هنری زیبا اما ناشناخته/ چرا گالری ها انگیزه ای برای برپایی نمایشگاه ویدئو آرت ندارند؟

به گزارش خبرنگار حوزه تجسمی گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، ویدئو آرت یا هنر ویدئویی شامل داده‌های صوتی وتصویری است که ذخیره‌سازی و پخش projection و بازخورد اطلاعات در آن بسیار گوناگون است. این داده‌ها در بسیاری از موارد در زمان متوقف، تسریع یا به عقب برگردانده شده و زمان واقعی بی‌درنگ با زمانی مجهول معنا می‌یابد. مکان و محیط ارائه اثر و نیز گاه عمل تماشاگر در حقیقت شرکت‌کننده  و بازخورد داده‌های حاصل از این تقابل نیز وجوه دیگر آثار ویدئویی هستند.

این هنر در کشور ما بسیار نوپاست و کمتر کسی کاملا با مفهوم آن آشناست. البته حضور این هنر در جشنواره‌های هنری مانند جشنواره تجسمی فجر موجبات آشنایی بیشتر اهالی هنر و هنردوستان با این هنر نوین را فراهم کرد.

به تازگی گروهی از هنرمندان جوان ویدئوآرت با کمک شهرام انتخابی نمایشگاهی از ویدئوآرت در گالری آس برگزار کرده اند.

آسیه سلیمیان کیوریتور(نمایشگاه گردان) ویدئو آرت «اولین بار من» که هم اکنون در گالری آس برپاست، درباره فعالیت حرفه‌ای خود در هنر به خبرنگار  باشگاه خبرنگاران جوان،گفت: از سال ۹۰ فعالیت خود را به عنوان آرتیست با رویدادی به نام «هنر در روستا» آغاز کردم. این پروژه که توسط آقای مشمولی در شمال ایران برگزار شد درباره رابطه بین هنر و محیط زیست بود و به نوعی راه ورود من به دنیای هنر محسوب می‌شود. بعد از آن رویداد در نمایشگاه‌های گروهی مختلف عکاسی شرکت کردم و با موزه هنر‌های معاصر تهران در «سی هنرمند، سی روز، سی پرفورمنس» همکاری داشتم.

وی درباره علاقه مندی به کیوریتوری و ورود به این حوزه اظهار داشت: از یک جایی احساس کردم که فقط هنرمند بودن مرا راضی نمی‌کند و از آنجایی که من خیلی آدم تئوری هستم و به نوشتن علاقه داشتم، طی یک اتفاقی استاد شهرام انتخابی (استاد برجسته عرصه ویدئو آرت) از من به عنوان دستیار خودشان در یک نمایشگاه دعوت کردند.

این کیوریتور درباره نمایشگاه «اولین بار من» گفت: بیشتر هنرمندانی که در این نمایشگاه حضور دارند برای اولین بار ویدئو تولید کرده اند و نمایشگاه هم به همین دلیل «اولین بار من» نامگذاری شده است. این دوستان هنرجویانی بودند که در ورکشاپ آشنایی با تاریخ هنر بین المللی ویدئو و ایده پردازی در ویدئو آرت استاد انتخابی شرکت کرده بودند و زیرنظر ایشان با بهترین مستر‌های این هنر که از دهه شصت تا امروز را شامل می شد آشنا شدند و به ایده پردازی پرداختند.

وی افزود: ما از بین هنرجویانی که بهترین آثار را تولید کرده بودند کسانی را انتخاب کردیم که هم آثارشان خیلی خوب بود و هم کار‌ها در عین حال یک پیوستگی باهم دارند. تم کار‌های ما اجتماعی است و من معتقدم که هنرمند تافته جدا بافته نیست و بخشی از جامعه است. او از طریق توانایی خود به مخاطب آگاهی می رساند.

سلیمیان درخصوص جایگاه هنر ویدئو آرت در کشور بیان کرد: متاسفانه هنر ویدئو در ایران کمی با بی مهری مواجه شده است که یکی از دلایل این بی توجهی مسئله اقتصاد هنر است. هنوز خرید و فروش مدیومی مانند ویدئو در ایران جا نیفتاده و به همین دلیل گالری‌ها کمتر فضای خود را در اختیار کیوریتور‌ها و یا هنرمندانی قرار می‌دهند که رشته هنری آن‌ها ویدئو آرت است. تعداد کسانی که در این سال‌ها در این رشته فعالیت می‌کنند بسیار کم است و آن‌ها هم جا‌های مخصوص برای کار پیدا کرده اند. البته آن مکان و گالری‌های خاص هم بعد از یک یا دوبار فعالیت به کار اولیه خود یعنی خرید و فروش آثار برمی گردند.

وی با اشاره به همکاری خوب گالری آس در برپایی این نمایشگاه افزود: نگاه مدیریت و فلسفه شکل گیری گالری آس بر اساس متفاوت بودن و پایه گذاری مسائل نوین است از این رو آن‌ها از ما برای برپایی نمایشگاه ویدئو آرت دعوت و به خوبی هم حمایت کردند.

سلیمیان با بیان اینکه علاوه بر متن فرم هم برای من مهم است، ادامه داد: در کل مخاطب برایم مهم است؛ اینکه در زمان ورود به گالری شوکه نشود. خوشبختانه مخاطبان ما که بعضا برای اولین بار حتی اسم هنر ویدئو را می‌شنوند و از قشر‌های مختلف هستند استقبال خوبی از نمایشگاه داشته و دارند. حتی مخاطبی هم داشتیم که خودش آرتیست بوده، ولی با این مدیوم آشنا نبود. به همین دلیل تصور آن‌ها از نمایشگاه به کل تغییر کرد، زیرا گمان نمی‌کردند صحنه‌ای که روی دیوار پروژکت می شود هم می تواند یک اثر هنری باشد.

این کیوریتور جوان در پایان صحبت هایش خطاب به هنرمندان جوان گفت: به کسانی که تازه وارد عرصه هنر شده اند توصیه می کنم که مدیوم‌های به روز را کم کم تست کنند. از تعصب نسبت به مدیوم‌های قدیمی کم کم دست بردارند. اگر می‌خواهند فعالیت هایشان بین المللی شود و در مرز‌های ایران نماند بدانند که الان دوره، دوره هنر معاصر است.

وی افزود: چیدمان، پرفورمنس، ویدئو و... مدیوم‌هایی هستند که در بی ینال، جشنواره‌های مختلف و... دیده می‌شوند. البته من نمی‌خواهم هنر‌های کلاسیک را زیر سوال ببرم، اما باید دقت کنیم که این هنر‌ها مانند نقاشی و یا مجسمه، به سرحد زیبایی خودشان رسیده اند. در صورتی که هنر‌های جدید هنوز خیلی جا برای کشف شدن دارند؛ بنابراین توصیه می کنم که جوانان به مرور زمان ترس خود را کنار بگذارند و هنر‌های نو را تجربه کنند.

تلاش برای به حرکت درآوردن مجسمه‌های ثابت

نسترن آزادی فارغ التحصیل رشته نقاشی است که از کودکی به هنر علاقه داشته و در زمان دانشجویی به هنر ویدئو علاقه مند می‌شود و هم اکنون به عنوان آرتیست اثر خود را در نمایشگاه «اولین بار من» ارائه کرده است.

او درباره حضور خود در دنیای هنر و تجربه‌های پیشین نمایشگاهی به خبرنگار گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: من تا الان در نمایشگاه‌های گروهی بسیاری شرکت کرده و نمایشگاه انفرادی خود را سال گذشته در قالب ویدئو، چیدمان و نقاشی برگزار کردم. اثری که در این نمایشگاه ارائه کرده ام، «من یک مجسمه هستم» نام دارد.

آزادی در توضیح اثر خود بیان کرد: من در این اثر قصد داشتم که از چند زاویه به مجسمه بپردازم. اول بابت اینکه خودم دوست داشتم مجسمه بودن را تجربه کنم. چون وقتی مجسمه‌ها را می‌بینم یک حس عجیبی به من دست می‌دهد از این رو دوست داشتم ببینم که این حالت سکون و یک جا ثابت ایستادن چه حال و هوایی دارد. در نتیجه من در این کار مثل مجسمه‌های مختلف در فیگور‌های مختلف می‌ایستم.

وی افزود: در این کار مانند منتقدانی که عموما برای بیان حرف‌های سیاسی خود در گذشته روی جعبه‌های صابون می‌ایستادند و یک نطق فی البداهه داشتند، ایده گرفتم و روی یک جعبه چوبی ایستادم، اما به جای کلام با فرم‌های مجسمه حرفم را بیان می‌کنم. قصد ندارم که هنر مجسمه سازی را نقد کنم، اما من برای این اثر فکر کردم که شاید حرکت کردن مجسمه‌ها جالب باشد؛ اینکه یک آدم چند ثانیه در یک حالت و چند ثانیه بعد هم در حالت دیگری قرار بگیرد! از طرفی برای ارائه آن از سه تلویزیون قدیمی استفاده کردم تا نگاهی هم به تاریخ هنر ویدئو داشته باشم.

این آرتیست جوان درباره شناخت جامعه از ویدئو آرت اظهار کرد: احساس می کنم این هنر در کشور ما خیلی تازه است. یعنی در دانشگاه‌ها که فرصت تحصیل در این رشته وجود ندارد، از آنجایی که این هنر جزو هنر‌های بازار و مارکتی محسوب نمی‌شود از این رو گالری‌ها هم به سختی برای ارائه آن راضی می‌شوند. مهمتر از همه اینکه منتقدان هم خیلی در این حوزه فعالیت ندارند و برایشان جذاب نیست؛ بنابراین احساس می‌کنم در شروع هستیم. اما حتما به جا‌های خوب می رسیم. چون هنرمندان این رشته همیشه ایده دارند و خلاق هستند و اگر ما بتوانیم با استاندارد و معیار‌های این هنر آشنا شویم فکر می کنم اتفاق‌های خوبی در راه باشد.

اعتراض به قوانین پوچ و ساختگی هنر حرف زدن و زبان هنر ویدئویی

هانیه کاشانی دیگر آرتیست جوان این نمایشگاه و متولد سال ۱۳۷۶ و تحصیلکرده دانشگاه امیرکبیر در رشته فیزیک است. او از ابتدا در فضای هنری بوده و بیان افکارهایش دغدغه همیشگی اش بوده است.

این هنرمند جوان درباره اثر خود در نمایشگاه اولین بار من توضیح داد: در این ویدئو من اول وارد فضایی می شوم که حالت عادی دارم، اما بعد یک صدا‌هایی از اطراف به سمتم می‌آیند که می‌خواهند با من حرف بزنند. این صدا‌ها بیشتر و بیشتر می‌شوند و من کم کم کلافه می شوم و در این مرحله قدرت صحبت کردن ندارم و تحمل این فضا به قدری برایم سخت می شود که دیگر نمی توانم تحمل کنم و باید یک کاری کنم که از این هجوم راحت شوم از این رو وارد چارچوبی می شوم که بتوانم به این صدا‌ها پاسخ دهم و...

وی درخصوص هدف خود از این ایده بیان کرد: من اینجا طعنه‌ای میزنم به اینکه چقدر قوانینی که ما برای خودمان می‌سازیم مسخره است و کلا چقدر دنیای زبانی که درست کرده ایم بی معنی است. ما در این دنیای ساختگی نمی‌توانیم راحت باشیم و نمی توانیم با زبان خودمان صحبت هایمان را کاملا بیان کنیم.

کاشانی در پاسخ به اینکه آیا می‌خواهید ادامه فعالیت شما در رشته ویدئو آرت باشد یا خیر، گفت: اصلا دغدغه من این نیست که حتما در فضای ویدئو آرت باشم یا پرفورمنس فضای باز و... فقط می‌خواهم در هر شرایط و هر قالبی، ایده‌ای که در ذهن دارم را به بهترین شکل بیان کنم. در این برهه ویدئو آرت بسیار قالب مناسبی بود و به نظرم کلا این برچسب گذاری‌ها در هنر اشتباه است.

انتهای پیام/