت اشتغال و حرفه آموزی جوانان و بزرگسالان دارای اختلال طیف اوتیسم و عدم ایجاد رشته تخصصی توانبخشی اختلال طیف اوتیسم و گنجاندن سرفصل‌های دانشگاهی در این خصوص و تربیت متخصصان مربوطه از دیگر چالش‌ها در این زمینه است.

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی از کمبود اعتبارات برای توسعه مراکز اوتیسم در سطح استان خبر داد و اظهار داشت: متاسفانه آمار دقیق افراد پشت نوبت خدمات در دست نیست.

وی بیان کرد: سازمان بهزیستی به منظور مشخص نمودن میزان شیوع و یافتن بهترین شیوه غربال، تشخیص و مداخله در این اختلالات، برنامه‌های آزمایشی و کشوری را در فاز‌های حساس‌سازی، غربال، تشخیص و مداخله، اجرا کرده است.

رضا زاده با بیان اینکه طبق گزارش‌های واصله از زمان شروع کشوری برنامه (آذر ۹۵) تاکنون حدود ۱۱۰ هزار کودک در سطح کشورمورد غربال قرار گرفته اند، افزود: همچنین سه هزار و ۶۶۱ مورد مصاحبه پیگیری ارجاع شده و یک هزار و ۶۹۹ مورد تحت آزمون تشخیصی و ۶۲۲ مورد تشخیص قطعی دریافت نموده اند.

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی ابراز امیدواری کرد: همراه با افزایش آگاهی افراد جامعه و والدین و حساس سازی مسئولین تعداد بیشتری از افراد ۵-۲ سال تحت پوشش این برنامه قرار گیرند.

رضا زاده با اشاره به اینکه در خراسان جنوبی نیز برنامه غربالگری رایگان اختلالات طیف اوتیسم از آذرماه ۹۵ توسط کارشناسان آموزش دیده مرکز توان افزا در محل مرکز (پایگاه اجرای طرح) اجراء شده، گفت: تعداد ۳۰ نفر جهت انجام مصاحبه پیگیری ارجاع و از این تعداد ۱۵ مورد تحت آزمون تشخیصی قرار گرفته و تعداد سه نفر تشخیص قطعی اتیسم دریافت نموده اند.

وی با تاکید بر اینکه والدین کودکان مبتلا به اوتیسم نگرانی‌های زیادی دارند و به دلیل ناشناخته بودن این بیماری با چالش‌های بسیاری در سطح جامعه مواجه می‌شوند، گفت: والدین باید بدانند که این اختلال به کمک افراد آگاه و مشاوره قابل کنترل است و به راحتی می‌توان مهارت‌های ارزشمندی را به این کودکان آموخت.

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی درخواست کرد والدین در صورت مشاهده علایم غیر طبیعی در کودک بدون تعلل به مراکز درمانی و بهزیستی مراجعه کنند چرا که با تشخیص، کودک مبتلا به اوتیسم وارد مرحله بعدی و دریافت خدمات توانبخشی و آموزشی شده و هر چه زمان تشخیص زودتر باشد کودک شانس بیشتری برای یادگیری و رشد طبیعی خواهد داشت.

رضازاده خطاب به والدین دارای کودک اتیسم تاکید کرد در مورد اوتیسم بیشتر مطالعه داشته باشند و در زمینه اوتیسم متخصص شوند و بدانند کودک از چه می‌هراسد و به چه چیز پاسخ می‌دهد چرا که هر چه در مورد اوتیسم بیشتر بدانند راحت‌تر می‌توانند با کودک خود ارتباط برقرار کنند و او نیز کمتر صدمه می‌بیند.

وی با اشاره به اینکه باید والدین کودک بپذیرند که کودک شان عادی نیست و او را با هم سن و سالانش و با افراد عادی مقایسه نکنند و از او به اندازه خودش انتظار داشته باشند، افزود: والدین کودکان مبتلا به اوتیسم نباید ناامید شوند بلکه باید برای کودک خود برنامه ریزی کنند.

معاون امور توانبخشی اداره کل بهزیستی خراسان جنوبی با بیان اینکه کودکان مبتلا به این اختلال از داشتن یک برنامه منظم غذایی، تفریحی، استراحت و آموزش لذت می‌برند چرا که ذهن آنان کاملا سازماندهی شده است، ادامه داد: کودک را در محیط‌های شاد قرار دهید و او را درگیر کار‌های ساده کنید و حس مسئولیت پذیری کودک را تحریک کنید.

رضازاده گفت: امسال تلاش بیشتری را در توانمندی و مقتدرسازی افراد دارای اختلال اوتیسم و خانواده‌های آنان به کار می‌بندیم.

انتهای پیام / ط ا

 ضرورت آگاه‌سازی اختلال اوتیسم در جامعه