
باشگاه خبرنگاران جوان ؛ فاطمه کربلایی - شامگاه یکشنبه ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ (۷ سپتامبر ۲۰۲۵) پدیده خسوف کامل یا همان «ماه خونین» در آسمان ایران رخ داد. علاقهمندان به نجوم و شهروندان در نقاط مختلف کشور توانستند این رخداد نادر و تماشایی را با چشم غیرمسلح مشاهده کنند.
این ماهگرفتگی از ساعت ۱۸:۵۸ به وقت تهران با ورود ماه به نیمسایه زمین آغاز شد و در ساعت ۱۹:۵۷ وارد فاز جزئی شد. ماه از حدود ساعت ۲۱:۰۰ بهطور کامل در سایه زمین قرار گرفت و در ساعت ۲۱:۴۱ به اوج خود رسید؛ زمانی که قرص ماه به رنگی سرخفام و مسی درآمد و صحنهای کمنظیر در آسمان شب پدید آورد. این رخداد تا ساعت ۲۳:۲۶ ادامه داشته و خروج کامل ماه از نیمسایه نیز در ساعت ۰۰:۲۵ بامداد دوشنبه به پایان میرسد.
کارشناسان نجومی علت سرخ دیده شدن ماه در خسوف کامل را پراکندگی نور خورشید در جو زمین میدانند. به این ترتیب، پرتوهای آبی طی عبور از جو پراکنده میشوند و تنها نورهای سرخ و نارنجی خمیده شده و به سطح ماه میرسند؛ پدیدهای که باعث نامگذاری آن به «ماه خونین» شده است.
این ماهگرفتگی همزمان با قرار گرفتن ماه در نزدیکترین فاصله خود از زمین (حضیض مداری) رخ داد؛ به همین دلیل ماه نسبت به حالت عادی کمی بزرگتر و روشنتر دیده شد. به همین خاطر بسیاری از منجمان این خسوف را یکی از برجستهترین رویدادهای نجومی سالهای اخیر توصیف کردهاند.
پدیده شامگاهی یکشنبه نه تنها در سراسر ایران، بلکه در بخشهای وسیعی از آسیا، استرالیا، شرق آفریقا و اروپا نیز قابل مشاهده بود. با این حال، ساکنان قاره آمریکا امکان تماشای خسوف کامل را نداشتند.
رخدادهایی از این دست، هرچند طبیعی و علمی هستند، اما در بسیاری از فرهنگها با باورهای محلی و روایتهای گوناگون همراه بودهاند. در ایران نیز علاوه بر جنبه علمی، همواره توجه عمومی و فرهنگی به چنین پدیدههایی جلب شده است.
گفتنی است تماشای این خسوف با چشم غیرمسلح امکانپذیر بود و نیازی به ابزارهای رصدی نداشت. بسیاری از شهروندان از پشتبامها، حیاط منازل یا فضاهای باز، این رویداد شگفتانگیز را ثبت و تصاویر آن را در شبکههای اجتماعی منتشر کردند.
در ادامه نیز تصاویر ثبت شده توسط خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان از خسوف ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ را مشاهده میکنید.