کام شیرین ساکنان دیار شیرین و فرهاد از مرکبات شمال+ فیلم

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، نوروز که می‌رسد باغداران مازندرانی تقریبا آردشان را بیخته اند و الکشان را آویخته اند، تیغ‌های درختان مرکبات را که در دستهایشان فرو رفته را در می‌آوردند، دستکش هایشان را برای سال دیگر دوباره وصله می‌زنند و چکمه‌های خیسشان را وارونه می‌کنند کنج انبار، زمان برای آن‌ها زمان لبخند است و رضایت از محصولی که برداشته اند، آن‌ها کارشان را کرده اند و حالا نوبت می‌رسد به ارسال مرکبات چیده شده از شاخساران این سرزمین به گوشه گوشه کشورمان.

شاید اگر پارسال در همین تعطیلات نوروزی در حالیکه در میدان میوه و تره بار کرمانشاه قدم می‌زدم یکی به من می‌گفت " نوروز ۱۴۰۰ به همین جا باز می‌گردی و با دوربین عکاسی به دنبال ردی از پرتقال‌های مازندرانی در دیار شیرین و فرهاد هستی " او را دیوانه خطاب می‌کردم، اما روزگار چرخید و من مهاجرت کردم به مازندران و خبرنگار شدم و حالا با دوربین در همان جا هستم در میدان میوه و تره بار کرمانشاه، در میان انبوه میوه‌هایی که از دالاهو آمده است و مردم می‌آیند و می‌خرند برای سفره نوروزیشان، رنگ‌های جادویی از مرکبات شمال هم به چشم می‌خورد

بیشتر بخوانید 
پرتقال، عیدی شیرین مازندرانی‌ها به همه ایران + فیلم

پرتقال کم  نیست

بازارکرمانشاه شلوغ و مردم در تکاپو، بوی عید می‌آید، بوی تازگی، در اینجا انگارنان برنجی پز‌ها مبلغ بهارند و تنوری که با آمدن بهار داغ‌تر می‌شود، دربازار‌های سنتی بوی عود و صدای عمونوروز پیچیده که با ماسکی که بر صورت دارد نوید بهار می‌دهد و مردمی که دیگر انگار زندگی با کرونا برایشان عادی شده و برخلاف سال گذشته دیگر دست از خرید عید نکشیدند، خیابان‌ها و بازار‌ها در گذر زمان فقط رنگشان پریده بود و همان همیشگی بودند، پارچه‌های رنگارنگ و پولک دوزی شده برای لباس‌های محلی، چرخ‌های فلافلی و کبابی‌های سیار خیابانی که در مازندران از این دست کم پیدا می‌شود و همچنان در گوشه کناردسته‌هایی به چشم می‌خورد که به اصطلاح چوپی گرفته و کردی می‌رقصند.

محو تماشای زیبایی‌های بازار هستم که صدایی مرا به سوی خود می‌کشاند" بدو بدو پرتقال مازندران، آمل، بابل، ساری" صدایی که از همه جای بازار انگار شنیده می‌شد، با فاصله چند متری ماشین‌های پر از پرتقال به چشم میخورد، ماشین‌هایی که در طول سال سالار جاده‌ها هستند و در شب عید حامل پرتقال.

در میان انبوه پرتقال‌هایی که بساط شده بودند کنار مغازه‌ها بعضی از تعاونی‌ها که قرار بود مرکز پخش پرتقال‌های شب عید باشند، پر از خالی بودند، پر از مردم و خالی از پرتقال‌هایی که باید به دستشان می‌رسید.

آقایی که روی صندلی لم داده بود گفت همان صبح پرتقال‌های شمال تمام شده، آمدند و خریدند و بردند، می‌گفتند، چون سهمیه پرتقال کم است زود تمام می‌شود.

بخریم یا نخریم مسئله این است

نوروز در فرهنگ ایران همیشه جایگاه ویژه‌ای داشته است از دورهمی‌های خانوادگی تا سفره‌ها و سبد‌های پر از خرید، اما نه تنها کرونا دورهمی‌ها را تار و مار کرده بلکه شرایط نابسامان اقتصادی و فشار حداکثری به مردم سبد عید آن‌ها را هم خالی کرده است، مردمی که در کوچه وبازار در رفت و آمدند و از سر بازارتا انتها قیمت هارا می‌پرسند تا بتوانند متناسب با جیب خود شب عید را بگذرانند.

در میان آن همه مردم پیرزنی که سنگینی بار زندگی کمرش را خم کرده بود و به دنبال خرید میوه بود چشمم را گرفت، آمده بود برای نوه‌هایی که قرار است از جایی دوری بیایند و یادش نمی‌آمد دقیقا از کجا میوه بخرد، می‌گفت: در سال‌های قبل سبد میو‌ها پر بود، اما حالا با این گرانی اگر مازندران هم پرتقال ندهد قشر کم درآمد باید عکس میوه را در گوشی‌ها ببینند.

بیشتر بخوانید 
معلق میان گرانی و نوروز/ کفگیرها ته دیگ خورده اند

خسته از بالا و پایین رفتن بازار است این را از پا‌ها و دست‌های لرزانش می‌توان فهید، می‌گوید خرید از تعاونی‌های تنطیم بازار قوت پا می‌طلبد که من توان ایستادن ندارم و باید این سر و آن سر بازار را قیمت بگیرم تا بتوانم با قیمت مناسب تری میوه خرید کنم.


یکی از مشتری‌ها انگار اینجا را با آلمان اشتباه گرفته بود و برایم داستان می‌گفت که یک روز شیر در آلمان گران شد و مردم نخریدند و دولت مجبور شد قیمت شیر را کاهش دهد و. داشت نسخه آلمانی برای ما می‌پیچید که پرتقال هم گران است، اما می‌گویند باغ‌های شمال امسال پربرکت بود و اگر مردم نخرند بالاخره به قیمت تنظیم بازار می‌رسد، نمی‌دانست اینجا دلالان نمی‌گذارند قیمت‌ها پایین بیاید یا حتی خود ما هم نمی‌گذاریم این را مردی که چند سبد پرتقال را در صندوق ماشین می‌گذاشت می‌گفت " کسی عاقل است که هرچه توان دارد بخرد، چون اگر نخریم فردا باید به قیمت بیشتر بخریم"

یکی هم گلایه می‌کرد ازاینکه قیمت یک مغازه با مغازه دیگر متفاوت واز ۱۲ هزار تومان تا ۱۸ هزارتومان است کاش سود این اختلاف قیمت به جیب کشاورز و باغدار می‌رفت، اما معلوم نیست کجا هزینه می‌شود و ...

اختلاف قیمت از چیست؟

بعد از مرغ و تخم مرغ‌ها حالا نوبت به پرتقال بود که وارد گروه چند قیمتی‌ها شود. داستان به اینجا ختم نشد و حرف‌های حجره داران میدان تره بار و خرده فروش‌ها هم قابل تامل بود. خرده فروش‌ها و تره بار‌های سطح شهرمی گفتند پرتقال مازندران هم مانند طلاست و قیمتش روزانه تغییر می‌کند یکی از آن‌ها می‌گفت ابتدای هفته هر کیلو پرتقال را ۱۲ هزار تومان خریده است، اما همان پرتقال را حالا ۱۴ هزار تومان از میدان می‌خرد.

فروشنده‌های بزرگ سطح شهر هم که انواع پرتقال‌های شمال و جنوب را داشتند در ابتدا درباره کیفیت پرتقال‌ها می‌گفتند و رضایت داشتند که پرتقال‌های امسال نه مثل سال‌های قبلتر یخ زده است و نه کوچک ماشاءالله قدی کشیده اند و کیفیتشان هم خوب است و خریداران هم راضی است، اما میگفتند قیمت‌ها مشخص نیست و ونظارتی بر آن وجود ندارد و روزانه قیمت‌ها بیشتر می‌شود.

به سراغ حجره داران میدان می‌روم جایی که مقصد اول پرتقال‌های مازندران است و از آنجا در سراسر شهر پخش می‌شوند رحمتی که حجره دار میدان تره بار است می‌گوید که قیمت پرتقال‌های تنظیم بازار که از سوی سازمان صمت استان به تعاونی‌ها ومیدان‌ها داد می‌شود با همان قیمت مصوب ۱۲ هزار تومان به دست مصرف کننده می‌رسد، اما این پرتقال‌ها حجم کمی از مصرف استان است به همین دلیل حجره دارن بخش زیادی از مرکبات را مستقیما از مازندران و خصوصا رامسر تهیه می‌کنند.

مومی وند که موسسه باربری در کرمانشاه دارد می‌گوید پرتقال‌هایی که مستقیما از مازندران وارد می‌شوند قیمت ثابتی ندارند و هربار نسبت به قبل بیشتر می‌شود بنابراین وقتی به خرده فروش‌ها می‌رسد با احتساب سود دو طرف قیمت افزایش می‌یابد و تا کیلویی ۱۶ هزار تومان می‌رسد.

الوعده وفا

انگار فرقی نمی‌کند در کجای این سرزمین ساکن باشی در مازندران که باشی همین مشکل را با سیب‌ دماوند و آذربایجان داری، اینجا هم با مرکبات شمالی که سالانه در زمستان کیلومتر‌ها داخل و خارج مرز‌ها را طی میکند تا هم بازار صادرات گرم باشد هم به سفره عید مردم رنگ و لعابی دهد.

برای یافتن چرایی این موضوع سوار تاکسی می‌شوم مقصد جایی نیست جز سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمانشاه، ساختمانی که در روز‌های پایان سال برعکس بعضی از ادارات شلوغ‌ترین روز‌ها را به خود می‌بیند با کمی دردسر موفق به صحبت با بیگلری معاون بازرسی و حمایت از حقوق تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کرمانشاه شدم.

او می‌گفت استان ازنظر تامین پرتقال شب عید مشکلی ندارد و مازندرانی‌ها مثل هرسال به خوبی به وعده‌های خود عمل کردند.

بیگلری از ۵۰۰ تن ذخیره پرتقال برای نوروز امسال در کرمانشاه خبر داد و گفت: این مقدار پرتقال که در تعاونی‌های استان فروخته می‌شود طبق مصوبه با قیمت دولتی کیلویی ۱۲ هزار تومان به دست مردم می‌رسد و از این بابت مشکلی نیست و کمبودی برای استان وجود ندارد.

از او درباره این اختلاف قیمت‌ها می‌پرسم می‌گوید: عرضه و تقاضا، تقاضا برای میوه شب عید در روز‌های تعطیل زیاد است و عرضه با قیمت دولتی محدود، می‌گوید این پرتقال برای تنظیم بازار به استان‌ها داده می‌شود یعنی اگر قیمت خواست بالا برود این میوه‌ها به بازار عرضه می‌شود تا قیمت متعادل شود، این هم مخصوص پرتقال‌ها نیست سیاستی است که برای همه مایحتاج مردم در شب عید اتخاذ شده است.

پایان گزارش حالا که یک سالی از مهاجرتم به مازندران گذشته می‌دانم داستان کاشت و برداشت مرکبات سخت و زیبا است، سخت مثل دست‌های زنان سرزمین شمالی که از تیغ‌های پرتقال زخمی می‌شوند و زیبا مثل لبخند آنان در غروب یک روز زمستانه پس از چیدن محصولشان، و این داستان هر سال ادامه دارد مانند داستان افزایش بی دلیل وتفاوت قیمت‌ها در نوروز هر سال.

انتهای پیام / ک