دو راهی کرونا و انتخابات ۱۴۰۰/ مردم برای انتخاب رئیس‌جمهور بعدی چه پیشنهادی دارند؟

به گزارش  خبرنگار دولت گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، ۶ ماه تا برگزاری سیزدهمین انتخابات ریاست‌جمهوری کشورمان باقی مانده است. ۲۸ خرداد ماه سال ۱۴۰۰ همزمان با انتخابات ششمین دوره شورا‌های اسلامی شهر و روستا انتخاب رئیس جمهور جدید برای ایران برگزار خواهد شد.

اما انتخابات این دوره از ریاست جمهوری کشورمان با توجه به شیوع ویروس منحوس کرونا تفاوت محوسی با دوره‌های گذشته دارد و این تفاوت نحوه برگزاری آن در ایام کرونایی است.

البته سوم اسفند سال گذشته هم یازدهمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی در حالی برگزار شد که ویروس ناخوانده کرونا مهمان کشورمان شده بود؛ با این حال انتخابات سال گذشته با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و به‌صورت نیمه الکترونیکی برگزار شد.

اکنون که انتخابات ریاست جمهوری در پیش است، هنوز چگونگی برگزاری آن مشخص نیست و با توجه به جولان دادن کرونا، بسیاری بر این امر تاکید دارند که باید برای نحوه برگزاری انتخابات تدبیری اندیشیده شود. اخیرا وزارت کشور در فراخوانی از دانشگاهیان، فعالان سیاسی، حزبی و رسانه‌ای دعوت کرده است تا دیدگاه‌ها و پیشنهاد‌های خود را درباره تمهیدات حقوقی و اجرایی برگزاری انتخابات ۱۴۰۰ در شرایط شیوع ویروس کرونا ارائه کنند.

بهره گیری از نظرات نخبگان در برگزاری انتخابات ۱۴۰۰

جمال عرف معاون سیاسی وزیر کشور و رئیس ستاد انتخابات کشور ۱۹ آذر در دومین نشست هم اندیشی دبیران کل احزاب و گروه‌های سیاسی کشور که در محل وزارت کشور برگزار شد، با اشاره به اینکه در آستانه برگزاری انتخابات سراسری ۱۴۰۰ ریاست جمهوری و شورا‌های اسلامی شهر و روستا قرار داریم، گفت که طبق آخرین نظرات و دیدگاه‌های کارشناسان وزارت بهداشت، بیماری کرونا تا سال آینده هم وجود دارد؛ لذا وزارت کشور تمهیدات لازم را در دستور کار قرار داده است.

عرف در بخش دیگری از صحبت‌های خود به فراخوان مهم روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت کشور درباره انتخابات ۱۴۰۰ در شرایط کرونا اشاره کرد و گفت که خوشبختانه تا امروز دیدگاه‌ها و نقطه نظرات خوبی درباره برگزاری انتخابات ۱۴۰۰ از دانشگاهیان، نخبگان و اندیشه ورزان این عرصه شاهد بودیم و تلاش داریم با بهره گیری از نظرات نخبگان، شرایط مناسبی را برای برگزاری هر چه باشکوه‌تر انتخابات ۱۴۰۰ فراهم کنیم.

او همچنین در بخش دیگری از سخنان خود، با اشاره به اهمیت مشارکت بالای مردم در انتخابات ریاست جمهوری، بیان کرد که رهبری معظم انقلاب همواره بر مسئله مشارکت و حضور پرشور مردمی در انتخابات تاکید دارند و امروز باید با فصل الخطاب قرار دادن دیدگاه‌های مقام معظم رهبری، همه تلاش و حرکت‌مان معطوف به مشارکت بیش‌تر مردم در انتخابات باشد. همه ما در یک کشتی نشسته ایم و باید با هم افزایی ظرفیت‌ها به سمتی حرکت کنیم که در کشور، آرامش، انسجام و ثبات بیش‌تر شود و در نظر داشته باشیم که مسئله انتخابات و حضور مردم، ضامن اقتدار و ثبات کشور است.

پیشنهادات مردم کشورمان در مورد نحوه برگزاری انتخابات ۱۴۰۰

باشگاه خبرنگاران جوان نیز طی گزارشی از مردم کشورمان درخواست کرد تا نظرات و پیشنهادات خود را درباره نحوه برگزاری انتخابات ۱۴۰۰ در شرایط شیوع ویروس کرونا، اعلام کنند تا نقشی هرچند اندک در این موضوع داشته باشد. در ادامه به پر تکرار‌ترین نظرات مردم اشاره خواهیم کرد.

عمده نظرات مردم بر پنج موضوع تاکید کرد؛ افزایش سه تا چند برابری شعب رأی گیری، افزایش مدت زمان رأی گیری، برنامه ریزی جهت برگزاری انتخابات طی دو روز در کلانشهر‌ها با لحاظ کردن امنیت انتخابات و صیانت از آرا، رأی گیری الکترونیکی (اینترنتی) در بستری امن و غیرقابل نفوذ از متقاضیان واجد شرایط، در مدت زمان محدود برای هر فرد بلافاصله پس از اعلام آمادگی با اطمینان بخشی و رسید به افراد با ارسال پیام تأیید.

در توضیح بیشتر پیشنهادت مردم، برخی از آن‌ها پیشنهاد دادند که بهتر است انتخابات به شکل الکترونیکی و غیرحضوری برگزار شود و اگر سامانه‌ای وجود داشته باشد تا رأی گیری به صورت مجازی با درج کد ملی افراد، شناسایی اثر انگشت از طریق موبایل و شماره موبایل ثبت شده وجود داشته باشد تا بیماری کرونا شیوع بیشتری پیدا نکند، بسیار بهتر است.

مردم استفاده از طرح پیامکی با ارسال کدملی و کدپستی، نام و نام خانوادگی و تاریخ تولد با کد نامزد انتخاباتی بهترین روش انتخاب غیر حضوری دانستند که البته این پیشنهاد جزء پر تکرار‌ترین نظرات مردم بود.

برخی دیگر پیشنهاد دادند که بهتر است ستاد انتخابات کشور مدت بیشتری را برای اخذ رای در نظر بگیرد و برای مثال انتخابات در دو روز کاری برگزار شود تا از ازدحام جمعیت جلوگیری شود، علاوه بر این شمارش هم به صورت الکترونیکی انجام شود. البته در ادامه مردم گفته بودند که باید تعداد شعب اخذ رای چند برابر شود و مدت زمان رای گیری ۲۴ ساعته شود، زیرا بیشترین تجمع در ساعات آخر رای گیری است.

اما عده‌ای در مقابل بیشتر شدن زمان انتخابات و اینترنتی برگزار شدن آن گفته بودند که رای گیری اینترنتی امکان تخلف و فروش رای را افزایش می‌دهد و چند روزه شدن انتخابات موجب می‌شود در زمان رای گیری برخی رسانه‌های مجازی با راه انداختن جریان‌های خبری افکار عمومی را جهت دهی کنند.

برخی دیگر معتقد بودند که با کمی نظم، وجود انتظامات و رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی می‌توان به راحتی انتخابات را برگزار کرد و همچنان بر انتخابات حضوری تاکید داشتند البته در صورتی که تعداد شعبه رای گیری افزایش یابد.

بیشتر بخوانید

• نظر شما درباره چگونگی برگزاری انتخابات ۱۴۰۰ چیست؟ 

برخی دیگر همچنان تاکید داشتند که انتخابات به صورت اینترنتی برگزار شود، مانند احراز هویت غیر حضوری سجام و در سایت وزارت کشور کد ملی افراد وارد شود و برای لحظه‌ای کوتاه به صورت زنده فیلمی از فرد گرفته شود، سپس توسط ناظرین انتخابات در سراسر کشور که در منزل خودشان هستند و دسترسی ویژه دارند، آن فیلم و چهره با چهره‌ی مندرج در کارت ملی هوشمند، شناسنامه، گواهینامه یا هر مدرک متمرکز دیگری، تطابق داده می‌شود. هر عکس تطابق داده شده نیز علامت خورده می‌شود تا فقط یکبار رای گیری انجام شود.

البته برای مناطق دور از دسترس اینترنت نیز پیشنهاداتی داده شد، مثلا ناظران سیار با تلفن هوشمند مخصوص به طور حضوری و با روشی که احراز هویت در همان محل توسط ناظر انجام شود و نیازی به فیلم نباشد، رای گیری را منزل به منزل، مسجد به مسجد یا پایگاه به پایگاه انجام خواهند داد و از ظرفیت بسیج، آموزش و پرورش و تشکل‌های دانشجویی نیز می‌توان بهره برد.

عده از مردم کشورمان نیز بر این موضوع تاکید داشتند که با توجه به وجود داشتن نخبه کامپیوتری در کشور از الان که ۶ ماه زمان تا انتخابات باقی مانده است، زیرساخت‌های انتخابات مجازی را طراحی و تکمیل شود.

برخی دیگر گفته بودند که پیشنهاد رای گیری سیار باشد به صورتی که تعرفه در سایت وزارت کشور قرار گیرد، مردم آن را دانلود و تکمیل کنند. ناظر در محل با چک کردن مدارک مهر تایید بر تعرفه می‌زند و رای گیری انجام می‌شود. برای نقاط دور از دسترس اینترنت تعرفه همراه با صندوق حمل شود و در تمام نقاط به اندازه‌ی یک سوم جمعیت محل و یا حوزه‌ی انتخابی، تعرفه همراه صندوق حمل شود. برای تعداد ناظران هم دو ناظر در هر صندوق وجود داشته باشد و هر کدام یک مهر تایید بر تعرفه بزنند تا تشخیص تعرفه‌ی واقعی میسر شود.

برخی دیگر نیز از نظرات هم بر این موضوع تاکید داشت که با توجه به نبود زیر ساخت‌های مطمئن برای ارسال آراء به صورت پستی؛ بهترین راه برای انتخابات امسال، افزایش تعداد صندوق‌های اخذ رای و افزایش محل اخذ رای است. با این کار هم روال سال‌های گذشته حفظ شده و شک و شبهه‌ای در برگذاری انتخابات پیش نمی‌آید.

در این میان برخی هم پیشنهاد دادند که باید برای هر نامزد یک روز را اختصاص داد، به عبارت دیگر طرفداران یک نامزد باید در روزی که به نامزد اختصاص داده شده می‌توانند به او رای دهند در توضیح این نظر هم گفته شد که این روش هم مزیت جلوگیری از تقلب را دارد و هم مزیت فاصله گذاری اجتماعی.

برگزاری انتخابات اینترنتی ممکن است؟ / انتخابات الکترونیکی با اینترنتی تفاوت دارد

نظرات و پیشنهادات مردم کشورمان را به ستاد انتخابات وزارت کشور منتقل کردیم و از او پرسیدیم که تحقق چنین موضوعاتی امکان پذیر است یا خیر؛ سید اسماعیل موسوی سخنگوی ستاد انتخابات وزارت کشور در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، درباره احتمال برگزاری انتخابات اینترنتی سال ۱۴۰۰، گفت که انتخابات اینترنتی تقریبا در هیچ کجای جهان مرسوم نیست؛ زیرا امنیت انتخابات موضوع مهمی است که از طریق بستر اینترنت فراهم نخواهد شد؛ از همین رو ترجیح ما برگزاری انتخابات به صورت الکترونیکی است.

او همچنین گفت که انتخابات الکترونیکی با انتخابات اینترنتی متفاوت است؛ ما در انتخابات الکترونیکی از درگاه‌ها و فناوری‌های الکترونیکی استفاده کرده و به وسیله خطوط شبکه‌های داخلی زمینه برگزاری انتخابات را ایجاد می‌کنیم؛ اما اینترنت امنیت بالایی ندارد و بعید می‌دانم کشوری تا به حال به این حوزه ورود کرده و انتخابات را به این صورت برگزار کرده باشد.

سخنگوی ستاد انتخابات وزارت کشور، درباره احتمال برگزاری انتخابات از طریق یک اپلیکیشن داخلی هم گفت که بستر این امر هم از طریق اینترنت خواهد بود و امکان پذیر نیست.

قانون اجازه برگزاری انتخابات در چند روز را نمی‌دهد

موسوی درپاسخ به این سوال که آیا ممکن است انتخابات در چند روز برگزار شود؟ گفت که قانون اجازه این امر را نمی‌دهد، مگر اینکه قانون اصلاح شود و یکی از پیشنهادات ما هم افزایش روز انتخابات بوده، اگرچه تمامی انتخابات‌ها در یک روز برگزار شده، اما اگر قانون گزار یعنی مجلس شورای اسلامی این قانون را اصلاح کرده و مدت زمان انتخابات را افزایش دهد قابل اجرا خواهد بود که اگر این تصمیم گرفته شود نیاز به بررسی‌های کارشناسی بیشتری دارد.

او همچنین درپاسخ به این سوال که در صورت اصلاح قانون انتخابات چند روز به طول خواهد انجامید؟ گفت که این امر در کشور‌های مختلف دنیا متفاوت است، برای مثال در روسیه زمان ۷ روزه را برای انتخابات در نظر گرفتند؛ کره جنوبی زمان انتخابات خود را به سه روز افزایش داد و در انتخابات آمریکا هم که اطلاعات عمومی پیرامون آن زیاد است، شاهدیم که روز‌های بسیاری برای اخذ رای در نظر گرفته شده است؛ بنابراین تجربه برگزاری انتخابات در چند روز در دنیا وجود دارد، اما باید منتظر باشیم و ببینیم که آیا مجلس به این موضوع ورود خواهد کرد یا خیر.

راهکار کنونی ستاد انتخابات؛ افزایش تعداد شعبه‌های اخذ رای گیری

موسوی همچنین بیان کرد که راهکار جایگزین ما این است که شعبه‌های اخذ رای را به حدی افزایش دهیم که اولا از شلوغی شعبه جلوگیری شود و ثانیا به سادگی در دسترس مردم قرار بگیرد که به سهولت بتوانند رای دهند.

سخنگوی ستاد انتخابات وزارت کشور، درباره احتمال برگزاری انتخابات به صورت پستی هم گفت که در هیچ جای قانون ما انتخابات به صورت پستی پیش بینی نشده است.

در نهایت باشگاه خبرنگاران جوان سعی کرد به نوبه خود در این امر مهم، نقشی ایفا کند و نظرات و پیشنهادات مردم را به ستاد انتخابات کشور برساند تا نقشی هرچند کم در تحقق انتخاباتی بدون دغدغه کرونا داشته باشد. حال باید منتظر ماند تا دید در این زمان باقی مانده ستاد انتخابات وزارت کشور و مسئولان ذی ربط در این زمینه چه تصمیمی اتخاذ می‌کنند.

گزارش از فاطمه زهرا نصراللهی

انتهای پیام/