باشگاه خبرنگاران جوان؛ حسین مهدی تبار- کارشناسان نظامی چین با دقت عملیات اخیر ایالات متحده علیه تأسیسات هسته‌ای ایران را دنبال کرده‌اند؛ عملیاتی که طی آن از بمب‌های سنگرشکن پیشرفته GBU-57 استفاده شد. با وجود تمجید از توانمندی بمب‌افکن‌های پنهانکار B-2 در اجرای حمله دوربرد، تحلیلگران چینی نسبت به اثربخشی واقعی این بمب‌ها در برابر اهداف عمیق‌الدفن مانند سایت فردو ابراز تردید کرده‌اند.

در نخستین استفاده عملیاتی از این بمب‌ها، ۱۴ فروند GBU-57 توسط ۷ بمب‌افکن B-2 در ساعات اولیه روز یکشنبه به وقت محلی بر سر تأسیسات حساس ایران، از جمله سایت‌های فردو و نطنز، فرود آمد. این بمب‌ها که حدود ۱۳.۶ تن وزن دارند، برای نفوذ به عمق تا ۶۰ متر بتن مسلح یا سنگ طراحی شده‌اند و تنها توسط B-2 قابل حمل هستند. به گزارش رسانه‌های آمریکایی، زرادخانه ارتش ایالات متحده در حال حاضر حدود ۲۰ عدد از این بمب را در اختیار دارد.

در حالی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، حمله را «نابودکننده کامل اهداف» توصیف کرد، وزارت دفاع آمریکا با لحنی محتاطانه‌تر از «خسارات شدید» سخن گفت و ارزیابی نهایی را منوط به گذشت زمان دانست.

دو ون‌لونگ، تحلیلگر ارشد نظامی در چین، مأموریت ۳۷ ساعته B-2 را از منظر برد، پشتیبانی و تاکتیک‌های فریب موفقیت‌آمیز خواند، اما تأکید کرد که مشخص نیست این بمب‌ها توانسته‌اند به هسته تأسیسات فردو نفوذ کنند یا نه. به گفته او، عمق نفوذ GBU-57 حدود ۳۰ متر کمتر از عمق واقعی مرکز هسته‌ای فردو است.

سونگ ژونگ‌پینگ، کارشناس دیگر، با استناد به تصاویر ماهواره‌ای از شش گودال انفجاری در اطراف سایت‌ها، احتمال داد که در هر هدف دو بمب برای تقویت تخریب استفاده شده باشد. او افزود: «اگر هدف، نابودی کامل سایت‌هایی مانند فردو یا نطنز بوده، احتمالاً عملیات به هدف کامل خود نرسیده است.»

در حالی که ایالات متحده بر تسلیحات هوابرد متمرکز است، چین ترجیح داده توسعه بمب‌های سنگرشکن را از مسیر سامانه‌های موشکی دنبال کند. موشک بالستیک DF-15C، که در سال ۲۰۱۳ معرفی شد، توانایی هدف‌گیری دقیق تأسیسات زیرزمینی را دارد و با بردی حدود ۷۰۰ کیلومتر، قابلیت تهدید اهدافی در تایوان، ویتنام شمالی، دهلی‌نو و اوکیناوا را فراهم می‌کند.

علاوه بر آن، شرکت صنایع دفاعی نورینکو نیز بمب‌های هدایت‌شونده سری GB1000 با وزن یک تُن را توسعه داده که برای نابودی پناهگاه‌ها و تأسیسات زیرزمینی طراحی شده‌اند. با این حال، هنوز اطلاعات دقیقی درباره میزان نفوذ این تسلیحات منتشر نشده است.

سونگ در پایان خاطرنشان کرد که انتخاب مسیر موشکی در مقایسه با بمب‌های پرتاب‌شونده از هواپیما، رویکردی استراتژیک برای چین محسوب می‌شود: «مزیت چین در توانمندی موشکی است. تجربه آمریکا نیز نشان داد که استفاده از بمب‌افکن‌های سرنشین‌دار لزوماً بهترین گزینه برای جنگ‌های آینده نخواهد بود.»