باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) در نشست شورای حکام و سپس در یک کنفرانس خبری مفصل، به تشریح آخرین وضعیت همکاری‌های این آژانس با جمهوری اسلامی ایران پرداخت و اعلام کرد مذاکرات فنی برای ازسرگیری همکاری‌های ضروری در حال پیشرفت است.

تأکید بر تعهدات قانونی و بین‌المللی

«رافائل ماریانو گروسی» با اشاره به تصویب قانونی در مجلس شورای اسلامی ایران که به تعلیق همکاری با آژانس منجر شده است، صراحتاً اعلام کرد: «اگرچه قوانین داخلی ممکن است تعهداتی در سطح ملی ایجاد نمایند، اما این قوانین نمی‌توانند تعهدات بین‌المللی کشور‌ها را تحت تأثیر قرار دهند. توافق جامع پادمان‌های (CSA) ایران تحت معاهده NPT کماکان به قوت خود باقی است و این توافق، تنها معاهده دارای اعتبار قانونی الزام‌آور است که حقوق و تعهدات آژانس و ایران را حکمفرما می‌کند.»

وی افزود که اقدامات پادمانی آژانس، مطابق با این توافقنامه، «همچنان در ایران، همانند هر کشور عضو دیگری» جاری است.

پیشرفت مذاکرات فنی و فوریت زمان

مدیرکل آژانس از برگزاری مذاکرات فنی در تهران و وین در مورد گام‌های عملی برای تأیید فعالیت‌های هسته‌ای ایران خبر داد و آن را «دارای پیشرفت» ارزیابی کرد. او اظهار امیدواری نمود که «در روز‌های آینده امکان نتیجه‌گیری موفقیت‌آمیز از این مذاکرات فراهم شود» تا بستر ازسرگیری کامل همکاری‌های ضروری با ایران مهیا گردد.

وی در عین حال بر فوریت زمان تأکید کرد و گفت: «هنوز زمان هست، اما زیاد نیست. زمانی که حسن نیت و حس واضحی از مسئولیت وجود داشته باشد، همیشه زمان کافی است.» گروسی با بیان اینکه «زمان انجام برخی از تعهدات رو به پایان است»، خاطرنشان کرد که جدول‌های زمانی مقرر در توافقنامه پادمانی سپری شده‌اند و بنابراین باید از «عقل سلیم» در روابط با ایران استفاده کرد.

سفر به ایران و روند اعتمادسازی

در خصوص برنامه سفر به ایران، مدیرکل آژانس اعلام کرد که «هنوز زمان مشخصی برای این سفر تعیین نشده است»، اما ابراز امیدواری کرد که در چارچوب عادی‌سازی روابط، این سفر محقق شود. ایشان در مورد روند اعتمادسازی تصریح کرد: «آنچه در مورد اعتماد اشاره شد، بخشی از تلاش‌هایی است که از طریق رایزنی‌ها، مذاکرات و گفت‌و‌گو‌های جاری با ایران در سطوح مختلف در حال پیگیری است.» وی افزود که این یک روند تدریجی است که «زمان خواهد برد»، اما آژانس در «مسیر درستی» حرکت می‌کند.

استقلال اقدامات آژانس از مکانیسم ماشه

گروسی در پاسخ به سؤالی درباره فعال‌سازی مکانیسم ماشه توسط سه کشور اروپایی (آلمان، فرانسه و انگلستان)، اقدامات آژانس را کاملاً مستقل از این موضوع دانست و بیان کرد: «ما باید بازرسی‌ها را از سر بگیریم. این کاری است که باید انجام دهیم، نه به خاطر مکانیسم ماشه یا تصمیم برخی کشورها. آن مسائل کاملاً مستقل از کاری است که من انجام می‌دهم و در حوزه سیاسی تصمیمات من قرار نمی‌گیرد.»

واکنش به حوادث امنیتی و تضمین محرمانگی اطلاعات

مدیرکل آژانس در پاسخ به سؤال درباره حملات به تاسیسات هسته‌ای ایران و ترور دانشمندان، با تأکید بر نقش دیپلماتیک خود، گفت: «من هرگز هیچ اقدام خشونت‌آمیز فیزیکی را توجیه، تجلیل یا تأیید نمی‌کنم... ما هرگونه استفاده از خشونت را محکوم می‌کنیم.» وی از اشاره مستقیم به کشور خاصی خودداری کرد و توضیح داد که این رویه آژانس است تا از ورود به انتقاد‌های سیاسی و نسبت دادن مسئولیت به کشور‌های خاص پرهیز کند، چرا که این امر «کمکی به کار ما نمی‌کند».

او در خصوص نگرانی ایران درباره انتقال اطلاعات محرمانه، ادعا کرد: «آژانس هرگز اطلاعات هسته‌ای هیچ کشوری را به شخص دیگری منتقل نمی‌کند... اعتبار و صحت کار آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هرگز زیر سؤال نمی‌رود و آژانس کاملاً از اطلاعات هسته‌ای محافظت می‌کند.»

گروسی همچنین افزود که ازسرگیری کامل بازرسی‌های آژانس می‌تواند با افزایش شفافیت، به کاهش احتمال حملات آینده کمک کند.

خوشبینی نسبت به حصول توافق و تعلق ایران به NPT

در پایان، مدیرکل آژانس با ابراز خوشبینی اعلام کرد: «خوش‌بین هستم که به توافقی با ایران برای ازسرگیری همکاری و بازگشت بازرسان نزدیک می‌شویم. ساعات و روز‌های حساسی برای رسیدن به یک نتیجه خاص پیش رو داریم.»

وی در پاسخ به گمانه‌زنی‌ها درباره خروج ایران از معاهده NPT، با بیان مزایای این معاهده، اظهار داشت: «موضع رسمی ایران در حال حاضر، باقی ماندن در NPT است» و ابراز امیدواری کرد که جمهوری اسلامی ایران در این پیمان بین‌المللی باقی بماند.

منبع: آناتولی