رونمایی از کتاب مبانی، اصول و منابع تولید علوم انسانی اسلامی

صبح امروز ۲۳ تیرماه در نشستی با حضور محمدهادی ایمانیه، استاندار فارس؛ آیت الله لطف الله دژکام، نماینده، ولی فقیه در فارس و امام جمعه شیراز؛ آیت الله علی اکبر کلانتری، عضو مجلس خبرگان رهبری و دیگر مسئولان استانی از کتاب «مبانی، اصول و منابع تولید علوم انسانی اسلامی» رونمایی شد.

دغدغه اصلی آیت الله حائری شیرازی مسئله علوم انسانی و اسلامی بود

استاندار فارس در این آیین گفت: دغدغه اصلی آیت الله حائری شیرازی مسئله علوم انسانی و اسلامی بود و به همین دلیل پژوهشکده علوم اسلامی آیت الله حائری شیرازی و انتشارات علوم انسانی اسلامی ایجاد شده است.

ایمانیه گفت: ما در برخی علوم دهه‌ها از دنیای غرب عقب هستیم؛ اما در حوزه منابع انسانی این غرب است که در کار خود مانده است. لازم است بررسی شود که چرا ما که در حوزه علوم انسانی منابع اصیل داریم، تاکنون به نتیجه‌ای قطعی نرسیدیم و نتوانستیم این موضوع را در جامعه خود حل کنیم.

نماینده عالی دولت در فارس به ضرورت تولید منابع انسانی اسلامی در کشور اشاره کرد و گفت: اینکه طلاب و دانشجویان ما از منابع غرب استفاده می‌کنند، یعنی در این حوزه اقدامات لازم صورت نگرفته است. امیدواریم پژوهشکده علوم انسانی اسلامی آیت الله حائری شیرازی این موارد را دنبال کند و این کتاب سرآغازی برای تأکید بر این حوزه باشد.

نیازمند ایجاد انقلاب علمی در علوم انسانی هستیم

آیت الله لطف الله دژکام نماینده ولی فقیه در استان فارس نیز در این مراسم گفت: در آستانه عید سعید غدیرخم، جلسه مبارکی برای رونمایی از این کتاب ارزشمند برگزار شده است.

امام جمعه شیراز به واژه تولید علم اشاره و گفت: تولید علم در کشور و در دانشگاه‌های ما سابقه طولانی دارد و هیچ وقت نبوده که در ایران تولید علم صورت نگرفته است. اما نکته اینجاست که آنچه عمدتا ما در دوران معاصر تولید کرده‌ایم، در زمین دیگران بوده و ادامه حرف آنهاست.

دژکام با اشاره به نظریه انقلاب علمی گفت: انقلاب‌های علمی، زمین بازی را عوض می‌کنند. ادعای آقای حائری و دیگر نظریه پردازان انقلاب اسلامی نیز این است که در علوم انسانی اسلامی باید انقلاب علمی رخ دهد. بر این اساس دیگر ما ادامه دهنده تمدن‌های غرب نیستیم بلکه تصحیح کننده مسیر تمدن خواهیم بود. انقلاب علمی در کشور ما باید از جایی آغاز شود. تلاش آیت الله کلانتری در نوشتن این کتاب یک قدم در راستای ایجاد انقلاب علمی است.

او گفت: اگر می‌خواهیم انقلاب علمی داشته باشیم باید مبانی را که علوم غربی بر آن پایه گذاری شده عوض کنیم. اگر ما نگاه هستی شناسانه و معرفت شناسانه خود را تغییر ندهیم، طبیعتا هر دانشی که تولید کنیم در همان محدوده خواهد بود، اما اگر مبانی تغییر کند نتایج متفاوتی حاصل خواهد شد. غرب چیزی برای تغییر مبانی ندارد، اما مبانی که ما برای عقاید خود داریم می تواند همه را تغییر دهد.

خطیب جمعه شیراز گفت: دنیای غرب درباب علوم انسانی روش تجربی را پیشنهاد دادند، اما آیت الله کلانتری در این کتاب معتقد است که برای تحقیق در زمینه علوم انسانی باید منابع دیگری از جمله شهود ارائه دهیم. در این کتاب اصول نیز باز تعریف شده است و اصول، به معنای متدولوژی یا روش شناسی علوم دینی عنوان می‌شود.

دژکام گفت: باید مسائل علمی تبیین شود تا در بازار علم خریدار پیدا کند. کتاب آیت الله کلانتری اثری ریشه‌ای است. ما می‌توانیم دانش ایرانی اسلامی خود را بر پایه اصولی بچینیم که قابل عرضه به دنیا باشد. این کار بزرگی است که شروع شده، اما کافی نیست. باید این مطلب بار‌ها تاکید شود و این کتاب به عنوان کتاب درسی در دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه معرفی شود.

آیت الله علی اکبر کلانتری نیز در این نشست گفت: تشکر می‌کنم از همه عزیزانی که این برنامه را ترتیب دادند و این کتاب را داوری کردند.

این عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: این کتاب درآمدی بر مبانی اصول و منابع علوم انسانی اسلامی است. در فصل اول که کلیات است چهار محور و دیدگاه به منابع علوم انسانی و اسلامی مرور شده است. در این کتاب نظریه‌ای دنبال می‌شود که علوم انسانی هم لازم است هم واجب؛ قصد ما این بود که به کسانی که در وجود علوم انسانی اسلامی شک دارند جواب بدهیم.

او گفت: در فصل دوم این کتاب مبانی شناخت شناسی، هستی شناختی، اسلام شناسی، دین شناسی، ارزش شناسی بررسی شده است. بخش بعدی به اصول و فلسفه اصول علوم انسانی اسلامی مربوط است و بخش آخر کتاب، منابع علوم انسانی از جمله سنت، عقل و شهود مطرح شده است.

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: این کتاب بازتابی از ایده‌های آیت الله حائری شیرازی است. آیت الله همواره بر تولید علوم انسانی اسلامی بومی تأکید می‌کردند. به اعتقاد ایشان علوم انسانی وارداتی نمی‌تواند جوابگو باشد و زیان آور است.

مدیرکل کتابخانه‌های عمومی فارس نیز در این نشست گفت: کتابخانه‌های عمومی برای معرفی آثار برتر و شخصیت‌های علمی و ادبی کشور، برنامه‌های مختلفی را برگزار کرده است که از جمله این‌ها، برنامه "این چند کتاب" ویژه معرفی آثار آیت الله حائری شیرازی بود که رونمایی از پوستر آن در شیراز انجام شد.

او گفت: به مناسبت دهه امامت و ولایت نیز کتاب «با علی در صحرا» در شیراز نقد و بررسی می‌شود.

گفتنی است کتاب «مبانی، اصول و منابع تولید علوم انسانی اسلامی» اثر آیت الله علی اکبر کلانتری اولین اثر پژوهشکده علوم انسانی اسلامی آیت الله حائری شیرازی و انتشارات علوم انسانی اسلامی است که در شیراز کار خود را آغاز کرده اند.