به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمانشاه؛ آب مجازی به مقدار آبی گفته می‌شود که برای تولید یک محصول در مراحل مختلف استفاده شده است. هرچند این میزان آب به چشم ما به عنوان مصرف‌کننده نمی‌آید و در محصول نهایی وجود فیزیکی ندارد، اما به هر حال برای تولید آن محصول، مصرف شده است.

حسین آگهی عضو هیئت علمی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه با تاکید بر ضرورت توجه به مقوله آب مجازی در کشور به ویژه در شرایط کنونی که با بحران منابع آبی مواجه هستیم، گفت: آب مجازی در واقع مفهوم همان ضرب المثل معروف است که می‌گوید "فکر نان کن، خربزه آب است". اگر خربزه و هندوانه و دیگر محصولات آب‌بر را نکاریم و نتوانیم آن‌ها را وارد هم بکنیم چیز زیادی را از دست نداده ایم، اما اگر محصولات استراتژیکی مثل گندم نکاریم و نان نداشته باشیم نمی‌توانیم به حیات خود ادامه بدهیم، چون امروزه دولت‌های بزرگ از محصولات استراتژیکی مثل گندم به عنوان سلاح خود برای فشار آوردن به دیگر دولت‌ها استفاده می‌کنند و برای استقلال سیاسی کشور نیاز به تولید محصولات استراتژیک داریم.

او با بیان اینکه کاشت محصولات آب‌بر در شرایط کنونی که با بحران آب مواجه هستیم هیچ توجیهی ندارد، گفت: حدود ۹۰ درصد آب مصرفی کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و این یعنی باید فکری برای جلوگیری از هدررفت منابع آبی در این بخش کرد.

عضو هیئت علمی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه با تاکید بر اینکه باید روی آب مجازی حساب کنیم، افزود: هم اکنون اکثر دشت‌های مهم کشور در وضعیت ممنوع از نظر برداشت آب هستند و در چنین شرایطی کاشت هندوانه و برنج باید ممنوع و محصولات با نیاز آبی کم جایگزین آن‌ها شود.

آگهی افزود: در کشور با بحران آب مواجهیم و این را همه از مسئولین کشوری گرفته تا مسئولین محلی و کشاورزان و مردم می‌دانند، اما با این وجود نمی‌دانم چرا هنوز در استان‌هایی که درگیر کم‌آبی هستند باید برنج کاشته شود و یا هندوانه و گوجه فرنگی و دیگر محصولات با نیاز آبی بالا باید روی دست کشاورزان بماند.

او ادامه داد: ارزش آب خیلی بیشتر از آن است که آن را صرف تولید هندوانه و برنج کنیم. اگر حساب کنیم مثلا برای تولید یک کیلوگرم برنج چیزی حدود ۱۰۰ هزار تومان آب مصرف می‌شود، اما همان برنج را می‌توانیم با کیلویی ۱۰ هزار تومان وارد کشور کنیم. هندوانه، برنج، خیار، گوجه فرنگی و... محصولات آب بری هستند که در شرایط کنونی کشت آن‌ها در کشور در سطح زیاد هیچ توجیهی ندارد.

آگهی با بیان اینکه توجه به آب مجازی می‌تواند کمک زیادی برای حل بحران آب باشد، گفت: آشنایی با آب مجازی و محاسبه میزان آن می‌تواند باعث جایگزینی محصولات، تغییر الگوی کشت و افزایش بهره‌وری در مصرف آب شود. به این ترتیب آب برای مصارف ضروری داخلی و تولید محصولاتی که دارای ارزش اقتصادی بالاتری هستند، ذخیره می‌شود.

این استاد دانشگاه ادامه داد: با محاسبه و مدیریت آب مجازی می‌توان در حد قابل قبولی بر بحران آب فائق آمد و منابع آبی را برای آیندگان حفظ کرد.

آگهی با بیان اینکه آب مجازی برای کشور‌هایی که با محدودیت و بحران منابع آبی روبرو هستند، خیلی اهمیت دارد، گفت: زمانی که کشوری به صادرات و واردات کالا و محصول با کشور‌های دیگر می‌پردازد، در واقع در حال مبادله آب از نوع مجازی آن است. حال اگر این مقدار محاسبه‌شده و در سیاست‌های وارداتی و صادراتی لحاظ شود، می‌تواند برای بسیاری از کشور‌هایی که در شرایط بحرانی منابع آبی هستند کارساز باشد.

آگهی با بیان اینکه باید تجارت محصولات کشاورزی بر مبنای بهینه‌سازی ترکیب صادرات و واردات باشد، گفت: منظور از بهینه‌سازی کاهش صادرات و افزایش واردات آب مجازی است. هرچند باید به این نکته توجه شود که تکیه منحصربه‌فرد بر چنین امری در یک کشور سبب خواهد شد که تنها محصولات معدودی که به آب مصرفی کمتری نیاز دارند کشت شود که این مسئله می‌تواند کشور را با چالش‌هایی هم مواجه کند، لذا ضروری است ضمن پرداختن به الگو‌های مبتنی بر کاهش محتوای آب مجازی، به سیاست‌های دیگری نیز در این راستا توجه شود.

او ادامه داد: محاسبه آب مجازی در برنامه‌های تجارتی می‌تواند باعث اصلاح ترکیب صادرات شود. منظور از اصلاح، کاهش تولید و صادرات محصولاتی است که در فرآیند تولید نیاز به آب زیاد دارند، اما ارزش اقتصادی آن‌ها در بازار‌های جهانی ناچیز است .

انتهای پیام/د