
در دسامبر 2024، گروه هیئة تحریر الشام (HTS) به رهبری احمد الشرا، رژیم بشار اسد را سرنگون کرد. این تحول، پس از 13 سال جنگ داخلی، سوریه را در وضعیت آشوب و خلأ قدرت قرار داده و فرصتی برای نفوذ کشورهای همسایه مانند اسرائیل و ترکیه ایجاد کرده است.
ترکیه به دلیل حمایت طولانیمدت از HTS و ایجاد منطقه حائل در شمال سوریه، به قدرت نظامی غالب در این کشور تبدیل شده است. آنکارا به دنبال سرکوب خواستههای خودمختاری کردها، بازگرداندن سه میلیون پناهجوی سوری و گسترش نفوذ خود در سراسر سوریه از طریق پیمانهای دفاعی است.
اسرائیل، که اسد را به دلیل اتحاد با ایران دشمن خود میدانست، از سرنگونی او استقبال کرده و با ایجاد مناطق حائل در جنوب سوریه و بمباران سایتهای نظامی، به دنبال جلوگیری از نفوذ ترکیه و گروههای ضداسرائیلی است. اسرائیل نگران است که ترکیه با حمایت از اسلام سیاسی، تهدیدی برای امنیت آن ایجاد کند.
روابط ترکیه و اسرائیل به دلیل اختلافات تاریخی، از جمله ماجرای کشتی مرمره در 2010 و اتهامات متقابل درباره حمایت از گروههای افراطی، تیره است. بمباران پایگاه تیاس (T4) توسط اسرائیل در آوریل 2025 نشاندهنده خطر تشدید تنشهاست.
اسرائیل باید از رویارویی نظامی با ترکیه اجتناب کند و با تعیین خطوط قرمز و گفتوگو، به ویژه از طریق کانالهای دیپلماتیک و میانجیگری آمریکا، روابط خود را مدیریت کند. همکاری برای مهار نفوذ ایران و قاچاق تسلیحات میتواند به کاهش تنشها کمک کند.
حمله 7 اکتبر 2023 حماس، اسرائیل را نسبت به حضور جهادیها در مرزهایش حساستر کرده است. اسرائیل الشرا را به دلیل ریشههای جهادیاش تهدید میبیند، هرچند او علناً از تقابل با اسرائیل خودداری کرده است.
کاهش حضور نظامی آمریکا در سوریه و اظهارات ترامپ مبنی بر عدم مداخله، نگرانی اسرائیل از تسلط ترکیه را افزایش داده است. اسرائیل باید با تشویق سرمایهگذاری کشورهای اروپایی و خلیج فارس در سوریه و تعیین معیارهایی برای دولت جدید، به دنبال ثبات منطقهای باشد.
منبع: فارن افرز