روایت مجیدی از مصائب فیلمبرداری در حرم امام رضا (ع)

در پنجمین شب برنامه  "شصت سال سینمای ایران و عرض ارادت به پیشگاه امام رضا (ع) "، فیلم‌های  رضای رضوان ساخته مجید مجیدی، مشهدمقدس وایمان ساخته حسین ترابی و یاضامن آهوساخته پرویزکیمیاوی در پردیس مهر کوهسنگی به نمایش در آمد ودر ادامه با حضور مجید مجیدی  نشست پرسش و پاسخ  فیلمش برگزارشد.

مجید مجیدی در ابتدای این نشست گفت:  همه ما از همان بدو کودکی، با نام آقا علی بن موسی الرضا (ع) پیوند خورده ایم و همه خاطرات مختلفی از اقصی نقاط کشور از حرم امام رضا داشته و داریم.

او ادامه داد: آستان مقدس حرم امام رضا(ع) زوایای پنهانی دارد که خیلی ویژه است و خیلی گنجینه بزرگی است و باعث تاسف است که این گنجینه بسیار بزرگ که ریشه‌های تاریخی، فرهنگی و مذهبی دارد اینچنین مغفول مانده است. متاسفانه یکی از دلایل این مغفول بودن، نگاه سنتی بوده که در این سال‌ها در آستان وجود داشته است.

مجیدی افزود: با بهروز شعیبی که صحبت می‌کردم او هم تعریف می‌کرد که برای فیلم بدون قرار قبلی، با چه سختی‌هایی توانسته است در حرم کار کند.

کارگردان فیلم بچه‌های آسمان افزود: برای ما ساخت مستند رضای رضوان در حرم رضوی خیلی سخت بود. الان نگاه نکنید که به راحتی با این دوربین‌های موبایل در حرم می‌توان فیلم و عکس گرفت. آن موقع داشتن دوربین در حرم رضوی یک جرم نابخشودنی بود.ما با اینکه با آستان هماهنگ کرده بودیم، وقتی کار می‌کردیم، دوساعت بعد که شیفت عوض می‌شد، می‌آمدند همه وسائل ما را می‌گرفتند. البته دیگر عادت کرده بودیم.

این کارگردان سینما افزود: چنین گنجینه بزرگی داریم و در طول این سال‌ها، آثار بسیار کمی در این زمینه تولید شده است. از زوایای مختلف می‌توان درباره آستان قدس فیلم تولید کرد. مثلا یکی از مواردی که می‌توان به آن پرداخت وقف نامه‌ها است. در حوزه وقف کار‌های پژوهشی و تحقیقی و حتی مستند‌ها و فیلم‌های بلند داستانی خوبی می‌توان تولید کرد.

او تاکید کرد: آستان مقدس امام رضا (ع) الان مثل یک کشور است که همه مسائل را دارد که اگر لایه‌های مختلف آن مورد بررسی قرار گیرد شکل ارزشمندی پیدا می‌کند.

کارگردان فیلم آوازگنجشک‌ها گفت: سینماگری واقعا وجود ندارد که عشق و ارادتی به ساحت مقدس امام رضا (ع) نداشته باشد. حتی در خارج از کشور با برخی از فیلمسازان صحبت کرده ام آن‌ها هم ارادت ویژه‌ای به این ساحت مقدس دارند.

کارگردان فیلم رنگ خدا در بخش دیگری از صحبت‌های خود تاکید کرد: هر کاری که نسبت پیدامی کند با ساحت مقدس اهل بیت، چون با عشق تولید می‌شود قطعا باعث ماندگاری اثر می‌شود.

مجیدی با اشاره به ساخت فیلم محمد رسول الله (ص) گفت: یکی از توفیقات زندگی من این بوده که فیلم زندگی حضرت محمد (ص) را کار کرده ام. آقای ویتوریو استرارو  فیلمبردار فیلم ما یکی از بهترین فیلمبرداران حال حاضر دنیاست. یک روز که فشار کاری زیاد بود به خاطر شرایط روحی مناسبی که نداشتم کار را تعطیل کردم. آقای استرارو من را صدا کرد و از من یک سوال کرد و گفت: جمعیت کل جهان چه قدر است؟ ۱۲۰ سال دیگر یک نفر از این جمعیت هفت میلیاردی روی زمین نخواهد بود، ولی یقین بدان که این فیلم برای دویست الی سیصد سال دیگر باقی خواهد ماند. تو فکر کن داری کاری می‌کنی که برای آیندگان خواهد بود.

این کارگردان سینما با اشاره به فیلم یا ضامن آهو گفت: فیلمی که پرویز کیمیاوی درباره امام رضا ساخته یعنی فیلم یا ضامن آهو، به نظرم یکی از شاهکار‌های مستندی است که درباره امام رضا ساخته شده و آقای کیمیاوی با این فیلم برای خودش باقیات الصالحات باقی گذاشته است. آقای کیمیاوی  یکی از فیلمسازان بزرگ سینمای ایران است و آثار شاخصی تولید کرده واین فیلم یا ضامن آهو یک اثر بی بدیل بوده و خواهد بود.

مجیدی درپاسخ به سوالی درباره ساخت فیلم درباره امام رضا(ع) گفت: واقعا خود من به طور جدی چه مستقیم وچه غیر مستقیم تلاش کرده ام که اتفاق‌هایی بیفتد، ولی نگاه سنتی که وجود دارد به نوعی سد و مانع دراین راه بوده است. مثلا می‌توان درباره آداب زیارت کار‌های جدی کرد. در حوزه کودک و نوجوان اصلا ما کار نکرده ایم و نتوانسته ایم این گوهر وجود مقدس آقا علی بن موسی الرضا را به کودکان معرفی کنیم و نه در کتاب‌ها و نه حوزه‌های مختلف نتوانسته ایم فرهنگ سازی کنیم و این خسارت بزرگی است.

او افزود: در پلتفرم‌ها، این همه سریال ساخته می‌شود. سالی ۲۵ میلیون تشرف به مشهد انجام می‌شود و دریایی از سوژه وجود دارد.

مجیدی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: یکی از آرزو‌های من این بود که این شهرکی که برای فیلم محمد رسول الله (ص) ساختیم یک مرکز توریستی و گردشگری شود. خیلی از کشور‌های دنیا هم حاضر بودند بیایند و در آنجا کار کنند. من به همه جای دنیا رفته ام از هالیوود و بالیوود تا چینه چیتا وواقعا این شهرک محمد رسول الله کار منحصر به فردی است. با یک زیر ساخت اساسی، آنجا را ساختیم. البته الان دارد آنجا فیلم‌ها و سریال‌های زیادی ساخته می‌شود. هم اکنون بخش زیادی از سریال سلمان در آنجا دارد کار می‌شود، ولی در مقیاس کاری که در این شهرک  انجام شده، آن بهره برداری لازم انجام نشده است. بااینکه کار بسیار منحصر به فردی انجام شده است.

او افزود: آن موقع با ۳۷ میلیارد تومان آنجا را ساختیم، ولی الان ارزش آن هفت هشت هزار تا ده هزار میلیارد تومان است. دوست داشتم آنجا برای حضور دانشجویان و مردم باشد. ما آنجا را به گونه‌ای ساختیم که عینا مطابق مکه ۱۴۰۰ سال پیش است.

مجیدی دربخش‌های پایانی صحبت‌های خود در پاسخ به سوال یکی از دانشجویان درباره توصیه اش به فیلمسازان جوان گفت: فیلمسازان جوان ایرانی به لحاظ تکنیک و سخت افزار خیلی رشد کرده اند. فیلم‌هایی از آن‌ها می‌بینم که به لحاظ تکنیک و خلاقیت‌های تصویری فوق العاده است. متاسفانه خلاء جایی است که به دلیل تحلیل محتوا ضعیف هستند. فیلمسازان جوان باید تحقیق کنند و بخوانند و در حوزه اندیشه هم ورزیده شوند و جامعه را از ابعاد مختلف بررسی کنند. هنر‌مند و فیلمساز زمانی می‌تواند جهانی را خلق کند که خودش صاحب جهانی شود و اگر صاحب جهانی نشود مقلد می‌شود. مهمترین بخشی که فیلمسازان جوان از آن لطمه می‌خورند این است که تقلید می‌کنند. البته این در سینمای حرفه‌ای ما هم وجود دارد و این خیلی خطرناک است.

اجرای نشست پرسش و پاسخ را مسعود نجفی برعهده داشت.
این برنامه با استقبال بسیار خوب تماشاگران برگزار شد و سالن نمایش فیلم کاملا پر شده بود. این برنامه توسط بنیاد بین المللی فرهنگی هنری امام رضا (ع) با مشارکت حوزه هنری و همراهی فیلمخانه ملی ایران، موسسه تصویر شهر و مدرسه اسلامی هنر برگزار می‌شود.