
قوالی، یکی از کهنترین سبکهای موسیقی عرفانی که ریشه در فرهنگ ایران، افغانستان و شبهقاره دارد، این روزها کمتر در موسیقی روز ما جای گرفته است.
قوالی که از قرن هشتم هجری شکل گرفت، بهویژه در میان صوفیان و عارفان جایگاه ویژهای داشته است. این سبک موسیقی که با اشعار عرفانی بزرگان مانند مولانا، حافظ و امیرخسرو دهلوی همراه است، در گذشته در خانقاهها و محافل معنوی اجرا میشد.
با وجود محبوبیت گذشته، امروزه قوالی در ایران و حتی در شبهقاره هند و پاکستان با استقبال کمتری روبرو شده است. کارشناسان دلایل این موضوع را تغییر سلیقه موسیقایی جوانان، کمبود حمایت دولتی و نبود برنامههای ترویجی میدانند.
در این میان برخی هنرمندان و انجمنهای فرهنگی در سالهای اخیر تلاش کردهاند با برگزاری کنسرتها و کارگاههای آموزشی، این هنر اصیل را زنده نگه دارند.
محمدرضا شجریان، استاد آواز ایران، در یکی از مصاحبههای خود گفته بود: «قوالی گنجینهای از هنر و عرفان است و نابودی آن برابر با از دست دادن بخشی از هویت فرهنگی ماست.»
در این میان هنرمندان افغانستانی با قوالی خوانی دست به احیای این هنر اصیل زده اند.