باشگاه خبرنگاران جوان - وبگاه سای‌تِک‌دِیلی در گزارشی آورده است: پژوهشگران با استفاده از اسکن‌های فوق‌پیشرفته کشف کردند که مغز انسان در پیری به جای ضعیف‌شدن، راهی هوشمندانه برای حفظ توانایی‌ها دارد.‌ آنها کشف کردند که بخش‌هایی که مدام استفاده می‌شوند، مانند مناطق پردازش لامسه، نه تنها تحلیل نمی‌روند، بلکه قوی‌تر هم می‌شوند.

قشر مغزی انسان فقط چند میلی‌متر ضخامت دارد و سطحی چین‌خورده تشکیل می‌دهد. با گذشت زمان، این لایه‌ بافت مغزی در روند طبیعی پیری نازک‌تر می‌شود. پروفسور اِستِر کوهن (Esther Kühn)، عصب‌شناس مرکز بیماری‌های نورودژنراتیو آلمان (DZNE) و مؤسسه تحقیقات مغزی بالینی هِرتای، توضیح می‌دهد: این یک نشانه‌ بارز پیری است که بخشی از آن به از دست دادن نورون‌ها نسبت داده می‌شود؛ در نتیجه برخی توانایی‌ها تحلیل می‌روند.

همواره فرض بر این بوده که حجمِ کمترِ مغز به معنای کاهش عملکرد آن است. در حالی که بسیاری از فعالیت‌های روزمره‌ ما به عملکرد صحیح قشر مغزی وابسته است، اطلاعات کمی درباره‌ سازوکار دقیق پیری آن وجود دارد؛ به همین دلیل ما وضعیت را با اسکن‌های مغزی فوق‌پیشرفته بررسی کردیم.

قشر حسی‌پیکری اولیه، مرکز پردازش لامسه در بدن

کوهن و همکارانش از دانشگاه‌های توبینگن و ماگدبورگ، بر بخش خاصی از قشر مغزی متمرکز شدند. قشر حسی‌پیکری اولیه(Primary Somatosensory Cortex). این ناحیه که مسئول پردازش حس لامسه است، در دو طرف بالای سر قرار دارد و به‌صورت نوار باریکی (به‌عرض تقریبی یک انگشت) به سمت هر گوش امتداد می‌یابد.

این دانشمند تأکید می‌کند: این ناحیه‌ مغزی برای درک بدن و تعامل با محیط ضروری است. وقتی یک کلید را برمی‌دارم، دستگیره‌ در را می‌گیرم یا حتی راه می‌روم، دائماً به بازخورد لمسی برای کنترل حرکاتم نیاز دارم. محرک‌های مربوطه در این ناحیه گردآوری و پردازش می‌شوند.

نقشه‌برداری لایه‌به‌لایه: یافته‌های غافلگیرکننده

پژوهشگران با استفاده از تصویربرداری تشدید مغناطیسی (اِم‌آرآی) فوق‌پیشرفته (با قدرت میدان مغناطیسی ۷ تسلا)، این بخش از قشر مغزی را با دقتی معادل اندازه‌گیری ساختارهایی به‌کوچکی دانه‌ شن بررسی کردند. حدود ۶۰ شرکت‌کننده ۲۱ تا ۸۰ ساله در این مطالعه حضور داشتند.

کوهن درباره یافته‌های این پژوهش توضیح داد: تاکنون به این موضوع توجه نشده بود که قشر حسی‌پیکری اولیه از چند لایه‌ بافتی فوق‌نازک با معماری و عملکرد مجزا تشکیل شده است. کشف کردیم که این لایه‌ها با سرعت‌هایی متفاوت پیر می‌شوند. هرچند قشر مغزی به‌طور کلی نازک‌تر می‌شود، برخی لایه‌ها ثابت می‌مانند.

شگفت‌آور این است که برخی لایه‌ها حتی با افزایش سن ضخیم‌تر می‌شوند! احتمالاً استفاده‌ مستمر، باعث می‌شود که عملکرد خود را حفظ ‌کنند. این‌ شواهد نشان‌دهنده قابلیت تقویت مغز حتی در سالمندی است.

منبع: ایرنا