
باشگاه خبرنگاران جوان- به گزارش نیو عرب، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در سفری غیرمنتظره به عربستان سعودی و در نخستین ایستگاه تور خاورمیانهای خود، اعلام کرد که تمامی تحریمهای آمریکا علیه سوریه را لغو خواهد کرد. این تصمیم ناگهانی حتی اعضای دولت او را غافلگیر کرد و به عنوان نخستین گام در مسیر عادیسازی روابط واشنگتن با دمشق تعبیر شد. این اعلام پس از دیدار سیوسهدقیقهای ترامپ با احمد الشرع، رئیسجمهور سوریه، صورت گرفت؛ دیداری که برای نخستین بار در ۲۵ سال گذشته میان سران دو کشور انجام شد. به گزارش نیو عرب، در این جلسه، رجب طیب اردوغان و محمد بن سلمان نیز بهصورت مجازی حضور داشتند.
ترامپ در سخنرانی خود در یک نشست سرمایهگذاری در ریاض گفت: «همه تحریمها را برمیداریم تا سوریه فرصتی برای درخشش داشته باشد.» او افزود: «موفق باشی سوریه، چیز خاصی به ما نشان بده.»
در دمشق، واکنشها متفاوت بود؛ حامیان الشرقا به جشن پرداختند، اما برخی دیگر با احتیاط بیشتری به موضوع نگریستند. فیراس حاج یحیی، استاد حقوق و اقتصاد در دانشگاه لیموژ فرانسه، در گفتگو با نیو عرب، این تصمیم را گامی سیاسی در جهت به رسمیت شناختن واقعیتهای جدید منطقهای و روند گذار سیاسی در سوریه دانست، هرچند تأکید کرد که اثر آن محدود خواهد بود مگر آنکه واشنگتن گامهای قانونی گستردهتری همچون لغو تحریمهای ثانویه و اجازه نقلوانتقالات مالی بردارد.
تحریمهای ایالات متحده علیه سوریه قدمتی چند دههای دارد. از سال ۱۹۷۹، که سوریه بهعنوان حامی تروریسم شناخته شد، تحریمها آغاز شد و در دورههای مختلف به ویژه با تصویب قانون سزار در سال ۲۰۱۹، گسترش یافت. به گزارش نیو عرب، اگرچه رئیسجمهور آمریکا اختیار تعلیق یا تعویق بخشی از تحریمها را دارد، اما برای لغو کامل آنها—بهویژه قانون سزار—نیازمند همراهی کنگره و وزارت خزانهداری است.
برخی تحلیلگران معتقدند که این تصمیم تحت فشارهای منطقهای از سوی عربستان، ترکیه، قطر و امارات اتخاذ شده است و میتواند بخشی از یک معامله گستردهتر در مسیر بازسازی روابط امنیتی و سیاسی باشد. به گفته حاج یحیی، آمریکا انتظار دارد دمشق در ازای حمایت سیاسی و اقتصادی، امتیازاتی در حوزههای امنیتی، مبارزه با تروریسم و حتی موضوعاتی مانند سرنوشت آستین تایس، روزنامهنگار آمریکایی مفقود، ارائه دهد.
از منظر اقتصادی، تحریمها اقتصاد سوریه را فلج کرده بود و تولیدکنندگان بهای سنگینی برای دور زدن آنها پرداخت میکردند. زیاد ایوب ارباشه، پژوهشگر اقتصاد کلان، به نیو عرب گفت که رفع تحریمها میتواند سوریه را دوباره وارد شبکه مالی جهانی کند و راه را برای سرمایهگذاری شرکتهای بینالمللی، خطوط هوایی و فناوری باز کند. او تأکید کرد که سوریه در صورت لغو تحریمها، به بازار ۴۰۰ میلیونی منطقه تجارت آزاد عربی و حتی اتحادیه اروپا دسترسی خواهد داشت.
عاطف طیفور، صنعتگر سوری، نیز معتقد است در کوتاهمدت با باز شدن کانالهای بانکی، هزینههای تأمین کالا کاهش یافته و تولید بالا خواهد رفت و در بلندمدت سرمایهگذاری در زیرساختها به ایجاد شهرکهای صنعتی و کاهش بیکاری منجر میشود. به گفته او، باید همراه با این روند، سیاستهای پولی جدید و نهادهای ناظر بر توسعه ایجاد شوند.
در نهایت، باسام بارابندی، دیپلمات پیشین سوری، هشدار میدهد که هرگونه سرمایهگذاری در مقیاس بازسازی سوریه نیازمند شفافیت، قوانین ضد فساد، قوه قضاییه مستقل و صلح پایدار است. به گزارش نیو عرب، مسیر رفع کامل تحریمها اگرچه آغاز شده، اما فرایندی زمانبر و پیچیده خواهد بود که مشروط به اصلاحات نهادی و تعهدات سیاسی دمشق است.