عراقچی در گفت‌وگوی ویژه خبری:
احیای برجام را باید فراموش کرد، اما فرمول برجام پابرجا است/ در صورت اصرار طرف آمریکایی بر عدم غنی‌سازی، توافقی وجود نخواهد داشت
وزیر امور خارجه گفت: اگر آمریکایی‌ها حق غنی‌سازی برای ایران قائل نشوند، هیچ توافقی در کار نخواهد بود.
باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطمه تورانلو، محمدحسین نیک‌خوی متین - سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری به تشریح آخرین شرایط ایران در موضوعات بین‌الملل و همچنین مذاکرات با آمریکا پرداخت.
عراقچی درباره همکاری با کشور‌های منطقه و دیپلماسی استانی، گفت: یکی از برنامه‌هایی که در روز رای اعتماد به مجلس ارائه کردم، دیپلماسی استانی بود؛ به این معنا که از ظرفیت استان‌های کشور استفاده کنیم به خصوص استان‌های مرز‌ی. معتقدم که بسیاری از موضوعات را از این طریق می‌توان جلو برد اگرچه که سیاست خارجی آمریکا متمرکز است، مسائلی مانند قاچاق می‌تواند راحت‌تر در استان‌ها حل و فصل شود. ظرفیت‌های اقتصادی متعددی نیز در استان‌ها وجود دارد و ۴ همایش استانی در ۴ نقطه کشور داریم که اولین آن در شیراز است.
وی ادامه داد: ما تقریبا با همه وزرای منطقه دست‌کم هفته‌ای یکبار صحبت می‌کنیم و به خصوص درباره مذاکرات غیر مستقیم بین ایران و آمریکا بسیار صحبت داریم.
عراقچی درباره مذاکرات بیان کرد: هنوز برجام نمرده، اما قابلیت احیا نداشته و منفعتی هم برای ما ندارد. برنامه هسته‌ای ایران در شرایطی است که دیگر نمی‌تواند به برجام برگردد. احیای برجام را باید فراموش کرد، اما منطق برجام هنوز پابرجا است؛ یعنی اعتمادسازی برای صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای ایران در قبال رفع تحریم‌ها.
وی ادامه داد: در برجام محدودیت‌های زمان‌دار و نظارت‌ها را پذیرفتیم تا اعتمادسازی کنیم و معتقدم که این فرمول هنوز معتبر است. ما از حقوق خود نمی‌گذریم، اما هنوز در صدد هستیم تا اقدامات اعتمادساز داشته باشیم. در برجام شاهد بدعهدی‌ها بودیم و قطعا از این تجربیات استفاده می‌کنیم تا اطمینان و تضمین از اقدامات طرف مقابل داشته باشیم، اما هنوز به آن نقطه نرسیده‌ایم و اختلافات بنیادین میان دو طرف وجود دارد، زیرا طرف مقابل معتقد است که باید غنی‌سازی کاملا متوقف شود که در این‌صورت هرگز توافقی وجود نخواهد داشت.
عراقچی افزود: در دولت اوباما مدت‌ها مقاومت می‌کردند که ایران کلا غنی‌سازی نداشته باشد، اما در نهایت ما هم مقاومت کردیم و به این تکنولوژی رسیدیم؛ بنابراین اینکه در ابتدای مذاکره زیاده خواهی داشته باشند غیرمعمول نیست، اما ما هم مقاومت می‌کنیم. منطق آنها می‌گوید که ممکن است روزی ایران به سلاح هسته‌ای برسد در حالی که اگر ایران می‌خواست، به آن دست یافته بود، اما ما اراده آن را نداریم، زیرا در فتوای رهبر معظم انقلاب حرام است.
وی اضافه کرد: سیاست‌های ما طبق اصولی است که در آن سلاح هسته‌ای هیچ جایگاهی ندارد. اینکه بگویند غنی‌سازی نباید داشته باشید چون شاید به سمت ساخت سلاح هسته‌ای بروید، غلط است. اینکه می‌گویند تاسیسات ما جمع‌آوری شود، ممکن نیست و این تاسیسات یک تکنولوژی بومی است که دانشمندان ما به آن رسیده‌اند و بسیار گسترده است. خواسته آنها نه تنها غیر قانونی و غیر منطقی است بلکه عملیاتی هم نیست.
عراقچی تاکید کرد: ما از میز مذاکره خارج نمی‌شویم و با موضع خود وارد مذاکره می‌شویم. قرار نیست وقتی به میدان می‌رویم سریع آن را ترک کنیم. ما این صحنه را ترک نمی‌کنیم و می‌ایستیم و اراده خود را تحمیل می‌کنیم.
وی درباره تهدیدات اسرائیلی‌ها اظهار کرد: امروز نامه‌ای را به دبیرکل سازمان ملل و مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی ارسال کردیم. در روز‌های اخیر اخباری بیان شده بود که صهیونیست‌ها خود را آماده حمله با تاسیسات ما می‌کنند. در این نامه گفتیم که آماده واکنش سریع به این تهدیدات هستیم و اگر این تهدیدات ادامه پیدا کند ترتیبات ویژه‌ای در این زمینه می‌چینیم. معنی این ترتیبات ویژه را هم آنها به خوبی می‌دانند؛ و در آن نامه اشاره کردیم که اگر صهیونیست‌ها تعرضی کنند علاوه بر این که پاسخ خود را خیلی سریع می‌گیرند، ما آمریکا را شریک کامل آنها می‌دانیم و باور نمی‌کنیم که صهیونیست‌ها بدن دخالت آمریکایی‌ها بتوانند علیه ایران غلط زیادی کنند.
وزیر امور خارجه بیان کرد: موضوع غنی‌سازی حل نشده و اینکه چنین مشکلی وجود دارد، دلیلی نیست که مذاکره را ترک کنیم. دیپلماسی هیچ‌گاه ترک نمی‌شود. در دور گذشته هم مسائل مختلفی بود که خط قرمز دو طرف بود، اما ما در خصوص موضوع غنی‌سازی کوتاه نمی‌آییم و این را بار‌ها مشخص کرده‌ایم. ما تا زمانی که طرف مقابل بپذیرد پای این حرف خود خواهیم ماند.
عراقچی ادامه داد: طرف مقابل به عنوان یک تاکتیک مذاکراتی خط قرمز خود را علنی بیان کرد و بلافاصله با صحبت‌های ویتکاف ما هم سریعا موضع خود را علنی گفتیم که غنی‌سازی خط قرمز است و ما ترسی از آنها نداریم. مذاکره با همین شیوه ادامه دارد و فردا باید ببینیم که طرف مقابل از مواضع خود پایین می‌آید یا خیر.
وزیر امور خارجه گفت: صهیونیست‌ها در طول ماه‌های گذشته تمام تلاش خود را کردند که آمریکا را به جنگ با ما بکشانند و همه منطقه را وارد جنگ کنند که البته آمریکایی‌ها عاقل‌تر از آنها بودند و این اقدام را عملی نکردند. ما اهداف و برنامه‌های خود را داریم و تا جایی که آنها بتوانند با ما همراهی کنند، در این مذاکرات حضور خواهیم داشت.
عراقچی درباره موضع اسنپ‌بک و مواضع اروپایی‌ها، گفت: اروپایی‌ها به شکل کامل در این مذاکرات بیرون گود هستند و در مذاکرات ما و آمریکا هیچ نقشی ندارند. اتفاقا ما گاهی برخلاف آمریکایی‌ها در خصوص اینکه در این مذاکرات چه می‌گذرد، توجیه‌شان می‌کنیم و مذاکره با اروپا را هم ادامه دادیم. درباره اسنپ‌بک هم باید عنوان کنم، اینکه باعث شده آنها فکر کنند ابزاری دارند که می‌توانند با آن وارد بازی شوند و هر چه بیشتر تهدید به استفاده از اسنپ‌بک کنند، خود را به شکست نزدیک‌تر کرده‌اند.
وی افزود: اگر اسنپ‌بک عملی شود، هم اروپایی‌ها و هم سایر کشور‌ها واکنش ما را خواهند دید. می‌دانند نظام عدم اشاعه وارد یک بحران خواهد شد و بحران جدیدی شکل خواهد گرفت که خیلی از چیز‌ها را متاثر می‌کند. این را در زمان آقای روحانی و شهید رئیسی هم به آنها گفتیم.
به گفته وزیر امور خارجه، اروپایی‌ها مدت‌ها است که وارد حوزه تقابل با ما شده‌اند. البته در سیاست خارجه ما هم اولویتی ندارند. آنها نمی‌توانند فکر کنند اسنپ‌بک مانند یک شمشیر بالای سر ما است و ما مجبوریم هر کاری را به خاطر آن انجام دهیم.
عراقچی درباره اتمام تحریم‌ها گفت: در مذاکرات گذشته تحت عنوان برجام، موضوع مذاکره تنها برنامه هسته‌ای بود و رفع تحریم‌ها تنها به مسائل هسته‌ای مربوط می‌شد. البته تقریبا تحریم‌های مهم ما در ارتباط با مسائل هسته‌ای است. اکنون هم هنوز وارد این حوزه نشده‌ایم و در مذاکرات در پیچ مهمی گرفتار هستیم و اگر بتوانیم این پیچ را رد کنیم و موضوع غنی‌سازی حل شود، بعد باید وارد جزئیات رفع تحریم‌ها شویم.
به گفته وزیر امور خارجه، البته در این زمینه قانون راهبردی مجلس و مصوبات شورای امنیت ملی مد نظر ما است، اما هنوز به این مرحله نرسیده‌ایم.
عراقچی درباره ایده کنسریسیوم هسته‌ای، گفت: این ایده وقتی مطرح می‌شود که مرکز تولید سوخت هسته‌ای با مالکیت مشترک تعدادی از کشور‌ها تاسیس شود. موضوع ما در این خصوص روشن است. ایده بدی نیست و آمادگی داریم حتی خارج از خاک ایران در آن شرکت کنیم، اما این جایگزین غنی‌سازی در خاک ایران نیست. غنی‌سازی در داخل ایران یک اصل است.
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره اینکه اگر مذاکرات به توافق نینجامد، پلن و برنامه بی ما چیست، گفت: برنامه هسته‌ای خود را ادامه می‌دهیم. آنها باید به دنبال نقشه دوم باشند. ما این صنعت خود را در خیلی از مسائل ادامه می‌دهیم. ما روی ساخت راکتور و تولید آب سنگین هستیم و صنعت هسته‌ای ما مسیر خود را ادامه می‌دهد. تحریم‌ها مشکلاتی را پیش آورده، اما سال‌ها است که آن را تجربه می‌کنیم.
به گفته عراقچی، رهبر معظم انقلاب گفتند که اگر بتوانیم تحریم‌ها را رفع کنیم، یک ساعت هم نباید صبر کرد، اما رفع تحریم با تحقیر ملت هم نخواهد بود.
عراقچی در انتهای برنامه درباره مشکلات منطقه‌ای و نوار غزه، گفت: موضوع فلسطین زخم عمیقی شده و کشتار‌ها و جنایات صهیونیست‌ها تبدیل به روزمره شده است. نسل‌کشی صورت گرفته و هر روز بالای ۱۰۰ نفر در غزه شهید می‌شوند. این مقابل دوربین‌های تلویزیونی عملی می‌شود، اما جامعه بین المللی و شورای امنیت و برخی کشور‌های منظقه هیچ توجهی به این موضوع ندارند.
وی متذکر شد: مردم فلسطین با مقاومت‌شان موضوع عادی‌سازی را نابود کردند و قطعا بدون احقاق حقوق مردم فلسطین با این جنایات خاتمه پیدا نمی‌کند.
