باشگاه خبرنگاران جوان؛ کیمیا قلی‌پور - دو روز گذشته بود که بخشی از کلان‌شهر‌ تهران در خاموشی فرو رفت تا مجدد پای خاموشی‌ها، اما این بار در زمستان و بدون اطلاع قبلی به کشور باز شود.

خاموشی که مصطفی رجبی مشهدی مدیرعامل توانیر و سخنگوی صنعت برق در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان در خصوص آن گفت: در چند روز گذشته هوا کاهش قابل ملاحظه‌ای روی دما داشته است و سبب شده است تقریبا ۷ الی ۸ درجه در اغلب مناطق ایران دما افت نسبت به هفته قبل داشته باشد و مصرف گاز در بخش خانگی، تجاری و صنایع جزء طبق گزارش شرکت ملی گاز افزایش قابل ملاحظه‌ای داشته باشد و رکورد زده شود همین موضوع سبب شده است محدودیت‌هایی در تامین سوخت نیروگاهی داشته باشم.

او افزود: قطعا پایداری شبکه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و همکاران ما تلاش می‌کنند انشالله بدون خاموشی و یا حداقل خاموشی پیش رویم، اما به هر حال این موضوع سبب شده است که ما خاموشی‌هایی به صورت پراکنده داشته باشیم که به سرعت برطرف خواهد شد.

خاموشی‌ها تهران به سوخت نیروگاه‌ها ارتباطی ندارد

مطرح شدن محدودیت در تامین سوخت نیروگاهی عاملی برای خاموشی‌ها که این بار با واکنش متفاوت وزیر نفت رو به رو شد و در همین راستا پاک‌نژاد بیان کرد: الان خاموشی که در بخشی از تهران بوده است به دلیل نداشتن سوخت نیروگاه‌های تأمین کننده برق شهر تهران نبوده است. به عنوان مثال عرض می‌کنم نیروگاه‌هایی مانند نیروگاه پرند و دماوند و نیروگاه‌هایی که در حاشیه شهر تهران هستند و برق تهران را تأمین می‌کنند به لحاظ سوخت در وضعیت کامل مناسبی بودند، اما شبکه بهم پیوسته برق باعث می‌شود در یک نقاطی فرکانس برق افزایش پیدا کند و ساختار‌هایی وجود دارد به نام سیستم آلیاژ و رله‌ها. این رله‌ها به صورت اتوماتیک قطع می‌کنند و گرنه این داستان قطع برق در شهر تهران ربطی به سوخت نیروگاه‌های حاشیه شهر تهران و تأمین‌کننده برق تهران نداشته است.

او افزود: ما یک سبد سوخت به نیروگاه‌ها می‌دهیم یعنی فقط گاز نیست، بلکه نفت گاز هم هست نفت کوره هم هست نیروگاه‌ها باید به نحوی دو سوخت دیگر را مصرف کنند که میزان کاهش گاز تحویلی را جبران کنند که بعضاً این اتفاق نمی‌افتد.

تأمین گاز و سوخت مایع نیروگاه‌ها فراتر از تعهدات انجام شده است

در ادامه هم وزارت نفت در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: تأمین پایدار انرژی در کشور مستلزم مدیریت دقیق سبد سوخت از سوی نیروگاه‌ها است. این سبد شامل گاز طبیعی، نفت‌گاز و نفت‌کوره است که در مجموع به آن «سوخت معادل» گفته می‌شود. برنامه‌ریزی صحیح در مصرف این سوخت‌ها، نقش کلیدی در جلوگیری از مشکلات احتمالی در تولید برق دارد.

در حالی که آمار‌ها نشان می‌دهد مدیریت صحیح سبد سوخت می‌توانست از مشکلات اخیر جلوگیری کند، وزارت نیرو به جای تمرکز بر سیاست‌گذاری صحیح و اجرای مصوبات مرتبط با مصرف سوخت مایع، تلاش دارد با فرافکنی، کمبودگاز را عامل اصلی خاموشی‌ها جلوه دهد. این در حالی است که تأمین گاز و سوخت مایع، حتی فراتر از تعهدات انجام شده و در بسیاری از روز‌ها بیش از میزان تکلیف‌شده به نیروگاه‌ها تحویل داده شده است. نادیده گرفتن این واقعیت و چشم‌پوشی از نقش مدیریت نامناسب سوخت معادل، نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند، بلکه می‌تواند زمینه‌ساز چالش‌های مشابه در آینده باشد.

همچنین کرامت ویس‌کرمی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی  در زمینه تحویل سوخت به نیروگاه‌های استان تهران با اشاره به اینکه نیروگاه پرند و دماوند دو نیروگاه مهم استان تهران هستند، اظهار کرد: ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر (سه‌شنبه، ۲۳ بهمن) و ۱۰ میلیون لیتر (چهارشنبه، ۲۴ بهمن) به نیروگاه پرند نفت‌گاز تحویل شده است.

او با بیان اینکه تحویل نفت‌گاز به نیروگاه دماوند با استفاده از خط لوله انجام می‌شود، افزود: همچنین حدود ۱۰ میلیون لیتر امروز (چهارشنبه، ۲۴ بهمن) و ۵ میلیون لیتر دیروز (سه‌شنبه، ۲۳ بهمن) به نیروگاه دماوند نفت‌گاز تحویل شده است.

در همین راستا وزارت نیرو هم سکوت نکرد و در اطلاعیه‌ای اعلام کرد: در دو روز گذشته (۲۳ بهمن ماه)، به میزان ۶۷ میلیون مترمکعب گاز تحویل نیروگاه‌ها شد که در مقایسه با روز مشابه سال گذشته که ۱۸۷ میلیون متر‌مکعب در روز بود ۶۴ درصد کاهش داشته است. گرچه زحمات و تلاش‌های همکاران شرکت گاز در تامین گاز مصارف مختلف کشور شایسته قدردانی و سپاس است، اما بدیهی است که تامین برق پایدار به تامین به موقع و به اندازه گاز برای نیروگاه‌ها وابسته است.

در ادامه هم سرپرست معاونت راهبری تولید شرکت برق حرارتی هم در گفت‌و‌گو با یکی از رسانه‌ها اظهار کرد: امسال ۲۶ تا ۲۷ درصد نسبت به سال گذشته گازوئیل بیشتری تحویل نیروگاه‌ها شده، اما جبران کننده کسری گاز تحویلی نیست.

تنوع بخشی برای تولید برق باید در راس امور عملکردی وزارت نیرو قرار گیرد

چالش‌های میان دو وزارتخانه که آرش نجفی رئیس کمیسیون انرژی اتاق ایران در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان با اشاره به آن گفت: چالش‌های میان دو وزارتخانه نفت و نیرو به عملکرد گذشته باز می‌گردد و به دلایلی مخازن نیروگاه‌ها به موقع پر نشدند؛ همچنین به خاطر این که بخشی از گاز نیروگاهی در بهمن ماه سال گذشته به دلیل اشکالات فنی از مدار خارج شده بود به اجبار نیروگاه‌ها از سال گذشته از مخازن استفاده کردند و تمهیدات لازم هم برای جایگزینی گازوئیل در نیروگاه‌ها صورت نگرفت و برخی سوء مدیریت‌ها سبب شد با مشکل جدی کمبود گازوئیل و به دنبال آن مشکلات فعلی مواجه شویم.

او در ادامه اظهار کرد: اکنون امکان این که ما تنوع بخشی به سوخت نیروگاه‌ها داشته باشیم نیست، اما اینکه برای تولید برق تنوع بخشی داشته باشیم باید در راس امور عملکردی وزارت نیرو قرار گیرد و باید توجه ویژه به توسعه نیروگاه‌های خورشیدی، بادی و... داشته باشیم.

درباره قطعی برق و گاز حق با مردم است

جدا از بحث کشمکش‌های میان دو وزارتخانه برای معرفی مقصر خاموشی‌ها، قطعی‌های برق که حالا علاوه بر تابستان در پاییز و زمستان هم شاهد آن هستیم زندگی بسیاری از مردم را با چالش‌های مختلفی مواجه کرده است که سبب شده در همین زمینه گلایه‌های متعددی شکل گیرد؛ در ادامه هم رئیس جمهور وعده داده است تا سال آینده با این مشکلات مواجه نشویم در ادامه پزشکیان می‌گوید: درباره قطعی برق و گاز حق با مردم است، اما این اتفاقی نیست که در این لحظه افتاده باشد با تمام وجود تلاش می‌کنیم که این مشکل را حل کنیم و سال آینده با این مشکل مواجه نباشیم. بیش از ۳۰ هزار مگاوات برق خورشیدی را وارد مدار خواهیم کرد که در تابستان با مشکل مواجه نشویم.

او افزود: اما یکی از مشکلات ما مصرف بی‌رویه است، سه تا چهار برابر کشور‌های ثروتمند مصرف می‌کنیم اگر هر یک از ما چند درجه کمتر مصرف کنیم، برق و گاز تولیدی‌‎ها قطع نخواهد شد و این نیازمند هماهنگی و کمک همه ماست. اگر همه با هم دست به دست هم دهیم این مشکلات را حل خواهیم کرد.

در نهایت گفتنی است، در پی تشدید خاموشی‌ها و  چالش‌های میان دو وزارتخانه نفت و نیرو،  تنها دود این کشمکش‌ها و سوءمدیریت‌ها به چشم مردم می‌رود که می‌طلبد برای عبور از بحران فعلی همگرایی بیشتری میان دو وزارتخانه شکل گیرد.