باشگاه خبرنگاران جوان؛ مینا عظیمی - یک گزارش حقوق بشری جدید که توسط مرکز حقوق بشر فلسطین منتشر شده و با عنوان اردوگاه‌های موقت در نوار غزه، محیطی خشن که زنان را از امنیت و حریم خصوصی محروم می‌کند، به وضعیت اسفبار زنان در مراکز پناهندگی در نوار غزه پرداخته است. این گزارش نشان می‌دهد که زنان در این مراکز، که در پی حملات مداوم اسرائیل از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ ایجاد شده‌اند، با نبود حریم خصوصی دست و پنجه نرم می‌کنند.

شرایط وخیم و فقدان زیرساخت‌های اولیه

این گزارش تاکید می‌کند که زنان در مناطق آواره‌نشین نوار غزه از کمبود شدید آب تمیز، نبود سیستم فاضلاب و فروپاشی کامل مراقبت‌های پزشکی رنج می‌برند. این وضعیت، محیطی غیرقابل سکونت را ایجاد کرده است که در آن زنان و دختران به دلیل فقدان حریم خصوصی، بیشترین بها را می‌پردازند.

 این امر منجر به افزایش خطرات خشونت مبتنی بر جنسیت شده است، آن هم در شرایطی که هیچ رویکرد جنسیتی در پاسخ‌های بشردوستانه وجود ندارد و هیچ تدبیری برای حفاظت از آنها و تأمین حداقل امنیتشان اندیشیده نشده است.

مسئولیت‌های حقوق بین‌الملل بشردوستانه

این گزارش یادآور می‌شود که حقوق بین‌الملل بشردوستانه به اهمیت پناهگاه به عنوان ابزاری اساسی برای حفاظت از غیرنظامیان در طول درگیری‌های مسلحانه اذعان دارد. این حقوق شامل مجموعه‌ای از مقررات است که هدف قرار دادن منازل غیرنظامیان یا آوارگی اجباری آنها را ممنوع می‌کند.

در صورت عدم موفقیت این حمایت یا اخراج غیرنظامیان، طرف‌های درگیر ملزم به تأمین اقامتگاه‌های مناسب برای آنها و ایجاد مناطق حفاظت‌شده‌ای هستند که امنیت افراد خاص را فراهم کند. تدابیر بشردوستانه همچنین شامل فراهم آوردن پناهگاه امن برای زنان، با در نظر گرفتن نیاز‌های خاص آنها از نظر امنیت، حریم خصوصی و راحتی است تا محیطی برای آنها تضمین شود که کرامتشان را رعایت کرده و آنها را از هرگونه خطر در داخل یا خارج اردوگاه‌ها محافظت کند.

مشکلات خاص زنان در مراکز پناهندگی

این گزارش به طور خاص به مشکلات زنان در مراکز پناهندگی غزه اشاره می‌کند، مانند: ازدحام خانواده‌ها در کلاس‌های درس یا چادر‌ها بدون هیچ گونه جداسازی فیزیکی، که حرکت آنها را محدود کرده و موجب شرمساری دائمی آنها می‌شود.

کمبود امکانات بهداشتی که زنان را مجبور می‌کند از حمام‌های مشترک با مردان استفاده کنند، که احساس امنیت آنها را از بین می‌برد.

تاثیر جنگ بر مشکلات مادران در دوران نقاهت زایمان و دختران در دوران عادت ماهانه باعث می‌شود این گروه از زنان به دلیل نبود امکانات مناسب برای حفظ حریم خصوصی و بهداشت شخصی، با مشکلات مضاعفی رو‌به‌رو شوند که آنها را مجبور به استفاده از جایگزین‌های غیربهداشتی می‌کند و سلامت جسمی و روانی‌شان را به خطر می‌اندازد.

 از سویی دیگر مادران شیرده با مشکلات جدی رو‌به‌رو هستند. مادران شیرده در یافتن مکان‌های مناسب برای شیردهی مشکل دارند، که ممکن است آنها را از شیردهی طبیعی باز دارد و بر سلامت خود و فرزندانشان تأثیر منفی بگذارد.

 همچنین زنان باردار به دلیل ازدحام و کمبود امکانات بهداشتی مناسب با مشکلات بیشتری رو‌به‌رو هستند و مجبورند برای مدت طولانی منتظر بمانند یا مسافت‌های طولانی را طی کنند، که سلامت خود و جنینشان را به خطر می‌اندازد.

غیبت رویکرد جنسیتی در پاسخ‌های بشردوستانه

این گزارش همچنین فقدان رویکرد جنسیتی در پاسخ‌های بشردوستانه در مراکز آوارگان در نوار غزه را برجسته می‌کند. با گذشت یک سال و نیم از آوارگی هزاران زن به مراکز پناهندگی، نهاد‌های مربوطه هنوز نتوانسته‌اند راه‌حل‌های مؤثری برای مشکل نبود حریم خصوصی ارائه دهند، که این امر به رنج آنها در شرایط زندگی سخت می‌افزاید.

منبع: القدس العربی