خودکفایی ایران در تولید کاتالیست صنعت پتروشیمی

شاهمیرزایی مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی و معاون وزیر نفت در برنامه صف اول شرکت کرد و به سوالات زیر پاسخ داد.

ماحصل نمایشگاه ایران پلاست چه بود؟

شاهمیرزایی: دیپلماسی پتروشیمی باعث شد شرکت های خارجی حضور پررنگی در نمایشگاه داشته باشند و به طوری که سال گذشته تنها ۱۰ شرکت حضور داشت اما امسال  ۲۰۰ شرکت. دوران تحریم گذشته و اگر تحریم اثر داشته باشد اما بازار ایران بسیار قوی شده و دارای تجهیزات بسیار  است. انواع محصولات کمپرسور قوی وجود دارد و انواع توانمندی های خوبی در کشور داریم. 

اینکه در یک سال ۲۰ برابر شرکت های خارجی در این نمایشگاه حضور داشته باشند یک پیام قوی از بی اثر شدن تحریم ها است و یک کار تکميلی است حتی اگر  تحریم تبعات  زیادی برای این کشورها داشته باشد.

سبد پر تعداد محصولات پتروشیمی ایران بسیار قوی است و امسال شرکت های خارجی بسیار زیادی حضور  پررنگی داشتند و حتی استقبال خوب باعث ایحاد صف های طولانی برای حضور آنها شد.

شرکت های ایرانی هم در این دوره  پیشرفت زیادی داشته اند. شرکت های  ایرانی در حال حاضر اقدام به ساخت کاتالیست های جدید و متناسب با فناوری های روز دنيا کرده اند. 

پرهیز از خام فروشی در این دوره بسيار  قوی شد و محصولات پتروشیمی  تولید شده در این زمینه بسیار پیشرفته تر شده بود. تا پایان امسال  تولید  کاتالیست های صنعت پتروشیمی در کشور بومی سازی می شود.

برخی از  کاتالیست ها به کمک فلزات گران بها تهیه می شود برای آنکه  ایران در جرگه صادرات قرار گیرد اقدامات خوبی صورت گرفته  و در حال حاضر  ۱۵۰۰ تن انواع کاتالیست صادر کرده ایم.

در دو سال گذشته  با اتکا  به شرکت های دانش بنیان توانسته ایم به پیشرفت های خوبی دست پیدا کنیم و این موضوع ها در تولید  کاتالیست بسیار نمود داشته است.

۹۰ درصد کاتالیست مورد نیاز صنعت پتروشیمی در  داخل کشور تولید می شود به طوری که  در حال حاضر  بسیاری از کاتالیست ها با تناژ بالا  در کشور تولید می شود.

ظرفیت تولید این صنعت به همت متخصصان داخلی از مقدار بسیار کم در ابتدای انقلاب هم‌اکنون به بیش از سالانه ۹۲ میلیون تن افزایش یافته است. پیش از انقلاب صنعت پتروشیمی ۱۰۰ درصد وابسته بود اما امروز در بیشتر موارد از جمله کاتالیست‌ها، کالا و تجهیزات و مراحل راه‌اندازی و بهره‌برداری خودکفا هستیم.

 از سیاست‌های دولت مردمی امضای بیش از ۱۰ها میلیارد دلار تفاهم سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف صنعت نفت است که بخشی از آن انجام و بخشی در حال انجام است که این سیاست در صنعت پتروشیمی نیز جاری است و سرمایه‌گذاری‌های مطلوبی در صنعت انجام می‌شود.

 استفاده  از ظرفیت های دانش بنیان به چه شکل است؟

شاهمیرزای : در سراسر کشور دانشگاه صنعت شیمی وجود دارد همچنین با استفاده از  ظرفیت پارک  های فناوری ، صنعت نفت و شرکت پژوهش و فناوری  توانستیم چرخه  زنجیره ارزش افزوده  را تکمیل کنیم.

در جذب سرمایه گذاری و تکمیل زنجیره ارزش به چه مرحله ای رسیده ایم؟

شاهمیرزایی : اقدامات راهبردی بسیار زیادی در این بخش  انجام داده ایم به طوری که  درحرکت به سمت زنجیره ارزش بسیار پیشرفت کرده ایم و به آن نقطه مورد هدف رسیده ایم.

برنامه هفتم در حوزه پتروشیمی از پیش‌تر آماده بود و برنامه هشتم نیز تدوین شده است،  طرح‌های توسعه‌ای برای تکمیل زنجیره ارزش و ایجاد واحدهای جدید برای متنوع کردن سبد محصولات پتروشیمی ایران برنامه‌ریزی شده است.

خودکفایی را باید در تمامی محصولات داشته باشیم و باید به فناوری تولید  همه محصولات پتروشیمی دنیا دست یابیم. یک سری برنامه و مجتمع ها در حوزه های مختلف طراحی شده بود و آنچه مهم است باید طرح های نیمه تمام را به اتمام برسانیم.

 در گام اول طرح  ۲۱ محصول پتروشیمی در حوزه کشاورزی، چرم مصنوعی،  خودرویی و ... آماده شده و تجزیه و تحلیل کرده ایم و بسته به آنکه محصولات خوراک در کدام هلدینگ  است برنامه های مختلف را ارائه کرده ایم‌.

دانش فنی  محصولاتی که  در گذشته وارد می شد را بومی سازی کرده  ایم. بومی سازی کاتالیست ها را با همت دانشمندان تمام می‌کنیم.کالاهایی که مشمول تحریم است باید در کشور ساخته شود. به برخی از حوزه هایی که کمتر محصولات پتروشیمی تولید می کردند  اعلام کرده ایم که تولیدات خود را افزایش دهند.

خوراک پتروشیمی‌ها  به چه مرحله ای رسیده است؟

شاهمیرزایی: مهم ترین چالش پتروشیمی جهان خوراک پتروشیمی‌ها است و بسیاری از منابع خوراک پتروشیمی‌ها رو به افول است و ذخایر خوراک پتروشیمی‌ها با استفاده بسیار زیاد و بیش از حد رو به افول است.

چرخه محصولات پتروشیمی بسیار زیاد می تواند متنوع باشد و به طوری که هر محصولی که مورد نیاز باشد می توانیم تولید کنیم.  اگر زیاد مصرف نکنیم و صرفه جویی کنیم خوراک وجود دارد.

در این دولت به جد پیگیری شد از گازهای فلز کمتر استفاده شود و در ایران به این موضوع  توجه شد. گازهای فلر جداسازی می شود و  با برش هایی  شیرین سازی می شو د و در شبکه شهری قرار می‌گیرد. جمع آوری گازهای همراه به کمک خوراک آماده  سرمایه گذاری در حوزه صنایع نفت و گاز  است.

برای آنکه سرمایه گذاران  تشویق شوند  در هر مرحله ای که از بالای زنجیره به پایین حرکت کنند به آنها تضمين می دهیم  که ۵ درصد خوراک را تا ۳۰ درصد تخفیف می  دهیم.

اختلاف قیمت بازار داخل و خارج سوداگری ایجاد می کند با مدیریت دستگاه ها سوداگری کم می شود و سامانه بهین ساب محصولات پتروشیمی در این زمینه کمک کرد. 

یک مقدار اشکالات و  تفاوت قیمتی در داخل وجود  دارد   اما در مجموع با ثبات ترین بازار پتروشیمی و باثبات ترین قیمت محصولات پتروشیمی در کشور  وجود  دارد .

در خودکفایی مواد اولیه پتروشیمی چقدر پیشرفت داشته ایم؟

شاهمیرزایی: میزان وابستگی  ما به مواد اولیه پتروشیمی بسیار کمتر شده و تنها در برخی از محصولاتی که  پیشرفت داشته ایم  ۱۶ میلیارد ارز آوری داشته ایم.

در آغاز انقلاب اسلامی محصولات انگشت‌شماری در صنعت پتروشیمی تولید می‌شد اما امروز بالغ بر ۵۵۰ گرید انواع محصولات پتروشیمی در کشور تولید می‌شود که به خریداران و مشتریان داخل و خارج عرضه می‌شود.

سال گذشته  عمده نیاز صنایع داخلی به محصولات پتروشیمی معادل ۱۰ میلیارد دلار تأمین شد، حرکت سریع و عمودی از محصولات پایه به سمت انتهای زنجیره ارزش صنعت شعار نیست؛ یک تکلیف، برنامه و وظیفه است و راهبردی تخلف‌ناپذیر است و همه همکاران من با همه توان برای دست یافتن به این راهبرد متمرکز شده‌اند.

 تولید محصولات متنوع مورد نیاز صنایع مختلف در کشور در دستور کار شرکت ملی صنایع پتروشیمی است. براساس بررسی‌ها، ۶۳ درصد واحدهای صنایع تکمیلی مشکل تأمین سرمایه در گردش داشتند که شرکت ملی صنایع پتروشیمی با استفاده از سیاست فروش اعتباری محصولات به این شرکت‌ها کمک کرد و ۱۰ها هزار میلیارد تومان از این طریق برای این صنایع تأمین شد.

براین اساس، ۲۸ هزار میلیارد تومان محصول پتروشیمی به صورت اعتباری هدیه شرکت‌های پتروشیمی براساس تکلیف شرکت ملی صنایع پتروشیمی در پنج ماه اخیر بوده است که تحول بزرگی را در واحدهای تکمیلی ایجاد کرده است. در این مسیر، صنعت پتروشیمی شاگرد اول صنایع دیگر شد و قرار است این شیوه در دیگر صنایع الگو شود.