با روضه حضرت رقیه (س) اعتماد هیاتی‌ها را جلب کردم/ سبک‌سازان ناشی که اصل مداحی را هدف گرفته‌اند!

حوزه قرآن و عترت  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، عشق به ساحت حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و شور حسینی جز میراث ذاتی هر بچه شیعه است. در ماه محرم خیلی از کودکان و خردسالان را می‌بینیم که به صورت خودجوش و دلخواه لباس سیاه می‌پوشند، زنجیر دست می‌گیرند و بعضا هیات راه می‌اندازند.

در بین آن‌ها کسی هم کمی صدای رساتری دارد و یک یا دو نوحه را خوب می‌خواند، نقش مداح هیات را دارد. البته نباید منکر این شد که بسیاری از بزرگان عرصه مداحی و همچنین پیرغلامان نهضت عاشورا، کار خود را با همین هیئات کوچک خانه‌ای و محلی آغاز کرده اند و صداقت و دوری از ریا آن‌ها را به خادمان ثابت قدم تبدیل کرده است.

حیدر جهروتی زاده ۲۹ ساله و اهل محله نازی آباد تهران و یکی از مداحانی است که در دوران کودکی برای بچه محل‌ها نوحه می‌خوانده است. او ستایشگری اهل بیت را از سن ۹ سالگی آغاز و از دوران دبیرستان حرفه مداحی را جدی‌تر دنبال کرده است. در حال حاضر حدود ۱۰ سال از حضور این مداح جوان در بعد حرفه‌ای مداحی می‌گذرد. به بهانه ماه محرم با حیدر جهروتی زاده گفتگویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید:

بفرمایید که چطور به مداحی علاقه‌مند شدید؟
ریشه علاقه من به مداحی به خانواده برمی گردد. به نظر من نوع دیدگاه خانواده، اینکه تا چه حد مذهبی باشند، آیا فقط مذهبی اند یا مذهبی و همزمان هیاتی هستند، روضه دارند و... در شکل گیری این علاقه مهم است. به یاد دارم که ۷ ساله بودم، مادرم روضه داشت. مجلس که تمام میشد بقیه مشغول کار‌های دیگر میشدند، اما من میکروفون را برمیداشتم و روضه میخواندم یا اینکه روی منبر مینشستم. از ۹ سالگی هم در یک هیات کوچک محله مان که با چادر‌های سیاه مادران و پول تو جیبی‌های خودمان آن را بنا کرده بودیم، با همان صدای کم و بیش مداحی را شروع کردم تا اینکه در دوران راهنمایی یک دوره‌ای نزد حاج حسین آقا هوشیار رفتم و در هیات ثابت هفتگی ایشان هم شرکت می‌کردم. از سال ۸۶ یا ۸۷ هم در کلاس‌های حرفه‌ای حضور یافتم و به لطف خدا این هنر را ادامه دادم. تا الان هم در هیئات مختلف چه به صورت ثابت و چه دعوتی، در مناطق تهران و گا‌ها شهرستان برنامه داشتم.

اساتید شما در حرفه مداحی چه کسانی بودند؟
بنده افتخار حضور در محضر حاج منصور ارزی، سعید حدادیان، آقای سازور، میرزا محمدی، آقا محمد گودرزی، حاج قاسم رضایی و به صورت خیلی محدود حاج آقای سازگار را داشتم. البته از داشته‌های اساتید دیگر هم بهره برده ام که ممکن است ذکر این نام‌های بیشمار کمی خارج از حوصله مخاطبان باشد.

کمی هم از تکنیک‌های آموزش مداحی در کلاس‌های این اساتید برایمان بگویید.
زمانی که ما کلاس می‌رفتیم، اساتید بر حفظ شعر تاکید داشتند. همچنین دوره‌های امام شناسی، مقتل خوانی، روانشناسی جلسات و... ویژه داوطلبان برگزار میشد. من بیش از ۵ یا ۶ سال درگیر آموزش مداحی بودم، اما همزمان هیات‌های ثابت و محلی را هم سر میزدیم؛ بنابراین میتوان گفت که ۲۰ درصد علاقه قلبی بود و مابقی در سایه پشت کار و درصد پایینی از استعداد به وجود آمد.

با کدام روضه و در کدام هیات، به نوعی معروف شدید؟
اگر بخواهم یک روضه خاص را نام ببرم، شاید روضه حضرت رقیه (س) باشد که در شب سوم محرم یکی از سالها، در هیات محبان رقیه (س) حال بسیار عجیبی داشتیم. به نوعی میتوان گفت که اعتماد بچه‌های آن هیات را در قالب همان روضه جلب کردم. البته این اتفاق همانند نمره ۲۰ است، وقتی آن را میگیری نگه داشتنش کار دشواری است. از آنجا بود که به نظر خودم، کارم جدی‌تر و مسئولیتی که روی دوشم نهاده بودند سنگین‌تر شد.

البته باید بگویم که عزت دست خداست. همینکه اطرافیان، خانواده و دوستان شما را به عنوان یک روضه خوان بشناسند، عزتی است که سیدالشهدا (ع) نصیب آدم می‌کند. حال اینکه در این عرصه اسم در کنی، تبلیغات کار شما فراوان باشد و... همه این‌ها اتفاق‌های خوبی هستند که باعث میشود نسل‌های کوچکتر از ما حداقل ۴ معروف را بشناسند. فقط باید مواظب باشیم که آفت این شهرت گریبانمان نشود.

درباره سبک‌های مداحی به خصوص در چند سال اخیر هم کمی توضیح دهید.
موضوع امروزه مداحی و سبک‌هایی که به کار میروند به چند سال پیش برمی گردد. خاطرم هست که چند سال قبل، یک مداح معروف در قم در یک جلسه اعلام کرد که بنابر فرمایش حضرت آقا، دیگر از سبک‌های ترانه در مداحی استفاده نمی‌کنیم، یعنی تا الان استفاده می‌کردیم! این دوستان دقت نکردند دیگر نمیتوان برای محصولی که وارد بازار شده کاری کرد. البته یک مقدار هم تقصیر سبک ساز‌ها بود، یعنی شعرایی که سبک می‌ساختند دستگاه موسیقی بلد نبودند، درباره موضوع تحقیق نمی‌کردند، قالب را رعایت نمی‌کردند و از طرفی محتوا هم برایشان مهم نبود؛ بنابراین هر شخصی یک ترانه‌ای می‌شنید و روی نت‌های آن می‌خواند که به این افراد سباک می‌گویند نه سبک ساز.

ویژگی یک سبک ساز چیست؟
سبک ساز یعنی کسی که یک سبکی را طبق موازین از خودش ابداع کند و از طرفی آن قالبی هم که میخواهد داخل این سبک قرار بگیرد، مطابق با موازین آیینی باشد. در حال حاضر سبک ترانه خوانی وارد بازار شده و اوج گرفته است به عبارتی اگزوزی میخوانند. حماسی خواندن زمین تا آسمان با اگزوزی خواندن فرق دارد همانطور که می‌شود سبک حماسی خواندن را در قصیده خوانی و زمینه خوانی حاج آقا کریمی ببینید. سبک ابتدا دارد، اوج دارد و مثل یک نمایشنامه، یک پاسخگویی، یک ضرب و یک نوحه در دل آن است. البته الان هم شعرا خیلی مخفیانه از ترانه استفاده می‌کنند یعنی اگر شما اهل موسیقی باشی و در ماه، ۳ یا ۴ آهنگ جدید گوش دهید متوجه میشوید که این تقلید هم به نوعی هنر است، اما یک جا‌هایی کار از دست در میرود. خوشبختانه امروزه در فضا‌های مجازی و گروه‌ها سبک‌های خیلی خوبی میسازند و دیگر لازم نیست که مداح حتما محدود به یک شاعر باشد.

آیا دوست دارید که معروف شوید؟
مداحی هنر است اینکه ما بتوانیم از این هنر درآمد کسب کنیم یا خیر به خودمان مربوط است. پیش‌تر هم عرض کردم که عزت دست خداست؛ اما باید گفت که صاحب منبر، سخنران، بازیگر و... همه دوست دارند که معروف شوند. من هم به شهرت فکر میکنم، اما بهترین نوع معروفیت این است که انتقاد پذیر باشیم. شاید از ۱۰۰ هزار نفر مستمع، ۵۰ هزار نفر صدای مرا دوست داشته باشند خب با نصف دیگر آن‌ها چه کنیم؟ اگر دیگران انتقاد کردند، اما غرور من اجازه پذیرش این نقد‌ها را نداد یعنی ظرفیت شهرت ندارم؛ بنابراین دوست دارم که اگر مشهور شدم، مرا بیش از مردم عادی، بدنه هیاتی‌ها بشناسند. این هدف خیلی سخت و یا خیلی آسان هم نیست. من دوست ندارم سوتی یا ایراد فنی روی منبر داشته باشم و هرکس که نامم را میشنود بگوید که درست و اصولی میخواند.

انتهای پیام/