باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم رضایی - نود و ششمین جلسه «جهاد تبیین» با موضوع «حکمرانی مطلوب در تمدن نوین اسلامی» در حرم مطهر شاهچراغ (ع) برگزار شد.

این نشست به همت آستان مقدس احمدی و محمدی (ع) و مدرسه حکمرانی شهید آیت الله بهشتی شیراز و با حضور تولیت آستان مقدس، نماینده ولی‌فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز و جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه، در سالن شهید آیت الله دستغیب برگزار شد. 

کلانتری، رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی، در این نشست با اشاره به تعریف امام خمینی (ره) از انقلاب اسلامی ایران به‌عنوان «تحفه‌ای الهی»، ویژگی‌های شاخص این انقلاب را تشریح کرد. 

او، شش ویژگی اصلی انقلاب اسلامی را شامل ابتناء بر مبانی و آموزه‌های اسلام ناب محمدی (ص)، رهبری پیامبرگونه، وجهه فرهنگی بارز، مردمی بودن، درهم آمیختگی دین و دنیا و هدف قرار دادن آرمان‌های فطری بشر، برشمرد.

به گفته تولیت حرم شاهچراغ ، این ویژگی‌ها انقلاب اسلامی ایران را از دیگر انقلاب‌های بزرگ جهان متمایز می‌کند. 

کلانتری با تأکید بر شعار‌های ملی و فرامرزی انقلاب اسلامی مانند استقلال، آزادی، عدالت و حمایت از مظلوم، به تبیین «درهم آمیختگی دین و دنیا» پرداخت. 

او با استناد به بیانیه گام دوم انقلاب، این ویژگی را عاملی کلیدی در موفقیت انقلاب دانست که توانسته است دین و دنیا را در کنار هم مطرح کرده و عصر جدیدی را آغاز کند.

او گفت: انقلاب اسلامی ایران با قدرت و شکوه پا به میدان نهاد، چهارچوب‌ها را شکست و کهنگی کلیشه‌ها را به رخ دنیا کشید. 

رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی، به بررسی ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد انقلاب اسلامی ایران پرداخت و با اشاره به بیانات امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب، بر تلفیق سنت اصیل اسلامی با پیشرفت‌های علمی و فناوری جدید در انقلاب اسلامی تاکید کرد.

به گفته او، این انقلاب در عین بازگشت به اسلام ناب محمدی (ص)، نیل به مرز‌های دانش بشری را نیز سرلوحه برنامه‌های خود قرار داده است. این ویژگی، انقلاب اسلامی را از سایر جنبش‌های جهان اسلام متمایز می‌سازد. 

کلانتری با اشاره به سخنان رهبر انقلاب اسلامی مبنی بر اینکه دشمنان سعی در القای ناسازگاری دین و پیشرفت داشتند، خاطرنشان کرد: امام خمینی (ره) و رهبری همواره بر روحیه‌ی پیشرو، مبتکر و نوآورانه‌ی انقلاب تأکید داشته‌اند و این ویژگی در واقعیت ملت ایران نیز تجلی یافته است. 

او همچنین به موضوع تلفیق دین و دنیا در انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: در گذشته، گمان بر جدایی دین از دنیا، آخرت از دنیا و یا دین از سیاست بود، اما انقلاب اسلامی این تفکر را باطل کرد و نشان داد که این مفاهیم قابل جمع و در خدمت یکدیگر هستند. 

کلانتری برای توضیح بیشتر مؤلفه «درهم آمیختن توأمان دین و دنیا»، به دو موضوع مهم اشاره کرد: نخست، چگونگی مواجهه ایرانیان با غرب و جایگاه انقلاب اسلامی در جهان مدرن، و دوم، بررسی ارتباط دین و دنیا در اسلام ناب محمدی (ص). 

او در این خصوص به چهار رویکرد اصلی روشنفکران ایرانی در مواجهه با غرب – غرب‌گرایی، غرب‌زدگی، غرب‌گریزی و بازگشت به اسلام اصیل – اشاره کرد. 

کلانتری با بررسی تاریخی رویکرد غرب‌گرایی، به دوره قاجار و تلاش‌های عباس میرزا و امیرکبیر برای استفاده از علوم و فناوری غرب برای جبران عقب‌ماندگی‌های کشور اشاره کرد و این را نقطه آغاز گرایش به غرب برای کسب دانش و تکنولوژی نظامی دانست.

رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی، چهار رویکرد اصلی روشنفکران ایرانی در مواجهه با غرب را تشریح کرد و با اشاره به تلاش‌های اولیه برای مدرنیزاسیون کشور در دوره قاجار و پهلوی، به ظهور "منورالفکران" پرداخت که به رغم اهداف اولیه‌ی پیشرفت، به دلیل غرق شدن در فرهنگ غرب، به تبلیغ و ترویج آن و ستیز با فرهنگ و باور‌های ایرانی- اسلامی پرداخت. 

کلانتری با اشاره به مفهوم "غرب‌زدگی" به تعبیر جلال آل احمد ("غرب‌زدگی همچون "وبازدگی"، بیماری‌ای است که از درون می‌پوساند")، این پدیده را ریشه در تلاش‌های ناصرالدین شاه و اوج‌گیری آن در دوره رضا شاه دانست. 

او در ادامه، رویکرد "غرب‌ستیزی" را مطرح کرد. برخی روشنفکران معتقد بودند که غرب به عنوان یک کل واحد، بر پایه نفی خدا و ضدیت با دین بنا شده است و هرگونه پذیرش از آن، حامل پیام الحاد و بی‌دینی است. اندیشمندانی مانند سید حسین نصر و احمد فردید از جمله مخالفان این رویکرد بودند. 

کلانتری سپس به رویکرد "بازگشت به اسلام اصیل" اشاره کرد و آن را چهارمین و مهم‌ترین رویکرد در مواجهه با غرب دانست.

او این رویکرد را مبنای انقلاب اسلامی ایران خواند که با تلفیق دین و دنیا و بازگشت به قرآن و سنت، راهی میانه بین غرب‌زدگی و غرب‌ستیزی ارائه می‌دهد. علامه طباطبایی، امام خمینی (ره)، و شهید مطهری از رهبران این رویکرد بودند.

کلانتری به تفاوت‌های این نهضت در میان اهل سنت و شیعه نیز اشاره کرد و انقلاب اسلامی را نتیجه‌ی موفقیت این رویکرد در جهان تشیع دانست. 

او با اشاره به پیشرفت‌های ایران در تولید علم دینی، بر لزوم تبدیل این علم به "نرم‌افزار حکمرانی" در حوزه‌های مختلف تاکید کرد و فقدان این نرم‌افزار‌ها را عامل عقب‌ماندگی ایران در حوزه‌هایی مانند بانکداری اسلامی دانست.

در حاشیه این نشست، از جدیدترین اثر مرحوم آیت الله حائری شیرازی، با نام «امر به معروف و نهی از منکر» رونمایی شد.