ژن درمانی به مرحله آزمایش انسانی رسید/ نهاده‌های دامی مقاوم به خشکی تولید خواهد شد

جواد محمدی گفت: پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری در حوزه‌های مختلف بیوتکنولوژی، انسانی، دامی، کشاورزی، صنعت و میکرو ارگانیسم فعالیت دارد. در زمینه تشخیص مولکولی کرونا جزء اولین آزمایشگاه های کشور بودیم که به کمک مهار کرونا آمده ایم و این پژوهشگاه اولین مرکز تشخیص مولکولی کرونا است.

او گفت: در این پژوهشگاه، مرکز حیوانات مدرن را راه اندازی کرده ایم که در این مرکز موش تراریخت را تولید کرده ایم. قدم بعدی درمان بیماران تالاسمی، هموفیلی و بیماران نقص ایمنی با ژن درمانی است.

در آینده ژن درمانی، جایگزین دارو درمانی خواهد شد.

او گفت: با برخی از بیمارستان‌ها در زمینه ژن درمانی همکاری و تعامل خوبی داریم. سعی کردیم بذر دام مقاوم به کم آبی را تولید کنیم تا در شرایط کم آبی نیاز استراتژیک کشور به غذای دام را بر طرف کنیم.

به گفته وی یکی از دیگر اقدامات، گیاهان دست ورزی شده و تولید بذر برخی از گیاهان مقاوم به ویروس‌ها در کشور است؛ زیرا این ویروس‌ها تا ۴٠ درصد از محصولات را آسیب می‌زنند.

او گفت: سالیانه ۱/۸ میلیارد دلار صرفه جویی ارزی می کنیم. تولیدات ما در حوزه زیست فناوری رتبه ۱۲دنیا و اول منطقه را دارند و ۶٠ درصد از محصولات صادراتی شرکت‌های دانش بنیان مربوط به ما هستند. ۶٠٠ شرکت دانش بنیان در این پژوهشگاه فعالیت می‌کنند.

محمدی اعلام کرد که سیر مهاجرت در حوزه بیوتکنولوژی از کشور کاهش پیدا کرده است و نخبگان ایران علاقه‌مند به ورود به حوزه ساخت و تولید بافت هستند.

او گفت: پژوهشگاه زیست فناوری یک فناوری را برای مهار زیستی ریزگرد‌ها طراحی کرده و با سازمان محیط زیست مکاتباتی داشته ایم. دست ورزی ژنتیکی یکی از دستاورد‌های بزرگ ما در این پژوهشگاه است.

او گفت: ما همکار وزارت بهداشت در زمینه آزمایشگاه روغن و آزمون تراریختگی هستیم. یکی از برنامه‌های ما این است که در اشتغال دانش بنیان نقش ایفا کنیم تا دانشگاه‌ها محل معرفی نخبگان و استادان به صنعت باشند. تلاش کرده ایم تا به سمت تولید ذرت و دانه سویا از جمله نهاده‌های دامی برویم. در زمینه درمان ناباروری نیز با دانشگاه شهید بهشتی تفاهم نامه همکاری داریم.

به گفته وی ماموریت گرایی و انجام فعالیت‌ها مطابق نقشه جامع علمی کشور از دیگر اقدامات این پژوهشگاه است.

او گفت: سند همکاری با کشور‌های دوست و مسلمان دستیابی به انواع ذرت، دستیابی به انواع مکمل‌های دام، تعیین عوامل ژنتیکی خطر بیماری قلبی و عروقی، ژن درمانی، درمان ناباروری، سلول درمانی و ایمن درمانی از جمله اولویت‌های پژوهشگاه زیست فناوری است.

محمدی گفت: در حال حاضر ۱۲ محصول ژن درمانی در دنیا به ثبت رسیده اند و پژوهشگاه به سمت تولید آن حرکت کرده است. تولید کیت تشخیص بیماری طیور، تولید جنین گاو‌های شیری و گوشتی و تشخیص زود هنگام سرطان از جمله دیگر اولویت‌های پژوهشگاه هستند. اولین عامل مرگ و میر به دلیل سکته‌های قلبی و عروقی و حتی مغزی است. عرضه کیت‌های تشخیص سرطان در بازار نیز از دیگر اولویت و برنامه‌های پژوهشگاه است.

در زمینه ژن درمانی با کدام بیمارستان‌ها همکاری دارید؟

در زمینه ژن درمانی با مرکز طبی اطفال و ستاد سلول‌های بنیادی همکاری داریم. این بیمارستان در زمینه درمان سرطان و ژن درمانی و تشخیص مولکولی فعالیت دارد. ما در این حوزه با دانشگاه‌های علوم پزشکی شهید بهشتی و ایران همکاری داریم.

برنامه شما برای سوق دادن اعضای هیئت علمی به صنعت چیست؟

این که عضو هیئت علمی در دانشگاه حدود ۳٠ سال در دانشگاه باشد، جزء قوانین است. ما تشویق کرده ایم تا اعضای هیئت علمی به سمت حوزه صنعت بروند. در حال حاضر ۳٠ درصد از اعضای هیئت علمی دارای شرکت دانش بنیان بوده یا در این شرکت‌ها فعال هستند. امیدوارم این آمار به ۷٠ درصد برسد.

اجرای دستاوردهای ژنتیکی با رعایت تمام قوانین داخلی و بین المللی انجام می شود. آزمایشگاه جامع با همکاری وزارت علوم راه اندازی می شود. 

سند جامع دانشگاه اسلامی که توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب و تدوین شده، مورد نگاه جدی ما است. بر اساس همین سند اولویت های پژوهشگاه زیست فناوری تبیین و تعیین شده است. معتقدم که باید به سمت تحقق اسناد دانشگاه اسلامی حرکت کنیم.