باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - وسواس دونالد ترامپ برای بردن جایزه صلح نوبل در ماه آینده ممکن است با یک مانع رو‌به‌رو شده باشد: استقلال سرسختانه کمیته نوبل نروژ که در گفت‌و‌گو با خبرگزاری فرانسه تأکید کرد که نمی‌توان تحت تأثیر قرار گیرد.

از زمانی که ترامپ در ماه ژانویه به کاخ سفید بازگشته، به وضوح بیان کرده که خواهان این جایزه معتبر است؛ جایزه‌ای که رقیب دموکرات او، باراک اوباما، اندکی پس از به قدرت رسیدن در سال ۲۰۰۹ و به تعجب بسیاری، آن را به دست آورد.

این میلیاردر ۷۹ ساله هر فرصتی را غنیمت شمرده تا بگوید که «شایسته آن است» و ادعا کرده که شش جنگ را به پایان رسانده، حتی اگر جنگ‌های غزه و اوکراین - که می‌گوید قصد حل آنها را دارد - همچنان به شدت ادامه دارند.

کریستیان برگ هارپویکن، دبیر کمیته نوبل، در مصاحبه‌ای در اسلو به خبرگزاری فرانسه گفت: «البته، ما متوجه می‌شویم که توجه رسانه‌ای زیادی به نامزد‌های خاصی وجود دارد. اما این واقعاً هیچ تأثیری بر بحث‌های جاری در کمیته ندارد.»

او افزود: «کمیته هر نامزد را بر اساس شایستگی‌های فردی خودش در نظر می‌گیرد.»

برنده امسال در تاریخ ۱۰ اکتبر اعلام خواهد شد.

ترامپ ادعای خود مبنی بر استحقاق دریافت این جایزه را با اشاره به این موضوع تقویت کرده که چندین رهبر خارجی، از بنیامین نتانیاهو از اسرائیل تا الهام علی‌اف از آذربایجان، یا او را نامزد کرده‌اند یا از نامزدی او حمایت کرده‌اند.

با این حال، آنها برای نامزدی امسال باید بسیار سریع یا دوراندیش عمل می‌کردند، زیرا مهلت ارسال نامزد‌ها تا ۳۱ ژانویه بود، یعنی تنها ۱۱ روز پس از به قدرت رسیدن ترامپ.

برگ هارپویکن گفت: «نامزد شدن لزوماً دستاورد بزرگی نیست. دستاورد بزرگ، برنده شدن است. می‌دانید، فهرست افرادی که می‌توانند نامزد کنند بسیار طولانی است.»

افراد واجد شرایط شامل اعضای پارلمان و وزرای کابینه از تمام کشور‌های جهان، برندگان سابق و برخی از اساتید دانشگاه هستند. بنابراین، هزاران یا حتی ده‌ها هزار نفر می‌توانند نامی را پیشنهاد دهند.

کمیته امسال برنده را از میان فهرست اولیه ۳۳۸ فرد و سازمان انتخاب خواهد کرد. این فهرست به مدت ۵۰ سال محرمانه نگه داشته می‌شود.

شایسته‌ترین نامزد‌ها به یک فهرست نهایی راه می‌یابند و سپس هر نام توسط یک کارشناس ارزیابی می‌شود.

برگ هارپویکن که راهنمایی کمیته را بر عهده دارد ولی رای نمی‌دهد، گفت: «زمانی که کمیته بحث می‌کند، این پایه دانشی است که چارچوب بحث را تشکیل می‌دهد. اینطور نیست که هر گزارش رسانه‌ای که در ۲۴ ساعت گذشته بیشترین توجه را به خود جلب کرده باشد، ملاک باشد.»

او گفت: «ما به خوبی آگاهیم که هر ساله تعدادی کمپین تبلیغاتی وجود دارد و نهایت تلاش خود را می‌کنیم تا فرآیند و جلسات را به گونه‌ای ساختاردهی و سازماندهی کنیم که تحت تأثیر نامناسب هرگونه کمپین تبلیغاتی قرار نگیریم.»

بر اساس گزارش روزنامه مالی «د agens Naeringsliv»، ترامپ در پایان ماه ژوئیه در خلال یک تماس تلفنی با ینس استولتنبرگ، وزیر دارایی نروژ - که دبیرکل پیشین ناتو نیز هست - در مورد موضوع تعرفه‌ها، مسئله جایزه صلح را مطرح کرد.

وزارت دارایی وقوع این تماس را تأیید کرد، اما اینکه آیا آن دو در مورد نوبل بحث کرده‌اند یا خیر را تأیید نکرد.

برنده شدن غیرمحتمل

اگرچه پنج عضو کمیته نوبل نروژ توسط پارلمان این کشور نامزد می‌شوند، اما کمیته اصرار دارد که تصمیماتش مستقل از سیاست‌های حزبی و دولت حاکم گرفته می‌شود.

مصداق بارز این امر، نادیده گرفتن هشدار‌های محتاطانه و غیرعلنی دولت نروژ و اعطای جایزه سال ۲۰۱۰ به لیو شیائوبو، مخالف چینی بود که باعث یک سرمای شدید دیپلماتیک بین پکن و اسلو برای سال‌ها شد.

برگ هارپویکن گفت: «کمیته نوبل کاملاً مستقل عمل می‌کند و نمی‌تواند اجازه دهد چنین ملاحظاتی را هنگام بحث در مورد نامزد‌های فردی در نظر بگیرد.»

نروژ اعتقاد راسخی به چندجانبه‌گرایی دارد که آلفرد نوبل، بنیانگذار جایزه، در طول عمر خود از آن دفاع می‌کرد، اما توسط سیاست «آمریکا اول» ترامپ دگرگون شده است.

بنابراین، کارشناسان در آنجا شانس کمی برای موافقت با رئیس‌جمهور آمریکا قائل هستند.

هالوارد لیرا، مدیر تحقیقات مؤسسه امور بین‌الملل نروژ (NUPI)، گفت: «این نوع فشار معمولاً نتیجه معکوس دارد.»

او به خبرگزاری فرانسه گفت: «اگر کمیته الآن جایزه را به ترامپ بدهد، واضح است که متهم به خضوع و کرنش خواهد شد» و استقلالی که ادعای حفظ آن را دارد، نقض کرده است.

در ماه اوت، سه مورخ نوبل فراتر رفتند و فهرستی از دلایلی را ارائه کردند که چرا رئیس‌جمهور نباید این افتخار را دریافت کند، از جمله تحسین او برای رهبر روسیه، ولادیمیر پوتین، که در سه سال گذشته مشغول جنگ با اوکراین بوده است.

آنها در یک مقاله  نوشتند: «اعضای کمیته نوبل باید عقل خود را از دست داده باشند.»

منبع: خبرگزاری فرانسه