حادثه اسلام قلعه تلنگری برای سامان دهی مرزهای کشور/ آیا پایانه های مرزی در حوادث آتش سوزی جان سالم به در می برند؟

به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان، بروز حوادث آتش سوزی بر اثر انفجار در مرزهایی که کشنده های نفت کش  و خودروهای حامل  مواد اشتعال زا برای صادرات و یا واردات دور از انتظار نیست و همیشه حادثه در کمین این خودروها است.

اما چه باید کرد تا در موقع بروز چنین حوادثی کمترین خسارت جانی و مالی وارد شود؟ ۲۵ بهمن حادثه‌ای تلخ در پی آتش سوزی مهیب در چندین تریلی در گمرک اسلام قلعه افغانستان و در مجاورت منطقه دوغارون شهرستان تایباد خراسان رضوی اتفاق افتاد، حادثه‌ای که خسارت‌های زیادی را در پی داشت و شدت انفجار نیز به گونه‌ای بود که طبق گزارش‌های تایید نشده دست کم ۵۰ نفر در این حادثه جان خود را از دست دادند.

بر اساس اظهار نظر اتاق بازرگانی هرات، حدود ۵۰۰ تانکر و کامیون با ارزش ۵۰ میلیون دلار در آتش سوخت و براساس اظهارات شاهدان عینی این آتش سوزی به قدری شدید و مهیب بود که در شعاع ده‌ها هکتاری از گمرک اسلام قلعه هر آن چه بوده آتش گرفته و سوخته است و زبانه‌های آتش و دود این حادثه در چهار شهرستان هم جوار تایباد قابل مشاهده بوده است.حادثه ای که اگر مدیریت شده بود چنین تلفات جانی و خسارت مالی را بر جای نمی گذاشت.

 با این حال حادثه اسلام قلعه هشداری جدی برای تسریع در انجام اقدامات احتیاطی و پیشگیرانه در خصوص جلوگیری از تکرار حوادثی مشابه در گمرک مرزهای خسروی در کرمانشاه، باشماق مریوان درکردستان ، دوغارون در خراسان رضوی و  میلک در سیستان و بلوچستان است و اکنون این پرسش به وجود می‌آید که وضعیت گمرک در مرزهای یاد شده از نظر ایمنی به چه صورت است.

آیا شرایط به گونه‌ای مهیا شده است که از بروز اتفاقات مشابه جلوگیری به عمل آید و آیا اگر از بد حادثه اتفاق این چنینی رخ داد امکانات اطفای حریق در گمرک مرزها فراهم است که با اتفای به موقع حریق از بروز خسارت بیشتر جلوگیری کند؟ در برخی از مرزها به هیچ عنوان شرایط اطفای حریق وجود ندارد و اگر چنین حوادثی رخ دهد واقعا چه مسئول و یا وزارت خانه ای باید پاسخگو باشد؟

این سوالات باعث شد تا در گفتگو با رانندگان و مسئولان وضعیت ایمنی مرزها را بررسی کنیم.

زنگ خطر تکرار حادثه اسلام قلعه در دوغارون

امروزه مرز دوغارون مهم‌ترین مرز صادراتی کشور به شمار می‌رود و تامین کننده بازار جمهوری اسلامی افغانستان است.

انواع سوخت از قبیل بنزین، گازوئیل و گاز جزء عمده‌ترین کالا‌های صاداراتی به افغانستان هستند و بیشترین کامیون‌هایی که در مرز دوغارون به چشم می‌خورد؛ کامیون‌های حامل سوخت و فرآورده‌های آن است.

حادثه اخیر آتش سوزی گمرک اسلام قلعه هرات در مرز افغانستان و ایران باعث شد که بیش از ۵۰۰ کامیون در آتش بسوزند و فاجعه‌ای بزرگ رقم خورد. حجم بالای کامیون‌های حامل مواد سوختی در گمرک اسلام قلعه هرات بر حجم آتش سوزی اضافه کرد.

حال سوال اینجاست از آنجایی که حجم بالایی از کامیون‌های حامل سوخت از مرز دوغارون تردد می‌کنند؛ چقدر این معبر بین المللی دربرابر چنین حوادثی آمادگی دارد؟

احداث پایگاه اورژانس هوایی در مرز دوغارون

محسن سیاح فرماندار شهرستان تایباد می‌گوید: با سفر اضطراری استاندار خراسان رضوی، احداث پایگاه اورژانس هوایی در دستور کار قرار گرفت و مکاتبات آن با سازمان اورژانس کشور انجام شد.

او می‌افزاید: قرار شد ایستگاه آتش نشانی شهرستان به سازمان آتش نشانی ارتقا یابد که در حوزه امداد و نجات این شهرستان تحول بزرگی ایجاد خواهد کرد.

فرماندار شهرستان تایباد ادامه می‌دهد: حادثه آتش سوزی گمرک اسلام قلعه هرات باعث شد که به موضوع امداد و نجات در مرز دوغارون توجه بیشتری شود تا دغدغه‌ها در خصوص سلامت صادرات و واردات مرتفع شود.

راه اندازی ایستگاه آتش نشانی در منطقه ویژه اقتصادی دوغارون

حسین آخونداده مدیر اجرایی منطقه ویژه اقتصادی دوغارون گفت: در پی تصویب طرح جامع این منطقه ویژه، ایستگاه آتش نشانی در این محل تاسیس و به دنبال آن تجهیزات امدادی بیشتری فراهم خواهد شد.

او می‌افزاید: هم اکنون در منطقه ویژه اقتصادی دوغارون، تعداد چهار ماشین آتش نشانی با هفت نیروی آتش نشان فعالیت می‌کنند که در حادثه اخیر گمرک اسلام قلعه، به کار گرفته شدند.

مدیر اجرایی منطقه ویژه اقتصادی دوغارون در خصوص امکانات اطفای حریق در این مکان ادامه می‌دهد: محل‌های تخلیه سوخت دارای شیر‌های آتش نشانی و تحت فشار هستند و در اطراف مخازن سوخت هم شیر‌های تحت فشار آب و کف تعبیه شده است.

آخوندزاده بیان می‌کند: در پای مخازن سوخت، گراویه ریخته شده تا اگر نشتی به وجود بیاید؛ مواد سوختی جران نیابد و به زمین فرو برود.

او تصریح می‌کند: بهتر است که تمامی کامیون‌هایی که به گمرک‌ها وارد می‌شوند؛ دارای کپسول آتش نشانی باشند تا در اولین فرصت اقدام به اطفای آتش کنند.

تجهیزات موجود در شهرستان پاسخگو حوادث وسیع نیست

هادی رمضانی رئیس جمعیت هلال احمر تایباد به خبرنگار ما می‌گوید: تجهیزات امداد و نجات ما، در حد وسع شهرستان است؛ اما پاسخگوی حوادث وسیع نیست.

او می‌افزاید: باتوجه به شرایط خاص و مرزی تایباد، یک دستگاه خودوری امدادی به این شهرستان تخصیص یافت؛ هرچند کمبود در خودور‌های امدای احساس می‌شود.

رئیس جمعیت هلال احمر تایباد ادامه می‌هد: همچنین دو دستگاه آمبولانس موجود داریم که یک دستگاه در مرز دوغارون مستقر خواهد شد.

رمضانی بیان می‌کند: کلیه تجهیزات امداد و نجات به خصوص تجهیزات بروز اطفای حریق باید در مرز دوغارون مستقر باشند.

۹۰ درصد کامیون‌هایی که در مرز دوغارون تردد می‌کنند، حامل مواد سوختی هستند؛ از این رو نیاز‌های ایمنی در این معبر باید مرتفع شوند.

حادثه آتش سوزی گمرک اسلام قلعه تلنگری بود برای ما تا از مرزهایمان غافل نشویم.

آخرین اقدامات پایانه مرزی میلک نسبت به حوادث احتمالی

به پایانه مرزی میلک دراستان  سیستان و بلوچستان می رویم.

مدیر پایانه مرزی میلک گفت: سیستم ایمنی و اطفای حریق پایانه مرزی نسبت به مهار حوادث احتمالی کاملا سالم است.

ضیایی مدیر پایانه مرزی میلک در گفت وگو با خبرنگار ما گفت: پایانه مرزی میلک دو سالن مسافربری و تجاری دارد که هر سالن آن مجهز به ۲۱ کپسول آتش نشانی ۵۰ کیلیویی و ۱۲ کیلویی است.

اوگفت: محوطه پایانه مرزی نیز مجهز به ۲۲ باکس آتش نشانی و ۲ کامیون آتش نشانی مستقر در محوطه است و این پایانه آمادگی کامل برای مقابله و مهار با هرگونه حوادث احتمالی را دارد.

ضیایی همچنین به حادثه گمرک اسلام قلعه در افغانستان اشاره کردو گفت: در روز اول این حادثه برای یاری و کمک رسانی به گمرک اعلام آمادگی کردیم.

او اظهار داشت: برای تسهیل و روان شدن در امر ترانزیت و صادرات کالا، گمرگ در ورودی پایانه مرزی میلک مستقر است تا روند ترانزیت کالا‌ها سرعت بیشتری بگیرد.

گمرک باشماق مریوان فاقد هرگونه امکانات اطفاء حریق است

فرید حق پناه ‌مدیر گمرک باشماق مریوان گفت: چنانچه حادثه‌ای مشابه گمرک اسلام قلعه افغانستان رخ دهد هیچگونه تجهیزاتی برای مهار آتش در باشماق نداریم.

فرید حق پناه گفت:مدیریت گمرک در سراسر کشور بر عهده پایانه هاست و بار‌ها برای تجهیز این مناطق مکاتبه کرده ایم که متاسفانه تا کنون اقدام موثری دراین زمینه انجام نشده است.

او افزود: باتوجه به کوهستانی و سخت گذر بودن باشماق، در صورت بروز حادثه حتی امکان فرار افراد و کارمندان به اطراف هم وجود ندارد.

حق پناه بیان کرد: در مقابل گمرک اقلیم کردستان عراق دارای اداره آتش نشانی است، اما دراین سوی مرز حتی یک پایگاه کوچک هم مستقر نیست.

‌مدیر گمرک باشماق مریوان گفت: تمام واحد‌های گمرکی کشور هم که در سال‌های اخیر احداث شده اند مانند گمرک پرویزخان و پیرانشهر چنین وضعیتی دارند.

تهدید جدی در انتظار گمرکات کرمانشاه

کرمانشاه هم با داشتن دو پایانه گمرکی مشترک با کشور عراق که هر دو آن‌ها در قصرشیرین گرمترین نقطه استان قرار دارند احتمال بروز حادثه‌ای همچون حادثه آتش سوزی اسلام قلعه را دارد.

آیا به راستی مرز‌های استان کرمانشاه زیرساخت‌های لازم برای کنترل مدیریت بحران در چنین شرایطی را دارند؟

تاتار فرماندار قصرشیرین در گفت و گو با خبرنگار ما گفت : در مرز پرویزخان تجمع زیادی بابت تانکر‌های سوخت وجود ندارد و فقط در بعداز ظهر‌ها به رانندگان فراخوان داده میشود که در پارکینگ‌های مختلف مستقر شوند و با تانکر‌هایی که نوبت خروج آن ها است تماس گرفته می شود که فقط همان تانکر‌ها از مرز خارج شوند و بقیه حق توقف و خروج از مرز را ندارند.

او گفت : در پرویزخان بعد از پایانه، گمرک وجود دارد که زیرساخت‌های آن تقریبا فراهم شده است. در مورد حادثه ای که در شرق کشور اتفاق افتاد این احتمال وجود دارد که برای گمرک کرمانشاه هم بیفتد و ما باید از این اتفاق به عنوان یک فرصت استفاده کنیم و تلاش کنیم نواقصمان را حل کنیم.

حیدری افزود : ابتدا باید مرکز آتشنشانی در داخل شهر گذاشته شود بعلاوه اینکه باید از تجمع کامیون‌ها در مرز‌ها خودداری کنیم.در حال حاضر فقط در مرز پرویزخان تانکر‌های سوخت تردد دارند که خوشبختانه قبل از ورودی گمرک یک پارکینگ اختصاصی ایجاد شده که کامیون‌ها را در آنجا نگه میداریم که تا زمانی که کار‌های گمرکی انجام میدهند داخل محوطه گمرک نمانند.

او افزود: روشی که در مرز‌های شرقی و غربی برای حمل سوخت داریم مشابه هم هستند که ایراداتی دارند و باید همگی تلاش کنیم که این ایرادات برطرف شوند و اینطور اتفاقاتی دیگر رخ ندهد.

حال با این اوصاف کرمانشاه دو مرز رسمی صادرات کالا و سوخت دارد که هیچ کدام ایستگاه آتش نشانی ندارد و باید دست به دعای خداوند شد تا روزی که زیرساخت های آن آماده می شود مشکلی برای این دو مرز به وجود نیاید .

کلام آخر

جمهوری اسلامی ایران دارای ۸۷۵۵ کیلومتر مرز آبی و خاکی با ۱۵ کشور جهان شامل پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان، قزاقستان، ازبکستان، ترکیه، عراق، کویت، عربستان، امارات متحده‌عربی، بحرین، عمان و قطر است که حفاظت و حراست از آن بر عهده مرزبانی نیروی انتظامی قرار داده شده است.

همسایگی با ۱۵ کشور جهان و ارتباط ایران با آب‌های آزاد جهان، موقعیت ویژه‌ای را برای این کشور پدید آورده که با توجه به تهدیدات مختلفی که کشورمان در معرض آن قرار دارد، توجه به توسعه مرزبانی را از اهمیت ویژه‌ای برخوردار کرده است.

توجه به نواحی مرزی کشور در راستای توسعه استان‌های مرزی از جمله استان های سیستان و بلوچستان ،کرمانشاه، کردستان و خراسان رضوی تامین امنیت مرز‌های کشور دارای اهمیت ویژه‌ای است که به دلیل طولانی بودن و همچنین به دلیل وجود  همسایه ها، نیازمند ایجاد امنیت و ایمنی در کلیه ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و مدیریتی است.

با توجه به موارد گفته شده حال باید دید مسئولین مربوطه چگونه چهار مرز یاد شده را مجهز به تجهیزات ایمنی برای جلوگیری از حوادث به ویژه در اطفای حریق خواهند کرد؟

گزارش از خدیجه پرورش

انتهای پیام/پ