۲۰ سال فعالیت معادن، حریم منظری سنگ نگاره‌های تیمره را از بین برده است

مصطفی قانونی گفت:منطقه تیمره به لحاظ محیط زیست و آثار تاریخی آن بکر بوده و طی بیست سال گذشته حریم منظری آن به هم ریخته است.

او با اشاره به اعلام شکایت میراث فرهنگی شهرستان گلپایگان در سال ۹۷ که منجر به توقف فعالیت دو معدن منطقه تیمره شد، گفت: دادستان دستور توقف فعالیت دو معدنی که در حوزه استان اصفهان بودند را صادر کرد و این معادن تا ابتدای امسال متوقف بودند تا اینکه دوباره فعالیت شان را شروع کردند.

قانونی با اشاره به از سرگیری فعالیت این معادن از ابتدای امسال  افزود: اداره میراث فرهنگی شهرستان مجدد اعلام شکایت کرد و دستور توقف عملیات را گرفت، ولی پرونده همچنان در شعبه ۱۰۱ دادگاه کیفری گلپایگان منتظر رای است.

او با بیان اینکه فرایند این دادگاه طولانی و هنوز منجر به رای نشده است، ادامه داد: با این وجود با توجه به تنش‌های اجتماعی و نگرانی مردم از آسیب این معادن برای سنگ نگاره‌ها، این موضوع در سفر استاندار در اوایل امسال به شهر گلپایگان مطرح شد.

رییس اداره میراث فرهنگی شهرستان گلپایگان گفت: مصوبه‌ای در این سفر داشتیم که میراث فرهنگی محدوده‌ای را به اداره صنعت و معدن اصفهان اعلام کند تا در آن محدوده معادن فعالیت نکنند.

قانونی گفت: این محدوده به اداره صنعت و معدن اصفهان فرستاده شده است. در برداشت میدانی، هرجایی که سنگ نگاره‌ها بوده اند به اضافه حریم آن‌ها را به اداره صنعت و معدن ابلاغ کرده ایم، اما با این وجود نمی‌توانیم بگوییم در این محدوده‌ها اصلا سنگ نگاره‌ای وجود ندارد و ممکن است نقش و اثری هم در دیگر مناطق وجود داشته باشد.

او با تاکید بر اینکه پیشتر محدوده گسترده‌ای برای فعالیت به معادن داده شده بود، افزود: قسمت‌های عمده فعالیت معادن در حریم منطقه غرقاب هستند.

قانونی یادآور شد: منطقه تیمره به درازای رودخانه «اناربار» و از منطقه قلعه ابراهیم شهرستان خوانسار در بالادست سد قدیم گلپایگان تا مناطق غربی گلپایگان است و پراکندگی سنگ نگاره‌ها در آن به شدت زیاد است. این سنگ نگاره‌ها در بسیاری از قسمت‌های گلپایگان وجود دارند؛ اما متمرکزترین و جامع ترینِ این مناطق، تپه غرقاب است که در آن معادن فعال بوده اند.

به گفته رییس اداره میراث فرهنگی گلپایگان این معادن در اوایل دهه هشتاد بدون استعلام از میراث فرهنگی اصفهان مجوز اکتشاف و بهره برداری گرفته اند.

قانونی در این ارتباط افزود: در منطقه تیمره که مشترک بین خمین در استان مرکزی و گلپایگان در استان اصفهان و استان لرستان است، سه معدن وجود دارد که یکی از آن‌ها را اداره صنعت و معدن استان مرکزی و دو معدن دیگر را اداره صنعت و معدن استان اصفهان مجوز داده است.

او افزود: محدوده اکتشافی که به این معادن در طی بیست سال گذشته داده شده، گسترده بوده است. در این سال‌ها، تخریب‌هایی در حوزه آثار تاریخی این منطقه رخ داده است که باید تخریب‌های حریم منظری را هم به آن‌ها افزود.

قانونی با اعلام اینکه در حال حاضر فعالیت معدنی در منطقه تیمره وجود ندارد، گفت: این محدوده غنی از سنگ‌های سلیسی است و این سنگ به وفور در سطح زمین وجود دارد.

او افزود: در بازدید‌های دوره‌ای، گزارشی از فعالیت معدن نداریم و ممکن است به صورت شبانه برداشت‌های سنگ سلیس به صورت دستی انجام شود، اما ماشین آلاتی برای برداشت وجود ندارد.

سنگ نگاره‌های گلپایگان آثاری متعلق به پیش از تاریخ هستند و در سال‌های اخیر و در برخی نقاط به دلیل عملیات معدن کاوی و نبود نظارت‌های کافی تهدید و دچار تخریب شده اند.

منبع:ایرنا