باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - عمان نقش مهمی در زمینه‌سازی برای آتش‌بس میان ایالات متحده و انصارالله یمن ایفا کرده تا توانایی خود را در میانجی‌گری اثبات کند.

بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان، در فضای مجازی نوشت که از پایان درگیری‌ها با میانجی‌گری عمان خوشحال است. این درگیری‌ها از ۱۵ مارس زمانی شدت گرفت که دولت ترامپ تصمیم گرفت حملات هوایی گسترده‌ای علیه انصارالله یمن انجام دهد. در طول یک سال و نیم گذشته، آمریکا حملاتی را در چارچوب عملیاتی با عنوان «نگهبان رفاه» در دریای سرخ برای حفاظت از مسیر‌های کشتیرانی انجام داده بود، اما دولت ترامپ تصمیم گرفت گام بزرگ‌تری بردارد.

عمان تلاش کرد تا به حل این بحران کمک کند، چراکه این کشور یکی از بازیگران کلیدی در مذاکرات اخیر میان ایران و ایالات متحده است. عمان میزبان دو دور از این مذاکرات بوده، هرچند در هفته‌های اخیر برخی موانع پدید آمده‌اند.

ایران و آمریکا بر سر برچیدن برنامه هسته‌ای ایران تفاهم ندارند. عمان که حامی این مذاکرات است، می‌خواهد نشان دهد که این گفت‌و‌گو‌ها می‌توانند به نتیجه برسند. به نظر می‌رسد که عمان موفق شده انصارالله یمن را به توافقی راضی کند. عمان در این مسیر با استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا همکاری داشته است؛ شخصی که نقش کلیدی در مذاکرات با ایران، روسیه و اوکراین، آتش‌بس غزه و مذاکرات در آذربایجان داشته و به‌عنوان حل‌کننده اصلی بحران‌ها در دولت ترامپ شناخته می‌شود.

در تاریخ اول مه، عمان اعلام کرد که مذاکرات میان ایران و آمریکا که قرار بود در سوم مه برگزار شود، به تاریخ دیگری موکول شده است. در چهارم مه، انصارالله یمن یک موشک دوربرد به سمت فرودگاه بن‌گوریون در اسرائیل شلیک کردند. اسرائیل از زمان آغاز حملات آمریکا در ۱۵ مارس، از حمله به یمن خودداری کرده بود.

اسرائیل تمرکز خود را پس از آغاز مجدد عملیات در ۱۸ مارس روی نوار غزه گذاشته بود. با این حال، در واکنش به حمله چهارم مه، اسرائیل در پنجم مه حملاتی انجام داد و سپس در ششم مه فرودگاه بین‌المللی صنعا را هدف قرار داد. هم‌زمان، عمان در تلاش برای پایان دادن به درگیری میان آمریکا و انصارالله یمن بود.

توافق آتش‌بس میان آمریکا و انصارالله یمن 

وزیر خارجه عمان گفت: «در پی مذاکرات و تماس‌هایی که عمان با ایالات متحده و مقامات ذی‌ربط در صنعا، پایتخت یمن، به منظور کاهش تنش انجام داد، این تلاش‌ها منجر به دستیابی به توافق آتش‌بس میان دو طرف شد. بر اساس این توافق، هیچ‌یک از طرفین در آینده یکدیگر را هدف قرار نخواهند داد، از جمله کشتی‌های آمریکایی در دریای سرخ و تنگه باب‌المندب؛ که این امر آزادی ناوبری و جریان روان تجارت جهانی را تضمین می‌کند. پادشاهی عمان از هر دو طرف برای رویکرد سازنده‌شان که به این نتیجه مثبت منجر شد قدردانی می‌کند و امیدوار است این توافق زمینه‌ساز پیشرفت‌های بیشتر در مسائل منطقه‌ای و تحقق عدالت، صلح و رفاه برای همگان باشد.»

وی همچنین تأکید کرد: «با خوشحالی تأیید می‌کنم که خبر امروز درباره وضعیت دریای سرخ، نشان می‌دهد که تلاش‌های دیپلماتیک به پایان درگیری میان ایالات متحده و انصارالله (حوثی‌ها) در یمن منجر شده است. دو طرف دیگر یکدیگر را هدف قرار نخواهند داد و این امر آزادی ناوبری برای تجارت بین‌المللی در دریای سرخ را تضمین می‌کند. عمان از رویکرد سازنده هر دو طرف قدردانی می‌کند و امیدوار است که این نتیجه به پیشرفت‌های بیشتر در مسائل منطقه‌ای بینجامد.»

عمان در تلاش است تا این توافق میان آمریکا و انصارالله یمن را به‌عنوان یک موفقیت دیپلماتیک برای خود ثبت کند تا از آن برای ایجاد اعتماد و نفوذ بیشتر در تسهیل توافق میان ایران و ایالات متحده بهره‌برداری کند. ترامپ از تلاش‌های عمان در این زمینه قدردانی کرده است. کمپین بمباران علیه انصارالله یمن به نتیجه‌ای نرسیده بود. آمریکا در آن زمان دو ناو هواپیمابر، «یواس‌اس هری ترومن» و «یواس‌اس کارل وینسون» را در منطقه مستقر کرده بود.

ترامپ در ششم مه به‌طور غیرمنتظره‌ای اعلام کرد که ایالات متحده حملات خود علیه انصارالله یمن را متوقف خواهد کرد. این اقدام باعث شده تا مقامات اسرائیلی به این فکر بیفتند که آیا انصارالله یمن نیز حملات به اسرائیل را متوقف خواهند کرد یا خیر. آمریکا از آغاز حملات یمنی ها، از اسرائیل با سامانه‌های دفاع هوایی حمایت کرده است.

به عنوان نمونه، سامانه پدافندی تاد (THAAD) آمریکا در اسرائیل مستقر است. همچنین ایالات متحده در توسعه سامانه «اَرو» (پیکان) که سلاح اصلی اسرائیل برای مقابله با تهدید موشکی یمنی‌هاست، مشارکت داشته است. دلیل مداخله آمریکا در یمن، تهدید علیه کشتیرانی بود. از اوایل قرن بیستم، ایالات متحده متعهد به تضمین آزادی ناوبری بوده است. بنابراین، سیاست آمریکا در این زمینه بیشتر بر مبنای منافع تاریخی در دفاع از مسیر‌های تجاری دریایی بوده تا حمایت صرف از اسرائیل.

تلاش‌های عمان در منطقه مورد تمجید قرار گرفته است. قطر بیانیه‌ای صادر کرده و از عملکرد عمان تقدیر کرده است. انتظار می‌رود ترامپ به‌زودی به خاورمیانه سفر کند و قطر و دیگر کشور‌ها با دقت نظاره‌گر اقدامات آینده وی خواهند بود. آنها خواستار توافقی میان ایالات متحده و ایران برای کاهش تنش‌ها در منطقه هستند.

عمان به صلح در یمن علاقه‌مند است. این کشور در گذشته نیز میزبان مذاکرات صلح بوده است. در دوران ریاست جمهوری بایدن (۲۰۲۰–۲۰۲۴)، تیم لندرکینگ، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور یمن، به منطقه از جمله عمان سفر کرده بود، چرا که عمان از مذاکرات با انصارالله یمن حمایت می‌کرد.

عمان خواهان صلح، پایان حملات به کشتی‌رانی، و برقراری پیوند میان این توافق با امکان رسیدن به یک توافق با ایران به‌عنوان گامی سازنده است. 

منبع: جرازلم پست