مردم چهارمحال و بختیاری نان کامل میخورند. آرد کامل محصول آسیاب همه اجزای دانه گندم از جمله مغز، جوانه رویان و سبوس یا پوست آن است در واقع این محصول به خاطر سبوسگیری خیلی کم حاوی پروتئین یا همان گلوتن بیشتری است.
سبوس بیشتر آرد کامل نسبت به نوع سفید باعث تخمیر بهتر و در نتیجه طعم بهتر و قابلیت هضم و ارزش غذای مطلوبتری میشود، محصولی که در استان چهارمحال و بختیاری برای نخستین بار تولید شده است.
رئیس گروه تغذیه مرکز بهداشت استان چهارمحال و بختیاری گفت: پوست یا بخش خارجی گندم به نام سبوس حدود ۲۰ درصد وزن آرد کامل را تشکیل میدهد لایهای که حاوی فیبر، آنتی اکسیدان و مواد مغذی همچون روی، منیزیم، فسفر، پتاسیم و ویتامینهای گروه «ب» است.
کلیج با بیان اینکه آرد کامل حاوی ویتامینهای گروه «ب» مانند تیامین ریبوفلاوین و نیاسین است گفت: متأسفانه سونامی سرطان به خصوص دستگاه گوارش در کشور رو به فزونی است به طوری که از هر ۱۰۰ هزار نفر به طور میانگین ۱۵۸ مورد ابتلاء به سرطان گزارش میشود که در این بین سرطان معده و روده رتبههای اول و دوم شیوع این بیماری مهلک در ایران را به خود اختصاص داده است.
رئیس گروه تغذیه مرکز بهداشت استان چهارمحال و بختیاری گفت: برای نخستین بار آرد کامل سبوسدار بدون هیچ گونه افزودنی در کارخانه استان تولید شده و به طور آزمایشی در یکی از نانواییهای شهر شهرکرد پخت میشود.
عنایت کلیج با بیان اینکه در کارخانهها سبوس با ارزشترین بخش دانه گندم که بهبود دهنده عملکرد دستگاه گوارش است حفظ میشود گفت: سبوس بیشتر آرد باعث تیرهتر شدن رنگ نان میشود که در شروع کار با ذائقه مردم چندان سازگاری ندارد، اما باید به تدریج اقبال مردم به نان سبوسدار تغییر یابد.
وی گفت: افزودن سبوس خام جداگانه به آرد سفید اصولی و بهداشتی نیست و مانع جذب آهن و ریز مغذیها در بدن میشود پس بهترین روش، تولید آرد کامل با حفظ بیشترین مقدار سبوس دانه گندم است.
بیشتر بخوانید
معاون توسعه بازرگانی سازمان جهاد کشاورزی استان چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه با تولید آرد کامل و پخت نان سبوسدار سلامت مردم از مزرعه تا سفره پیگیری میشود گفت: طرح پخت نان با آرد کامل به صورت آزمایشی در یکی از نانواییهای شهرکرد اجرا شده است و به تدریج در تمام خبازیهای چهارمحال و بختیاری فراگیر میشود.
میرزائی خاطرنشان کرد: تمام سبوس گندم در آرد علاوه بر سفت و تیرهتر شدن نان خود مشکل ساز است و مانع جذب آهن در بدن میشود به خاطر همین ۹۵ درصد سبوس گندم باقی میماند و باقیمانده از دانه حذف میشود تا ارزش غذایی آرد کامل حفظ شود.
یزدان یگانگی مدیرکل غله و خدمات بازرگانی چهارمحال و بختیاری گفت: سرانه ماهیانه مصرفی گندم نوع یک به صورت ماهیانه در چهارمحال و بختیاری ۸ هزار و ۶۰۰ تن و گندم نوع ۲، ۱۷ هزار تن است که برای تولید آرد کامل کمبودی در استان وجود ندارد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار چهارمحال و بختیاری گفت: براساس هماهنگی کارگروه آرد و نان و با سرمایهگذاری بخش خصوصی نخستین نانوایی که نان را با آرد کامل پخت میکند در این استان فعال شده است.
محمد کاظم منزوی افزود: با توجه به تخمیر کامل و سبوسی که در این نوع نان وجود دارد همواره مورد توجه وزارت بهداشت، درمان وآموزش پزشکی قرار دارد.
وی ادامه داد: انتظار میرود با گرایش ذائقه مردم به سمت نانهای تهیه شده از آرد سبوسدار؛ این شیوه پخت نان مورد استقبال سایر نانواییهای فعال در استان قرار گیرد و به این صورت رویه پخت نان با آرد کامل در استان شکل گیرد.
منزوی یادآور شد: در زمان حاضرآرد مورد نیاز این واحد نانوایی به صورت غیر یارانهای تامین میشود و در صورتی که این نوع نان مورد استقبال قرار گیرد پخت نان به این شیوه ترویج میشود.
معاون هماهنگی امور اقتصادی چهارمحال و بختیاری گفت: با توجه به نیاز و تقاضاهایی که در کارگروه آرد و نان آمده یک کارخانه در شهرستان کیار که جزء بهترین کارخانههای استان در تولید آرد با کیفیت است برای تامین آرد کامل انتخاب شده و در صورتیکه تقاضاها افزایش یابد کارخانههای دیگری نیز در این خصوص فعال میشوند.
وی یادآور شد: در زمان حاضر ۹ واحد کارخانه تولید آرد در چهارمحال و بختیاری فعال است.
مدیرعامل شرکت غله و خدمات بازرگانی چهارمحال و بختیاری گفت: طرح افزایش ۲ درصد سبوس به آرد پخت نان در نانوانیهای استان آغاز و به مرور در حال انجام است.
کیقباد قنبری اظهار کرد: طرح سبوس گیری در آرد مصرفی در چهارمحال و بختیاری از ۱۵ درصد به ۱۳ درصد کاهش یافته است.
وی با بیان اینکه افزایش سبوس به آرد مصرفی در حالت ۱۲ درصد استاندارد است، گفت: افزایش سبوس در آرد موجب تیرهتر شدن نان میشود.
قنبری گفت: در راستای افزایش سبوس آرد مصرفی آموزشهای لازم به نانوایان برای پخت کیفی نان و زمان تخمیر آن ارائه شده است.
میرزایی یادآور شد: سبوسگیری به عنوان فیبر نان به شمار میرود که در تامین سلامت مردم نقش بسزایی دارد و به همین خاطر تلاش میشود این کار در استان نهادینه شود.
وی تاکید کرد: مهمترین برنامه و هدف کارگروه آرد و نان حرکت به سمت تهیه و پخت نان کامل است.
چهارمحال و بختیاری دارای ۱۲ شهرستان با بیش از یک میلیون نفر جمعیت است و سرانه مصرف آرد در استان به ازای هر فرد هشت کیلوگرم در ماه است.
سبوس گندم دارای فیبر فراوان نامحلول است که از ایجاد بیماریهای گوارشی، چون یبوست و سایر بیماریهای روده بزرگ جلوگیری میکند.
از مجموع ۸۵۰ واحد نانوایی فعال در چهارمحال و بختیاری ۷۲۰ واحد نانوایی آرد یارانهای دریافت میکنند و ۲۰ درصد آزاد پز هستند.
چهارمحال و بختیاری با اجرای طرح پخت نان سبوسدار با آرد کامل به جرگه استانهای دوست دار سلامت جامعه از مزرعه تا سفره پیوسته است و از آنجایی که آمار بیماریهای کم خونی بالا رفته و اختلال در جذب ریز مغذیها و فیبر و انواع سرطانها در مردان و زنان و کودکان شایع شده و بسیار نگران کننده است نان کامل سبوسدار هرچند تیره، اما مغذی و مفید برای سلامت جامعه است.